P. J. Szafarzyka słowiański narodopis/Przypiski
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | P. J. Szafarzyka słowiański narodopis |
| Wydawca | Zygmunt Schletter |
| Data wyd. | 1843 |
| Miejsce wyd. | Wrocław |
| Tłumacz | Piotr Dahlmann |
| Tytuł orygin. | Slovanský národopis |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cała część II |
| Indeks stron | |
O Kozakach szczegółowo nigdzie nie traktowano: lecz z tego, cośmy na str. 15 i 28 powiedzieli, jasno się okazuje, że Dońscy Kozacy, przez Wielkiego księcia Iwana Wasilewicza (pan. 1462 aż do 1505) tu osadzeni podług pochodzenia i narzecza do Wielkorossyan, Czarnomorscy zaś do Małorossyan należą. Ci dopiéro r. 1793 przez cesarzową Katarzynę II. ze Zaporoża, t. j. z okolicy ponad Dnieprem w pobliżu porogów, tu przewiedzionymi byli. Grebeńscy Kozacy nad rzeką Terekiém, Wołżańscy między Astrachaném i Carycyném, Uralscy nad rzeką Uralém, dawnym Jaikiém, od Werchouralska do Gurjewa, jako téż i Sybirscy pochodzą piérwotnie od Dońskich; dla tego téż i podług narzecza do Wielkorossyan policzonymi być muszą.
Nazwiska osad bołgarskich w Bessarabii, w ujeździe Kahulskim są: Miasto Bółgrad, wsie Kómrat, Taraklija, Wolkoneszty, Kirsow, Tatar-Kopczak, Kubéj, Kongaz, Kozajaklija, Czadyr-Lunga, Czeszmekioj, Tabaki, Nowo-Trojany, Cziiszija czyli Gradina, Karakurt, Cziszmewaruit, Taszbunar, Babeli, Kajraklija, Erdekburnu, Dolukioj, Wajsal, Dermendere, Dizginże, Czokmajdan, Awdarmy, Beszalma, Tomaj, Dżoltaj, Kiriet, Baurczi, Bajdar, Bezgioz, Waliperza, Baszkalija, Ferapontjewka, Twardica, Kjurutne, Iwanowa, Dmitrijewka, Satalyk-Hadżi, Banowa, Sikirly-Kitaj, Kodkitaj, Jenikioj, Zadunajewa, Hassanbatyr’, Pandaklija, Golica, Nowo-Pokrowka, Fontinodzinimilor, Staryje Trojany, Selioglo, Glawany, Dewlet-Agacz, Kuparany, Czumlekioj, Dulmeny, Iserlij, Burgudżi, Delżelery, Kamczik, Kulewcza, Nowo-Karagacz, Tropoklo, Eskipelos, Hadżi-Abdula, Kurczi, Inpucity, Boldoka, Karagacz, Barta, Kartal, Satunowo, Kolibaszi, Brinza, Waleny, Słobodzeja, Itulja, Kislica, Żurzuleszty, Anadolka i Frikaceja. W gubernii Chersońskiéj: Bolszoj-Bujałyk, Katarżina, Małyj-Bujałyk, Kubanka, Ternowka i Parkany.
Nazwiska serbskich osad w Rossyi w teraźniéjszéj gubernii Chersońskiéj, były piérwotnie r. 1763 podług Skalkowskiego te: w pułku huzarskim Horwata; czyli w protopresbyteriacie Nowomirhorodzkim: Nowyj-Mirgorod, Peczka, Petroostrowo, Nadlak, Kalniblat (na inném miéjscu Kalnibołoto), Semlik, Archangelskoj, Martonosz, Panczewo, Kaniża, Senta czyli Sentow, Wukowar, Fedwar’, Subotica, Cybulew, Moszorin, Dmitrowka, Sombor, Glinsk, Werszac; w pułku pandurskim czyli w protopresbyteriacie Kryłowskim: Kryłow, Taburino, Krjukow, Kamenka, Zimuń, Wingosz, Czanad, Pilażnicy, Kowin, Słankameń, Beczej, Warażdin, Głogowac, Janow, Szolmosz, Czongrad, Pawlisz, Mondorłok i Sentamasz. Potém r. 1766 i 1775 nastąpiły tak pod względém położenia osad, jak i nazwisk niektóre przemiany; podług nowszych mapp Podroba i Szuberta, teraz tam się znajdują: Nadlak, Janopol, Erdeljewka, Martonosz, Panczewo, Kaniża, Sentow, Wukowar, Fedwar, Moszorin inaczéj Beszka, Subotica, Werszac, Janow, Ku1pinka, Słankameń, Bondurowka i inne, Czongrad nazywa się teraz Andrusowka, Sombor
Dikowka, Semlik, Skalewoje i inne inaczéj.
