Na Ghetto

<<< Dane tekstu >>>
Autor	Marya Konopnicka
Tytuł	Na Ghetto
Pochodzenie	Poezye wydanie zupełne, krytyczne tom V cykl Urbs Avinionensis
Wydawca	Nakład Gebethnera i Wolfa
Data wyd.	1915
Miejsce wyd.	Warszawa, Lublin, Łódź, Kraków
Źródło	Skany na Commons
Indeks stron

›››

[169]VI. NA GHETTO^[1].

Święto dzisiaj w Awinionie!
Dziś nastaje papież nowy,
Piękna Sarah żółtą wstęgę^[2]
U biblijnej wiąże głowy.

Wczoraj jeszcze włos jej kruczy
Turban stroił szkarłatowy;
Lecz dziś zmienić musi barwy,
Bo nastaje papież nowy.

Piękna Sarah, żona młoda
Uczonego kabalisty^[3],
Zna z pamięci wszystkie prawa
I żelazne wszystkie listy^[4].

Wie, że kiedy nad Rodanem
Zgaśnie cicho zorza złota,
Za jej ludem i poza nią
Zatrzasną się czarne wrota...

[170]

Zatrzasną się z głuchym jękiem,
Jak trumienne, czarne wieko,
Zamkną stare, ciasne Ghetto
Pod papieskich praw opieką.

Ją, jej ojca i jej dziada,
Co ma oczy ślepe, mgliste,
I jej męża suchotnika,
Uczonego kabalistę.

Wtedy liczą srebrne skudy^[5],
Franczeskony^[6] złote znaczą,
I czytają księgę świętą,
I wieczerzę jedząc, płaczą.

A dziad stary wznosi głowę,
Broda biała mu powiewa,
I proroctwo Jeremiasza
Przenikliwym głosem śpiewa.

O tych wielkich śpiewa czasach,
Kiedy wszelka pęknie krata,
Kiedy Ghetta już nie zazna
Odrodzone plemię świata...

O potężnym wodzu śpiewa,
Co rozepchnie te wierzeje,
O tym wodzu, co już idzie,
O dniu Pańskim, co już dnieje...

I podnosi obie dłonie,
I łzy z oczu ślepych biegą,

[171]

Kiedy woła tak do Pana
Wielkim głosem Jeremiego.

Wtedy ojciec drżącą ręką
Coraz prędzej skudy liczy,
Coraz prędzej zgarnia złoto
Kabalista suchotniczy.

Zmierzch tak ciężki, noc tak długa,
Stare Ghetto pełne jęku...
Pod świecznikiem piękna Sarah
Zwiesza głowę swą na ręku.

Jej biblijne oczy płoną,
Pięść jej drobna się zaciska,
A z granatu warg czerwonych
Drobnych zębów ostrze błyska.

I na usta jej się tłoczą,
Jakieś groźby i przysięgi...
I chciałaby zerwać z głowy
I podeptać żółte wstęgi.

I chciałaby, tak jak Jahel^[7],
Wbijać gwoździe w skroń Sisary...
A tu z brzękiem złoto pada,
A tu śpiewa dziad jej stary.

1. Ghetto (z włosk.) — dzielnica żydowska, poza którą nie wolno było mieszkać Żydom.
2. Żydówki w Awinionie obowiązane były za papiestwa nosić pewnej barwy wstęgi na głowie, która to barwa zmieniała się ze zmianą papieża (P. a.).
3. Kabbala — nazwa mistycznej nauki żydowskiej, której początki sięgają czasów jeszcze przedchrystusowych.
4. List żelazny albo glejt, wydany przez panującego, zapewnia nietykalność osobistą.
5. Skud — talar.
6. Francescone — moneta toskańska wartości 5 fr., tak nazwana od W. ks. Franciszka II (1737—65), męża Maryi Teresy, później cesarza niem. Jest to więc anachronizm, podobnie jak my mówimy (tylko odwrotnie): liczyć grosze.
7. Hetman króla chananejskiego, Sysara, porażony przez wodza izraelskiego, Baraka, schronił się do namiotu Jaheli, żony Hebera Cynejczyka, z którym Sysara miał pokój; ta wprawdzie przyjęła Sysarę i ugościła, lecz w czasie snu »przebiła gwoździem skroń jego, aż utknął w ziemi — i umarł« (ks. Sędziów, rozdz. IV).

Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Maria Konopnicka.