Wikiźródła

Poezye wydanie zupełne, krytyczne tom II/Dodatek krytyczny

< Poezye wydanie zupełne, krytyczne tom II
<<< Dane tekstu >>>
Autor Maria Konopnicka
Tytuł Poezye wydanie zupełne, krytyczne
Wydawca Nakład Gebethnera i Wolfa.
Data wyd. 1915
Druk O. Gerbethner i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa, Lublin, Łódź, Kraków
Indeks stron
›››
DODATEK KRYTYCZNY
SKRÓCENIA.

A — autograf.
AK — autograf biblioteki hr. Krasińskich w Warszawie.
Al — autograf, luźne kartki.
Pdr — pierwodruk.
Bl — Bluszcz (tygodnik).
Kł — Kłosy (tygodnik).
Kr — Kraj (petersburski).
Św — Świt (tygodnik).
TgB — Tygodnik Berliński.
TgI — Tygodnik Illustrowany.
TgP — Tygodnik Powszechny.
PII — Marya Konopnicka, Poezye. Serya druga. Warszawa, nakł. Gebethnera i Wolffa, 1883.
PIII — Marya Konopnicka, Poezye. Serya trzecia. Warszawa, nakł. Gebethnera i Wolffa, 1887.
D — M. K. Damnata. Poezye. Lwów, Seyfarth i Czajkowski, 1900.
PNUI — Marya Konopnicka, Poezye w nowym układzie. I. Fragmenty. Warszawa—Kraków 1902.
PNUII — Marya Konopnicka, Poezye w nowym układzie. II. Helenica. Warszawa—Kraków 1902.
PNUIII — Marya Konopnicka, Poezye w nowym układzie. III. Pieśni i piosenki. Warszawa—Kraków 1903.
PNUIV — Marya Konopnicka, Poezye w nowym układzie. IV. Obrazki. Warszawa—Kraków 1903.
PNUV — Marya Konopnicka, Poezye w nowym układzie. V. Z mojej księgi. Warszawa—Kraków 1903.
WP1, WP2, WP3 — Marya Konopnicka, Wybór poezyi, wyd. I, Kraków 1890; wyd. II, Warszawa—Kraków 1897; wyd. III, Warszawa—Kraków 1908.
Gwiazdka przy utworze oznacza, że wiersz był już wprawdzie drukowany (w czasopiśmie), lecz do żadnego z książkowych wydań włączony nie został.
Dwie gwiazdki są znakiem, że wiersz po raz pierwszy ogłoszony z autografu.
Wyrazy lub zwroty, objęte zwykłym nawiasem, są w autografie przez poetkę przemazane.
Wiersze liczą się zawsze od góry z pominięciem tytułów i motta.




Str. 1.
I. NOCE LETNIE.
I.
A1, k. 143; PII, 5; PNUV, 87.
Str. 1. tytuł w A: ,Wiosenne noceʻ.
» — w. 11 ,duchuʻ A; ,druhuʻ P, PNU.
» 2 » 2 ,rdzawąʻ PNU; ,starąʻ A, P.
» — » 9 ,Czyżbyʻ; ,Któżbyʻ A, P, PNU; widoczna pomyłka już w A.
» — » 29 ,noc taʻ P, PNU; ,gwiazdaʻ A.
» — » 30 ,Ileż blaskówʻ P, PNU; ,Jaki urokʻ A.
» — po w. 32 powtórzone w A 4 pierwsze wiersze.


Str. 3.
I.II.
A1, k. 144ʹ; Pdr Bl 1880, 185; PII, 7; WP1—3, 9; PNUV, 90.
Str. 3 w. 2 ,pokrytą strojnieʻ A, P, WP, PNU; strojnie pokrytąʻ Pdr.
» — » 8 ,jako cichejʻ PNU; ,cichej jakoʻ A, Pdr, P, WP.


Str. 3.
I. III.
A1, k. 145; Pdr Bl 1880, 185; PII, 8; WP1—3, 9; PNUV, 91.
Str. 3 w. 20 ,szumuʻ A, Pdr, WP, PNU; ,szumówʻ P.
» — » 27 ,otoʻ P, WP, PNU; ,nagleʻ A, Pdr.

Str. 4.
I. IV.
A, k. 145; PII, 9; WP1—3, 10; PNUV, 92.
Str. 4 w. 7 ,bytu‘ P, WP, PNU; ,wielką‘ A.


Str. 4.
I. V.
A1, k. 5; A2, k. 145ʹ; Pdr Bl 1880, 185; PII, 10; WP1—3, 11; PNUV, 93.
Str. 4 w. 17 ,bezsennej‘ A1, P, WP, PNU; ,bezsenna‘ A2, Pdr.
» — » 21 ,zadumanej‘ A1, P, WP, PNU; ,zadumany‘ A2, Pdr.
» — » 26 ,ja‘ A1, P, WP, PNU; ,i‘ A2, Pdr.
» — zam. w. 27: ,Za sny twych złudzeń i za twe rozkosze‘ Pdr.
» — w. 27 ,za wszystkie rozkosze‘ A1, P, WP, PNU; ,i za twe rozkosze‘ A2.


