Poetyka/Kilka uwag wstępnych
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Kilka uwag wstępnych |
Pochodzenie | Poetyka |
Wydawca | Nakładem wydawcy |
Data wyd. | 1887 |
Druk | Wł. L. Anczyc i Spółka |
Miejsce wyd. | Kraków |
Źródło | Skany na Commons |
Inne | Cały tekst |
Indeks stron | |
Artykuł w Wikipedii |
Tekst poetyki Arystotelesa dochował się do czasów naszych zepsuty i niecały. Że pierwotnie dwie ona obejmowała księgi, zdaje się nie ulegać wątpliwości; obecnie bowiem posiadamy tylko rozprawę o tragedyi i o epopei, a w samémże pisemku naszém przyrzeka autor w rozdziale szóstym pomówić obszerniéj jeszcze o komedyi; nadto znajdujemy w Retoryce III. 18. wzmiankę, że o komiczności rozprawiał w Poetyce, a z innego miejsca tamże (III. 2.) wnosić można, że mieściła się tutaj także rzecz o synonymach. Czytamy wreszcie w Polityce VIII. 7., że autor zamierza w Poetyce podać objaśnienie „katharsis“ — a że tego wszystkiego w tekscie dzisiaj nie znajdujemy, rzeczą jest prawie pewną, że druga część Poetyki zaginęła. Arabskie tłómaczenie naszego dziełka z roku 935, znajdujące się w rękopisie w Paryżu i parafraza skracająca oryginał, którą podał Averroës około roku 1180, mają za podstawę także tylko tekst taki, jaki i my dzisiaj znamy. Z tych przyczyn zrozumienie wszechstronne tego, co pozostało jest z wielu względów trudne i dziwić się téż nie można, że o Poetyce rozmaite z biegiem czasu pojawiały się sądy. Jedni uważali ją za niewykończony szkic rzucony przez samegoż Arystotelesa, drudzy widzieli w niéj notaty spisane bezładnie za mistrzem przez jednego z jego uczniów, inni uznali ją za lichy excerpt z oryginału — najprawdopodobniejsze jest jednak zdanie, że to oryginał, ale wskutek wypadków nieszczęśliwych znacznie uszkodzony, w którym jedne ustępy nieodpowiednio przestawione, inne zupełnie są opuszczone, jakto i o innych pismach Arystotelesa powiedzieć można.
W tłómaczeniu niniejszém trzymałem się głównie tekstu i komentarza J. Vahlena, niezaprzeczenie najlepszego dzisiaj znawcy Poetyki. Za jego téż postępując wskazówkami, podaję naprzód pogląd na treść dziełka dla łatwiejszego zrozumienia tak szczegółów samych jak i przebiegu myśli. Uważne dopiéro przestudyowanie rzeczy z ciągłém odnoszeniem się do tego szkicu może dać jaśniejsze o całości wyobrażenie.