Listy Jana Trzeciego Króla Polskiego/List II

<<< Dane tekstu >>>
Autor	Jan III Sobieski
Tytuł	Listy Jana Trzeciego Króla Polskiego
Wydawca	Księgarnia Gubrynowicza i Schmidta
Data wyd.	1883
Druk	K. Piller
Miejsce wyd.	Lwów
Źródło	Skany na Commons
Inne	Cały tekst Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI
Indeks stron

›››

[23]

LIST II.

 W Opawie, 25 Sierpnia o pierwszey z południa.

 Jedyna duszy y serca pociecho nayślicznieysza, naywdzięcznieysza y nayukochańsza Marysienko. Jam się iuż oddzielił od ciężkiego woyska. Idę przodem ze dwudziesto kilko chorągwi lekkich y w kilkaset Dragonii. Jutro da P. Bóg, stanę w Ołomuńcu, gdzie na mnie czeka P. Szawgocz od Cesarza. Dla tego tak pospieszam, bo P. Marszałek Nadworny^[1] cudownie naglił na P. Wdę. Wołyńskiego^[2], aby się z nim y z X. Lotaryńskim łączył: o toż y sam X. Lotaryński do niego pisał, aby coś przed nami uchwycić albo podrwić. Boiąc się tedy aby nie chcieli uczynić iaki contre temps, albo precipiter, uchoway Boże nieuważnie, albo mieć tę sławę, żeby za zgłoszeniem się złączenia Polaków z Niemcami, miał też nieprzyjaciel ustąpić, niżeli my nadeydziemy, spieszę iako nayprędzey y poiutrze złączę sie z P. Woiewodą Wołyńskim^[3]; bom mu absolument kazał na się [24]czekać. Sam zaś przy łasce Bożej mam nadzieię że ostatniego dnia tego miesiąca nie wstępuiąc w September, stanę u Dunaiu. O czym oznaymiłem Oycu S. avec une petite plainte, który list samem koncipował po francusku i dałem do tłomaczenia Talentemu^[4]. Pośle go Dupont przepisawszy WMci Sercu memu. Fanfanika^[5] osypało barzo, tak iako po naycięższey febrze. Byliśmy też wczora w Raciborzu u P. Grafa Obersdorfa w zamku, ale się iemu nie godziło nas częstować, tylko z kamery Cesarskiey. Sama P. Grafowa sprowadziła naymniey Dam trzydzieści, które siedziały z nami do stołu: a lubo młodsza jest siostra naszey P. Podkomorzyney^[6], zda się, że iest iey matka. Barzo grzeczna białogłowa y podobna mową y gestami cudownie do P. Podkomorzyny. Ma dwie czyli trzy córki, naystarsza za P. von Prazmo ruchawa y rozwodzi się z mężem; młodsza Panna nadobna, podobna barzo do P. Marszałkowéy^[7]. Graliśmy w karty przed obiadem, naystarsza iakaś y nayszpetnieysza ograła mnie. Lud tu niewymownie dobry y błogosławiący nam: kray cudownie wesoły. Przybyło do nas ludzi nie mało; osobliwie P. Wda. Krakowski^[8] który tu iest zemno. Wiencey Damy pisać nie pozwalaią, które mię tu przyszły wizytować, lubom stanął w stodole na przedmieściu. Miasto tuteczne barzo piękne y obronne. Dziś na noc idziemy za trzy mile [25]ieszcze z tond pod same Morawskie góry. Całuię zatym y ściskam śliczności WMści. Serca mego iedynego.
 Mes baisemains à Mr. le Marquis et ma soeur.
 Dzieci całuię i obłapiam.
 Mr. le Comte^[9] iuż się złączył z nami wczora.

---

1. Pan Marszałek nadworny koronny. Hieronim Lubomirski, syn sławnego w dziejach Jana Kazimierza Jerzego Lubomirskiego, Marszałka Wielkiego, i hetmana polnego koronnego, z Ligęzianki zrodzony, w Węgrzech w wojsku Austryackiem męstwem się wsławił. W młodości swojej był kawalerem Maltańskim. Za dyspensą papieską pojął za żonę Bokunownę Stolnikownę litewską, z którą miał trzy córki. Z tych jednę za Franciszka Wielopolskiego wojewodę krakowskiego, drugą za Rybińskiego wojewodę Chełmińskiego, trzecią za Towiańskiego podkomorzego koronnego wydał. Hieronim Lubomirski umarł w roku 1707 hetmanem W. koronnym i kasztelanem krakowskim.
2. Wojewoda Wołyński. Mikołaj Sieniawski, Hetman polny koronny wsławił się za Jana Kazimierza, Michała, i Jana III. królów, na wojnach szwedzkich, kozackich i tureckich, pod Głuchowem, Międzyborzem, Chocimem, Żurawnem, Niemirowem. W czasie wyprawy wiedeńskiej, przedniej straży dowodził; powróciwszy w granice ojczyste, umarł w Lubowli na Spiżu na początku roku 1684. Zostawił z Cecylii Radziwiłłównej córki marszałka wielkiego litewskiego, syna i dwie córki, z których jedna za Stefana Potockiego wojewodę Bełzkiego, druga za Jabłonowskiego chorążego koronnego poszła. Syn jego Adam Sieniawski, kasztelan krakowski, i hetman wielki koronny, ostatni tego domu potomek płci męskiej, umarł w roku 1726. Córka jego jedynaczka Zofia była za Stanisławem Denhofem wojewodą Połockim. Po jego śmierci poszła za X. Augusta Czartoryskiego wojewodę Ruskiego.
3. Mikołaj Sieniawski.
4. Talenti sekretarz Jana III. do korrespondencyi włoskiej.
5. Fanfanik królewicz Jakób starszy syn Jana III. urodzony w Paryżu w roku 1667, gdzie jego matka dla układów familijnych była pojechała. Towarzyszył ojcu na wyprawę wiedeńską. Drugiego syna Aleksandra, król Minionkiem zwykł był nazywać, najmłodszego Konstantego Filoneczkiem.
6. Pani Podkomorzyna Denhofowej, o której już wyżej rzecz była.
7. Pani marszałkowej. Do Elżbiety Lubomirskiej, żony Stanisława Lubomirskiego marszałka wielkiego koronnego, z domu Denhofownej, córki pani Podkomorzynej, a więc do ciotecznej siostry.
8. Wojewoda krakowski Feliks Potocki później hetman wielki koronny i kasztelan krakowski, które to urzędy wziął po zejściu sławnego Jabłonowskiego. Chlubnie wojował przeciw Moskwie pod Cudnowem. Z Jerzym Lubomirskim przeciw Węgrom. Z Czarnieckim przeciw kozakom, z Janem III. pod Chocimem i Wiedniem. Pod Niemirowem, Komarzynem, Kałużą Tatarów poraził. Z pierwszej żony Krystyny córki Jerzego Lubomirskiego miał czterech synów i córkę, która najpierwej za Stanisława Jabłonowskiego oboźnego koronnego poszła, a po jego śmierci, w powtórne śluby z Adamem Tarłem wojewodą Lubelskim weszła. Z drugą żoną Łosiowną wojewodzanką Malborską żył bezpotomnie. Umarł Feliks Potocki roku 1702.
9. Le Comte de Maligny brat królowej, o którym już wyżej wzmianka była.

Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Jan III Sobieski.