Ludowe nazwy miejscowe w powiecie Brzeskim w Galicyi/III
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Ludowe nazwy miejscowe w powiecie Brzeskim w Galicyi |
| Pochodzenie | Lud. Organ Towarzystwa Ludoznawczego we Lwowie, 1895, 1896, 1897, 1903, 1904 |
| Redaktor | Antoni Kalina; Karol Potkański, Seweryn Udziela |
| Wydawca | Towarzystwo Ludoznawcze |
| Data wyd. | 1895-1904 |
| Druk | „Drukarnia Polska“; Drukarnia Ludowa; Drukarnia W. A. Szyjkowskiego; Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego |
| Miejsce wyd. | Lwów; Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
III. Gmina Bielcza.
A. Wieś Bielcza.
Wieś otrzymała ztąd nazwę, że jest piaszczysta i bieli się od piasku.
B. Części wsi.
Sosy kąt (kilka z szeregu domów, od środka wsi wysuniętych chat), bo tam pierwszy osiedlił się włościanin nazwiskiem Socha (rodzina ta żyje jeszcze w Bielczy).
C. Przysiołki i osady.
1. Waryś, bo tam pierwszy gospodarz był, co się nazywał Waryś. (Rodzina ta już nie istnieje.)
2. Biedacz, bo tam są grunta najnieurodzajniejsze, najbiedniejsze, i mieszkańcy bardzo biedni.
3. Granice, bo leży przy samej granicy gminy Borzęcin.
4. Uleśsie, bo tam w dawnych czasach były wielkie lasy i przy tych lasach pierwotnie stały dwa domy (dziś siedm).
D. Role.
1. Rola północna, bo leży na północ od wsi koło rzeki Uszwicy.
2. „ Kąty, »bo jest pomiędzy staremi rzekami w takich zakrętach«.
3. „ Dąbrowica, »bo utrzymywał ją jeden gospodarz, nazywał się Dąbrowa«. (Rodzina tego nazwiska już nie istnieje w Bielczy.)
4. „ Suchy ług, bo jest bardzo mokra i nieurodzajna.
5. „ Przymiarki, »bo były później przymierzone chłopom do gruntów«.
6. Role południowe, bo leżą na południe od wsi.
7. Rola łączyny, »bo są takie małe łączki pomiędzy gruntami chłopskiemi«.
8. „ Pod borkami, bo leży pod lasem zwanym Borki.
9. „ Za kręzelem od drogi zwanej kręzel (p. niżej K.).
E. Łąki.
1. Jasionka, »zwana po tem, że w dawnych czasach utrzymywał ją chłop zwany Jasionka«. (Rodzina ta wyginęła.)
2. Łąki Ławy albo Bagna, »bo tam były wielkie błota i bagna i zostały rozdzielone pomiędzy chłopów za zabrane im grunta na drogi publiczne«.
3. Łąka Brzeźnica, »bo pomiędzy trawą rosło dawniej dużo brzostu«.
F. Pastwiska.
1. Dąbrowica, »zwane po tem, że dawniej utrzymywał to jeden gospodarz, nazywał się Dąbrowa, który część tegoż wyrobił na rolę, tak samo nazwaną (p. wyżej D. lp. 3).
2. Kruszenica »nazywa się po tem, że w dawnych czasach utrzymywał go chłop, co się nazywał Kruch«. Od niego pochodzi prawdopodobnie żyjąca dziś w Bielczy rodzina Kruków (I p. sg. Kruk).
3. Białce bagno »nazywa się po tem, że na niem najwięcej białego mchu rosło«.
4. Zaorle »zwie się po tem, bo jest za domami chłopów, co się zowią Orły«.
5. Kace bagno, »bo w dawnych czasach bywało dużo dzikich kaczek na niem«.
6. Wolnice, »bo jest pomiędzy gruntami samych Wolników« (włościan nazw. Wolnik).
G. Lasy.
1. Las Borki, »ma nazwę po chłopie, zwał się Borek«. (Rodzina tego nazwiska wyginęła.)
2. „ Sukmanek »zwie się po chłopie, co się nazywał Sukmana«. (Rodzina tego nazwiska wyginęła.)
3. „ Podsujce »zwie się po tem, że w dawnych czasach była przez niego droga suta czyli sypana z piasku do Tarnowa«.
4. „ Bór »po tem się zowie, że były w nim wielkie drzewa«.
5. „ Lipie, »bo w dawnych czasach były same lipy«.
6. „ Wielkie słońce »zwie się po tem, że leży na wielki wschód słońca od gminy«.
7. „ Małe słońce, »bo leży na mały wschód słońca od gminy«.
H. Nieużytki.
Piaski gminne »po tem się nazywają, bo w dawnych czasach piaski przydęły grunta tak, że teraz sam piasek i nic na tem się nie sieje, ani sadzi, tylko leży odłogiem«.
I. Wody.
1. Przerwy-moczary, zwane »po tem, że wody poprzedzierały grunta i teraz są stawy z wodą«.
2. Moczary gminne »nazywają się po tem, że zawsze w nich woda stoi«.
K. Drogi.
Kręzel »zwie się po tem, że jest wązka i kręta, bo ją woda pokręciła i powydzierała«.