Nazwiska wsi wołoskich w Serbii, w okręgu Kladowskim, w okolicy Kljucz zwanéj: Kostol, Szatu-Żupunuluj, wyspa Szimijan, Wrbica mała, Wrbica wielka, Rtkowo, ostrów Korbowa, Korbowa na stałym lądzie, Waljuga, Brlog, Welesnica, Burdel, Grabowica, Rjeka, Kamenica, Podwrszka, Rjeczica, Manastir, Ostrow gol (dawniéj Barul), Dżidżerac, Kładosznica, Kozla, Tekije, Gołubinie. Oprócz tego w okolicy Krajina zwanéj kilka wsi między serbskiémi.
Nazwiska niemieckich wsi około miasta Budjejowic w Czechach: Rożnow (Strodenitz), Raudna (Ruden), Mlada (Lodus), Hodjejice (Hodowitz), Pucherka (Bucharten), Dobrawoda (Gutwasser), Wrbny suche (Dürnfellern), Hlinec (Linz), Dubikow (Dubiken), Lincowa Hora (Pfaffendorf), Brod, miasteczka Rudolfow (Rudolfstadt), i Male (Adamstadtel), chociaż to więcéj czeskie jak niemieckie; tak téż na lewym brzegu Wltawy Wrbny czeske (Böhm. Fellem), Haklowy dwory (Hackelhöf), Cztyry dwory (Vierhöf), Szindlowy dwory (Shindelhöf), Mokry (Gauendorf), Litwinowice (Leitnowitz), i w takiéj części Plany (Plan) i Homoly (Humeln).
Nazwiska niemieckich osad w królestwie halicko-włodzimirskiém: Ainsingen w majętności Potyliczskiéj w okręgu Żółkiewskim, Bagensdorf pod Kołomyją, Beckersdorf m. Nowosiół okr. Brzeżan., Brigidau m. Medenic, okr. Sambor., Bruckenthal m. Choronow okr. Żółkiew., Brunendorf m. Grodecka okr. Lwowski, Deutschbach pod Nowem Brusnem m. Krzyw. okr. Żółkiew., Burgau pod Młodowem m. Lubacz. okr. Żółkiew., Burgthal m. Grodecka okr. Lwow., Nowe Chrusno m. Szczerzecka okr. Lwow., Dornbach m. Leżajska okr. Rzeszow., Dornfeld m. Szczerzecka okr. Lwow., Ebenau m. Czerlań. okr. Lwow., Einsiedel m. Humieniecka okr. Lwow., Eisenau poniżéj Wamy m. Illiszest. w Bukowinie, Anielówka czyli Engelsberg poniżéj Weldżisza m. Weldżisz. okr. Stryj., Engelsbrunn Górny i Dolny poniżej Huczka m. Dobromil. okr. San., Ernstdorf m. Bobr. okr. Brzeżań., Ernstdorf pod Maszkowicami m. Kamien. okr. San., Falkenberg pod Hujskiém m. Dobromil. okr. San., Falkenstein m. Humien. okr. Lwow., Fehlbach pod Kobelnicą ruską m. Kobeln. okr. Żółkiew., Felsendorf pod Opoką m. Lubaczow. okr. Żółk, Franzensthal pod Mołodią m. Kucurmar. okr. Bukow., Freifeld pod Żukowem m. Błaźow. okr. Żółk., Fürstenthal m. Solecka (Solka) w Buk., Gelsendorf m. Bolechow. okr. Stryj., Gillershof m. Leżajska okr. Rzeszow., Grünthal