M. Arcta Słowniczek wyrazów obcych/Przedmowa
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słowniczek wyrazów obcych |
Wydawca | M. Arct |
Data wyd. | 1899 |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Inne | Pobierz jako: EPUB • PDF • MOBI |
Indeks stron |
Język polski, podobnie jak wszystkie języki ludów ucywilizowanych, przyswoił sobie wiele wyrazów obcych, pochodzących głównie z języków klasycznych, stosunki zaś polityczne, handlowe i przemysłowe z obcemi narodami wprowadziły znaczną liczbę wyrazów i zwrotów cudzoziemskich.
Jest przeto spory zastęp tych wyrazów, używanych tak w mowie potocznej, jak i w utworach drukowanych, skutkiem czego zrozumienie treści bywa niekiedy utrudnione dla nieobeznanych z obcemi językami.
Wyrazy obce, w języku polskim używane, można podzielić na trzy grupy lub rodzaje. Do pierwszych zaliczamy takie, które przyswoiliśmy sobie zupełnie i obcą ich pisownię zamieniliśmy na swoją; znaczenie tych wyrazów jest powszechnie zrozumiałe, np.: fatygować, delikatny, etc.
Do drugiego rodzaju należą wyrazy obce niezupełnie przyswojone, ciągle jeszcze przybywające, więcej lub mniej znane, a używające albo całkiem obcej pisowni, albo też częścią naszej, częścią obcej.
Trzeci rodzaj stanowią wyrazy obce mało spopularyzowane, używane przez ludzi uczonych lub fachowców w uprawianych przez nich gałęziach wiedzy i umiejętnościach.
W niniejszym „Słowniczku“ zamieszczone zostały wyrazy ze wszystkich tych trzech działów z pominięciem tylko wyrazów dotyczących fachów, jako zbyt specjalnych i przez ogół nie używanych.
Słowniczek ten, opracowany przez kilku filologów, oraz przy pomocy najlepszych słowników, ma służyć głównie do podręcznego użytku przy czytaniu gazet, pism perjodycznych i utworów beletrystycznych. Celem jego jest także zastąpienie wyrazów obcego pochodzenia, niepotrzebnie wprowadzonych do naszego języka, wyrazami swojskiemi, toż samo pojęcie oddającemi.
Do Słowniczka tego wprowadzone zostały niektóre popularniejsze obce wyrażenia i przysłowia nieraz u nas przytaczane, których znaczenie podajemy dosłowne, lub też odpowiednie w naszej mowie.
Wreszcie przy wyrazach, wymawiających się inaczej, jak są napisane, dodano właściwe ich wymawianie.
Co do pisowni wyrazów obcych, to ponieważ wiele z nich zatrzymało jeszcze brzmienie cudzoziemskie, należy ich przeto szukać nieraz i pod jedną i pod drugą literą, wymawiającą się podobnie, np. k i c, sz i ch, ex i eks, egz i t. p.
Skrócenia oznaczające pochodzenie językowe wyrazów:
angielski—a. | niemiecki—n. |
arabski—ar. | perski—pers. |
francuski—f. | rosyjski—r. |
grecki—g. | sanskryt—skrt. |
hiszpański—h. | skandynawski—sk. |
hebrajski—hbr. | szkocki—szk. |
holenderski—hol. | tatarski—tat. |
hinduski—ind. | turecki—tur. |
łaciński—ł. | węgierski—węg. |
małorosyjski—młr. | włoski—w. |
a. — albo. | przen.—przenośnie. |
ob.—zobaczyć. | zn.—znaczy. |
dosł.—dosłownie. | =—to samo co. |