Miłe zatrudnienia w wolnych chwilach (Stefański)/36.
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Miłe zatrudnienia w wolnych chwilach |
| Wydawca | Wydawnictwo Dzieł Ludowych K. Miarki |
| Data wyd. | ok. 1920 |
| Miejsce wyd. | Mikołów |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
Weź kawał tektury (papy) i narysuj na niej dno i ściany pudełka (zob. fig. 1); a oznacza dno, bbbb ściany. Aby módz ścianki pozaginać, trzeba je w zgięciach ponakrawać. Zaopatrz się więc w mocny a ostry nóż i lineał. Miejsca oznaczone zaś liniami cienkiemi, natnij tylko do połowy. Wycięte w narożnikach kawałki papy wyrzuć, a ścianki z łatwością uda ci się pozaginać. Narożniki zaklej paskami papieru lub płótna. Od wycięcia w narożnikach zależy forma pudełka: czy ścianki i narożniki mają być prostopadłe lub pochyłe (zob. fig. 2, 4, 5 i 6). Jeżeli chcesz, aby dno ze wszystkich stron wystawało, natenczas naklej na dno właściwe drugą tekturę, nieco większą od dna.
Wieka do pudełka robi się albo na falcikach, t. j. wykrawa się osobno dno wieka i ścianki i przykleja się, albo też robi się w sposób jak pudełka; pamiętać jednakże trzeba, żeby dno wieka było nieco większe od dna pudełka, a i ścianki nieco niższe od ścianek pudełka.
Żeby módz zrobić pudełko z wiekiem do wysuwania, trzeba na ściankach, wewnątrz pudełka przylepić po dwa paski tektury, tak, aby między niemi była fuga, w którą wieko się wsuwa (zob. fig. 7 i 8).
Pudełka okrągłe. Najlepiej owinąć tekturę naokoło drewnianego wałka, związać sznurkiem i brzeg zakleić papierem lub płótnem. Jeżeli wieko ma być wsuwane wewnątrz pudełka, nie może być ono obszerniejszem od wałka; jeżeli ma z wierzchu się nakrywać, powinno być o grubość tektury szersze niż pudełko.
Aby pudełka pokleić papierem, najlepiej zrobić na papierze taki sam rysunek, jak przy robieniu pudełka. Naprzód wykleić należy pudełko wewnątrz, a potem dopiero zewnątrz. Jeżeli mamy zamiar papier zawinąć przez brzegi ścian, powinien papier być nieco większym od ścianek; przy pudełkach okrągłych, trzeba brzeg papieru ponacinać w odstępach po 1½ ctm. Jeżeli papieru nie mamy zamiaru po brzegach zawijać, powinien być przycięty o włos mniejszy od ścianek, gdyż zwilżony klajstrem naciąga się.
Do klejenia najlepiej używać kleju lub klajstru z mączki. Klajster robi się w następujący sposób: Wrzuć mączki (krochmalu) w naczynie z zimną wodą, mieszaj tak długo, aż znikną wszystkie grupki; niech stoi godzinę. Gąszcz ten podlej letnią wodą, aż nie rozrzedzi się do gęstości śmietany; następnie lej cienkim strumieniem wodę wrzącą, mieszając klajster bezustannie. Kiedy klajster zgęśnie, zaprzestań dolewać wody. Jeżeli dodasz do klajstru, dopóki jest gorący, nieco ałunu i kleju (najlepiej kleju rybiego), będziesz miał klajster bardzo dobry.
Kleju czystego używamy do klejenia papy i drzewa. Klej jest to ususzona galareta, wygotowana z odpadków zwierzęcych, jak żył, skór, kopyt, uszu itd. Nim twardszy jest klej, nim przezroczystszy i więcej kruchy, tem jest lepszy.
Połam tabliczkę kleju na drobne kawałki, wrzuć w naczynie i nalej zimną wodą, ale tylko tyle, aby woda klej nakryła. Po kilku godzinach, gdy klej rozmoknie, postaw naczynie na wolnym ogniu, i mieszaj tak długo, aż się zagotuje, następnie go z ognia zdejm. Nie gotuj go zbyt długo, gdyż straciłby na spójności. Do klejenia drzewa potrzeba kleju gęstego. Ponieważ klej zimny gęstnieje i całkiem twardnieje, najlepiej włożyć naczynie z klejem w drugie naczynie z gorącą wodą. Chcąc dłużej zachować go w stanie płynnym, można wsypać do niego sproszkowanego ałunu.