m. Grod. okr. Lwow., Hartfeld pod Rzeczyczanami m. Jaworow. okr. Przem., Hoffnungsau pod Nadziejowem m. Dolin. okr. Stryj., Hohenbach pod Reichheimem m. Tuszow. okr. Tarnow., Hutweide m. Stary Sand. okr. Sand., Josephinendorf pod Podubicami okr. Żółk. Josephsberg m. Meden. okr. Sambor i m. Tuszow. okr. Tarnow., Kaltwasser m. Janow. okr. Lwow., Karlsberg m. Raduc okr. Bukow., Kastelan pod Stolpinem m. Toporow. okr. Złoczow., Kaisersdorf m. i okr. Sambor., Kleindorf pod Mołostkowicami m. Jaworow okr. Przem., Königsau m. Meden. okr. Samb., Königsbach i Königsberg pod Zarzycką Wolą m. Leżajska okr. Rzeszow., Kranzberg m. i okr. Samb., Kuttenberg pod Zbadynem m. Jawor. okr. Przem., Landestreu m. Kalusz. okr. Stryj., Laufendorf pod Biegonicami m. St. Sand. okr. Sand., Lindenfeld m. Polan. okr. Lwow., Lindenau pod Lipowicami m. Lipow. okr. Żółk., Luisenthal pod Fundul-Mołdawą m. Mołd.-Kimpoluńska okr. Bukow., Maliniska (Małenica?) m. Pieniacka okr. Złoczow., Mariahilf pod Kołomyją, Mariensee pod Jakobenami m. Mo1d.-Kimpol. okr. Buk., osada niemiecka pod Mokrotynem w Żółk., Mosberg przy Podlubach m. Jawor. okr. Przem., Mühlbach m. Bobr. okr. Brzeż., Neudorf m. Drohobycz. okr. Samb. i m. i okr. Samb., Neudörfel m. St. Sand., okr. Sand,
Oberdorf pod Krościenkiem m. Dobromil. okr. San., Otenhausen m. Janow okr. Lwow., Prinzenthal pod Smereczną m. Dobromil okr. San., Ranchersdorf m. Hurzyń. okr. Rzeszow., Rehberg m. Sarn. okr. Przem., Rehfeld m. Bobr. okr. Brzeż., Reichan m. Lubacz. okr. Żółk., Reichenbach m. Szczerzec. okr. Lwow., Reichsheim m. Tuszow. okr. Tarn., Rosenberg pod Zagrodką m. Szczerzec. okr. Lwow. i pod Pietnicą m. Dobromil. okr. San., Rotenhan m. Janow. okr. Lwow., Schönanger m. Tuszow okr. Tarn., Schönthal m. Janow. okr. Lwow., Siegenthal pod Berehami m. Dobromil. okr. San., Steinau m. Niska okr. Rzeszow., Steinfels pod Stebnikiem m. Dobromil. okr. San., Thal Josaphat pod Wołoskiem Siołem m. Bolechow. okr. Stryj., Unterbergen m. Winicka okr. Lwow., Unterwall pod Podhajczykami m. Kimirz. okr. Złocz., Vorderberg m. Krynic. okr. Lwow., Wachendorf pod Strzeszycami m. N. Sand., Waldorf m. Grodecka okr. Lwow., Weinbergen m. Winicka okr. Lwow., Wiesenberg pod Mierzwicą m. Morkotyn. okr. Żółk., Wiesendorf m. Kamien. okr. Sand., Wildenthal m. Raniszow. okr. Rzeszow.
