A. pierwsza litera w alfabecie, samogłoska. Od
a do
z = od początku do końca. —
A (
spójnik) wyraża łączność i zarazem rozróżnienie;
a —
i (np. mówić
a gadać, to dwie różne rzeczy; dwa
a dwa — cztery, ten
a ten, tyle
a tyle, nic
a nic; wyr. przeciwstawność:
a — przecież, jednakże (np. nic nie rozumie,
a gada); przeciwieństwo i rozróżnienie,
a =
zaś (np. niech oni gadają,
a my jedzmy); wyr. wniosek: wtedy, wówczas, to (np. proście,
a będzie wam dano); wyr. porównanie (np. malarz
a malarz); wyr. wzmocnienie (wszyscy
a wszyscy ganią; nikomu
a nikomu nie mów; nic
a nic nie umie; żaden
a żaden zgadnąć nie mógł);
a błędnie zam.
lecz (nie uderzył go,
a tylko dotknął). Jako
wykrzyknik, wyraża zdziwienie, gniew, cierpienie, przestrach i t. p. (p.
ach!); używa się zamiast ha, np.
a, niechże i tak będzie;
a w
muzyce jedna z nut = la; —
a. jako skrócenie = albo.