Panowanie Augusta III/O powietrzu na bydło
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Pamiętniki do panowania Augusta III. i Stanisława Augusta |
| Wydawca | Antoni Woykowski |
| Data wyd. | 1840 |
| Druk | W. Decker i Spółka |
| Miejsce wyd. | Poznań |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
1774 roku powstało powietrze na bydło rogate najprzód na Rusi, a potém rozszerzyło się po całéj Polsce i Litwie, zkąd znowu z wołami ruskiemi postąpiło do Szląska, Pruss Brandenburskich i do innych niemieckich krajów. Zabijało powszechnie i gęsto przez cztery lata, potém obrzednio pokazywało się po różnych miejscach i dotąd pokazuje. To jednak podziwienia godne, że przy takim upadku milionowym niebrakowało bydła w Polsce; oprócz krajowych potrzeb, tysiącami woły wychodziły za granicę, i choć w jedném miejscu wypadło co do sierci (jak mówią), za kilka lat znowu były napełnione obory i jatki rzeźnickie, co większa, iż po zaczętym pomorku na bydło więcéj nierównie było w Polsce gąb do mięsa niż przedtém, bo surowość postu z laty coraz wolniała między katolikami, dyssydentów do Polski i żydów przybywało, ludność się pomnażała, Moskwy w ostatnich leciech Augusta III. podczas wojny z królem pruskim Fryderykiem II. W Wielkiéj Polsce było pełno, ztąd w ogólności daleko większa niż lat dawniejszych mięsa konsumpcya. Przypisać to należy nie jakiéj cudownéj, nadprzyrodzonéj sprawie, ale rozszerzonemu w słodkim pokoju pod panowaniem Augusta III. gospodarstwu: wytępionym po wielu miejscach nieużytecznym borom, wysuszonym bagnom, wykarczowanym zaroślom, a na tych miejscach pozakładanym wsiom, polom, łąkom i pastwiskom, w których się bydło karmiło i rozmnażało.
