Historia Polski (Henryk Zieliński)/Słowo wstępne
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Historia Polski 1914-1939 |
| Wydawca | Zakład Narodowy im. Ossolińskich |
| Data wyd. | 1982 |
| Druk | Prasowe Zakłady Graficzne, Wrocław |
| Miejsce wyd. | Wrocław |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
Dwadzieścia lat niespokojnego pokoju w Europie i dwadzieścia lat trudnej niepodległości — do tego w największym skrócie sprowadzić można nasze i naszego kontynentu dzieje w latach 1918-1939. Jak do tego doszło? Dlaczego taki właśnie obrót przyjął bieg historii w tym okresie? Jaką w tym rolę odegrała Polska, co dała jej owa trudna, krótkotrwała niepodległość — oto pytania, które od lat stawiają sobie historycy i próbują na nie znaleźć odpowiedź.
Ich badania zaowocowały dorobkiem, który na ogół wyjaśnia wszystko, co najważniejsze, zwłaszcza gdy chodzi o problemy polityczne i gospodarcze. Gorzej, gdy chodzi o próby bardziej generalnego, „syntetycznego” spojrzenia na te zagadnienia. Prace o takim zakroju i takim zamyśle ciągle jeszcze dają się zliczyć niemal na palcach jednej ręki — i natychmiast znikają z półek księgarskich.
Za podjęciem kolejnej próby tego rodzaju przemawia jeszcze jeden wzgląd: oto mianowicie w ostatnich latach pojawiło się przynajmniej kilka cennych prac, poświęconych problematyce struktur społecznych, kultury literackiej, oświaty itp., a więc tematyce do niedawna raczej słabo reprezentowanej w naszej historiografii. Tym bardziej więc powstaje potrzeba (i możliwość) rozszerzenia dotychczasowego spojrzenia na historię Polski w XX wieku z uwzględnieniem tego nowego dorobku. Te refleksje legły też u podstaw zamysłu tej książki.
Problematyka polityczna omawianego w niej okresu historycznego należy, jak wspomniano, do najlepiej zbadanych i stosunkowo wyczerpująco ukazanych już w dotychczasowych opracowaniach ogólnych, poświęconych międzywojennemu dwudziestoleciu. Dlatego też i książka niniejsza — gdy o te sprawy chodzi — opiera się w znacznej części na wcześniejszych pracach jej autora, jak Historia Polski PAN (t. IV, cz. I), a w szczególności podręcznik akademicki Historia Polski 1864-1939, z którego poszczególne rozdziały czy inne fragmenty mogły być przeniesione bez większych zmian do książki niniejszej. Niemniej i w tych fragmentach dokonano w wielu wypadkach istotnych uzupełnień, weryfikacji itp. W szczególności — gwoli pełniejszego przedstawienia genezy II Rzeczypospolitej — znacznie więcej miejsca trzeba było poświęcić bezpośrednim antecedencjom listopada 1918, tzn. czasom I wojny światowej.
Książka została ukończona w 60 rocznicę odzyskania „drugiej niepodległości”, ale nie ukrywa — nie jest bowiem rocznicową laurką — że była to niepodległość trudna, często bolesna. Było równocześnie dążeniem autora ukazanie doniosłości tego krótkiego rozdziału w życiu narodu jako jednego z ważnych źródeł, z którego mógł on czerpać i czerpał wiarę w swą niezwalczoną zdolność do odrodzenia się w wolności wbrew przemocy, okrucieństwu i przygniatającej przewadze wroga, w sytuacji zdawałoby się najbardziej beznadziejnej. To także stanowiło istotny bodziec do napisania tej książki w sześćdziesięciolecie ponownego Polaków „wybicia się na niepodległość“.
Wrocław, grudzień 1979.
Dodatkowe informacje o autorach i źródle znajdują się na stronie dyskusji.
Udziela się zgody na kopiowanie, dystrybucję i/lub modyfikację tego tekstu na warunkach licencji GNU Free Documentation License w wersji 1.2 lub nowszej, opublikowanej przez Free Software Foundation.
Kopia tekstu licencji umieszczona została pod hasłem GFDL. Dostepne jest również jej polskie tłumaczenie.