O cudownym obrazie Matki Bożej w kościele OO. Karmelitów w Białyniczach/Leon Sapieha kanclerz w. lit. fundator Karmelitów w Białyniczach
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Leon Sapieha kanclerz w. lit. fundator Karmelitów w Białyniczach |
Pochodzenie | O cudownym obrazie Matki Bożej w kościele OO. Karmelitów w Białyniczach |
Data wyd. | 1899 |
Druk | Drukarnia Władysława L. Anczyca i Spółki |
Miejsce wyd. | Kraków |
Źródło | Skany na Commons |
Inne | Cały zbiór |
Indeks stron |
II. OO. Karmelitów w Białyniczach r. 1622 fundował jeden z najznakomitszych Litwinów, Leon Sapieha, kanclerz wielki i hetman wielki w. ks. L., wywiązując się, jak podaje Kojałowicz w Miscel. ze ślubu, jaki był uczynił na podziękowanie Bogu za otrzymane zwycięstwa nad Moskalami (1618 r.) i na uposażenie dał im wieś Peronę. Fundacyę tę potwierdził r. 1624 Zygmunt III, a następnie konstytncya r. 1653 (vol. leg. IV, 421). Syn jego Kazimierz Leon podkanclerzy litew. powiększył to uposażenie, które musiało być znaczne, kiedy Karmelici mogli utrzymywać przy tym klasztorze drukarnie (ob. Bandtkie, „Historya drukarń“ I, 44 i „Bibliografia polska“, Estrejchera VIII), muzykę kościelną i studya filozoficzne prowincyi. I może nikt ani w Polsce ani w Litwie, nie wyłączając nawet i owego sławnego Piotra Dunina, nie wystawił tyle kościołów i klasztorów ile ten Leon Sapicha. Sama Białoruś liczy do sześćdziesięciu plebanii i prebend hojnie nadanych przez niego (Niesiecki, Kognowicki), oprócz tych co w innych stronach Litwy powznosił.Urodzony r. 1557 w Ostrownie[1] z rodziców luterańskiego wyznania, przez Skargę nawrócony[2], całą duszą oddany Kościołowi, zjednał był za swoją religijną gorliwość pochwałę w listach do niego pisanych przez papieży Klemensa VIII. Pawła V. i Urbana VIII. Od Klemensa VIII otrzymał nadto krzyż srebrny znacznej wielkości z nadpisem: Hoc Signo salutis, Clemens VIII pontifex maximus Leonem Sapieha Supremum Magni Ducatus Lithuaniae Cancellarium,
post ejuratam ab eo haeresim ex Urbe salutavit Inventam ovem Bonus Pastor Christi brachiis amplexus. A żona jego Halszka (Elżbieta) Radziwiłłówna, wojewodzianka wileńska od tegoż papieża otrzymała Różę Złotą, którą ofiarowała do cudownego obrazu Matki Bożej w kościele wileńskim św. Michała Bernardynek, fundacyi tegoż Lwa Sapiehy, gdzie on po śmierci (1633 r.) wraz z rodziną swoją w grobach został pochowany, wedle życzenia w habicie bernardyńskim. Przez całe swe życie codziennie odmawiał brewiarz kapłański, zawsze o północy wstawał na modlitwę (Niesiecki) i oprócz tych wielkich fundacyi kościołów rocznie na jałmużnę wydawał 70.000 zł.
(Kognowicki). Sławny nadto i z tego, że ustanowił Trybunał dla Litwy i ułożył Statut Litewski. A także i sławny z odbytych poselstw po dwakroć do Moskwy i z zawartych z Moskwą traktatów, mocą których kraje Siewierskie za Dnieprem oderwane od Polski r. 1479 powróciły znowu do Ojczyzny.