Nazwiska niemieckich osad w gubernii Saratowskiéj w Rossyi: w Saratowskim ujeździe w Krasnojarskim okręgu: Krasnyj-Jar, Podstępnaja, Starica, Usť-Karaman, Teljauza, Zwonarewa, Zwonarewkut, Ługowaja-Grjaznucha, Nider-Monża (Nieder-Monjou); w Tonkoszurewskim okręgu: Tonkoszurowka, Otrogowka, Susły, Krutojarowka, Raskaty, Lipowka, Lipowkut, Osinowka, Jagodnaja-Poljana, Poboczna, Nowaja-Skatowka; we Wołżańskim ujeździe w
Jekaterinsztatskim okręgu: Jekaterinsztat, Boregard (Beauregard), Kano (Canneau), Paulskaja, Filipfeld, Ernestinendorf; Boaro (Boisroux), Ober-Monża, Orłowskaja; w Paninskim okręgu: Paninskaja, Szafhauzen, Glaris, Baratajewka, Bazel, Circh, Zoloturn, Cug, Lucern, Unterwalden, Susanental, Rezanowka, Baskakowka, Brokhausen, Hokerberg; w Kamyszińskim ujeździe w Sosnowskim okręgu: Sosnowka, Talowka, Sewasťjanowka, Gołyj-Karamysz, Kljuczi, Popowka, Gołołobowka, Usť-Zolicha, Lesnyj-Karamysz, Karamyszewka, Kamennyj-Owrag, Makarowka, Poczinnaja; w Kameńskim okręgu: Kamenka, Rossoszi, Jelszanka, Kopenka, Grjaznowatka, Gniłuszka, Karaulnyj-Bujerak, Panowka, Ilawla, Semenowka, Usť-Grjaznucha; w Usť-Kułalińskim okręgu: Usť-Kułalinka, Werchnjaja-Kułalinka Wecchnjaja-Dobrińka, Bujdakow-Bujerak, Krestowyj-Bujerak, Grjaznucha (Werchnjaja), Wodjanoj-Bujerak, Szczerbakowka; w Tarłyckim okręgu: Kazickaja, Berezowka, Zaumorje, Stepnaja, Wolżskaja, Jabłonowka, Popowkina, Tarłyk, Tarłykowka, Skatowka, Priwolnaja, Krasnopolje, Koczetnaja, Rownaja, Kustarewa-Krasnorynowka, Norka, Splawnucha, Linewo-Ozero, Oleszka, Werszinka, Pamjatnaja, Werchowie; w Atkarskim ujeździe: Medwiedickij-Krestowyj-Bujerak, Greczinaja-Luka, Piskowatka.
Nazwiska osad niemieckich w Rossyi w gubernii Tauryckiéj, w ujeździe Orzechowskim czyli Melitopolskim a) osady Mennonitów w nadrzeczu Mołoczny: Halbstadt, Petershagen, Ladekop, Fürstenau, Schönsee, Liebenau, Wernersdorf, Felsenthal, Montau, Tiegenhagen, Schönau, Fischau, Lindenau, Lichtenau, Blumenstein, Münsterberg, Altonau czyli Altona, Ohrlof, Tiege, Blumenort, Rosenort, Tiegerweide, Rückenau, Fürstenwerder, Alexanderswohl, Gnadenheim, Friedensdorf, Morgenau, Lichtfeld, Neukirch, Prangenau, Steinbach, Elisabeththal, Alexanderthal, Schordau, Pordenau, Marienthal, Rudnerweid, Grossweid, Pastwa, Franzthal; b) Różnych Niemców w nadrzéczu téjze rzéki: Priszib czyli Mołoczna, Heidelberg, Hoffenthal, A1t-Nassau, Weinau, Durlach, Karlsruh, Reichenfeld, Kostheim, Leitershausen, Wasserau, Neu-Nassau, Hochstädt, Friedensfeld, Rosenthal, Neu-Monthal, Grünenthal, Blumenthal, Tiefenbrunn, Walldorf, Alt-Monthal, Neudorf, Kronthal; c) Wirtemberskich separatystów w nadrzéczu Berdy: Neuhoffnungsthal, Rosenfeld, Neuhoffnung.
Nazwiska greckich osad w gubernii Jekaterynosławskiéj w okręgu Mariupolskim: Jalta, Urzuf, Staryj-Krym, Laspi, Czardakły, Małaja-Janisol czyli Jenisala, Bolszaja-Janisol czyli Jenisala, Bogatyr’, Konstantynopol, Ulakły, Wołnowacha (Bugas), Stili, Karakuba, Beszewo, Karań, Kamar’, Sartani, Kermenczik, czyli Kremenczug, Nowoj-Kermenczik czyli Kremenczug, Ignatjewka, Czermałyk, Mangusz i Anatolia.