Str. 5.
I. VI.
A1, k. 5ʹ; A2, k. 146; Pdr Bl 1880, 193; PII, 10; WP1—3, 11; PNUV, 94.
Str. 5 w. 3 ,czuwający‘ A1—2, P, WP, PNU; ,wiekuisty‘ Pdr.
» — zam. w. 5: ,Cichą, spokojną i we śnie się rwącą‘ Pdr; ,Cichą, bezbronną i we śnie się rwącą‘ A2.
» — » 15 ,krzywdy‘ A1—2, P, WP, PNU; ,nędze‘ Pdr.
» — » 17 ,zamknięte‘ A1, P, WP, PNU; ,uśpione‘ A2, Pdr.


Str. 5.
I. VII.
A1, k. 6; A2, k. 146ʹ; Pdr Bl 1880, 193; PII, 11; WP1—3, 12; PNUV, 95.
Str. 5 w. 23 ,mary‘ A1, P, WP1—3, PNU; ,wiary‘ A2, Pdr.
» — » 24 ,ducha rzeźwiły‘ A1, P, WP1, PNU; ,ducha trzeźwiły‘ W2—3; ,duszę rzeźwiły‘ A2, Pdr.


Str. 6.
I. VIII.
A1, k. 6ʹ; A2, k. 147; Pdr Bl 1880, 193; PII, 12; WP1—3, 13; PNUV, 96.
Str. 6 w. 14 ,Roniąc‘ A1—2, P, WP, PNU; ,Ronić‘ Pdr.
» — » 23 ,o‘ PNU; ,ach‘ A1—2, Pdr, P, WP.


Str. 6.
I. IX.
A1, k. 7; A2, k. 147ʹ; Pdr Bl 1880, 193; PII, 13; WP1—3, 13; PNUV, 97.
Str. 6 w. 26 ,lotne‘ A1, P, WP, PNU; ,lekkie‘ A2, Pdr.
» — » — ,mdlejące‘ A1, Pdr, P, WP, PNU; ,mglejące‘ A2.
» — » 31 ,w serce‘; ,w sercu‘ P, PNU; ,sercu‘ A1—2, Pdr, WP.
» 7 » 1 ,wlać‘ PNU; ,dać‘ A1—2, Pdr, P, WP.
» — zam. w. 5: ,Widzę jej świeże rany i jej dawne blizny‘ A2, Pdr.
» — » w. 7:

,I jak wulkan ziejące dalekie przyczyny,
Co skutków płomienistą wybuchają lawą,
I duszą orły w locie mogilną kurzawą‘ A2, Pdr.

» — w. 14 ,lazur w lotne‘ A1, P, WP, PNU; ,błękit w lekkie‘ A2, Pdr.
» — » 16 ,pełną łez‘ A1, P, WP, PNU; ,uśpioną‘ A2, Pdr.
» — » 23 ,zawsze byłam‘ P, WP, PNU; ,byłam zawsze‘ A1—2, Pdr.

Str. 7.
I. X.
A1, k. 8; Pdr Bl 1880, 266; PII, 14; WP1—2, 15; PNUV, 99.
Str. 8 w. 3 ,ukoi‘ A, P, WP, PNU; ,ugasi‘ Pdr.
» — » 6 ,Kiedyż, ach, kiedyż‘ A, P, WP, PNU; ,Ach, kiedyż, kiedy‘ Pdr.
» — zam. w. 9: ,Czyż ta przejrzysta i lekka zasłona‘ Pdr.
» — » w. 11: ,Na zawsze ma tak zostać rozciągniona' Pdr.
» — w. 20 ,podnosi swą głowę‘ A, P, WP, PNU; ,podnosi promienną swą głowę‘ Pdr.
» — zam. w. 22: ,Ty, co usypiasz wszystkie nędze świata‘ Pdr.
» — w. 23 ,Czemu‘ A, P, WP, PNU; ,Czemuż‘ Pdr.
Str. 8 w. 26 ,tęsknoty' A, P, WP, PNU; ,jej tęsknot‘ Pdr.
» — zam. w. 27: ,Co budzą kędyś przyszłych wieków ruchy‘ Pdr.


Str. 8.
I. XI.
A1, k. 9; Pdr Bl 1880, 281; PII, 16; WP1—2, 16; WP3, 15; PNUV, 101.
Str. 9 w. 13 ,Ofiarę ognia‘ A, P, WP, PNU; ,Ognia ofiarę‘ Pdr.
» — obok w. 23 data dzienna w A: 17/2.
» 10 w. 9 ,puch‘ PNU; ,pęk‘ A, Pdr; ,pąk‘ P, WP.
» — zam. w. 11: ,I szerzej, wyżej skrzydła swe rozwinął‘ Pdr.
» — w. 21 ,Ty‘ A, P, WP, PNU; ,I‘ Pdr.


Str. 10.
I. XII.
A1, k. 11; Pdr Bl 1880, 249; PII, 18; PNUV, 104.
Str. 11 w. 6 ,czołem bijesz‘ A, P, PNU; ,bijesz czołem‘ Pdr.
Str. 11 w. 7 ,skargi gorzkie‘ A, P, PNU; ,gorzkie skargi‘ Pdr.
» — » 8 ,i rwiesz się przebojem‘ A, P, PNU; ,w uniesieniu swojem‘ Pdr.
» — » 20 ,szepcesz z‘ A, P, PNU; ,wstrząszasz‘ Pdr.
» — » 22 ,które pieśń‘ P, PNU; ,co pieśnię‘ A, Pdr.
» — » 32 ,w srebrnych blaskach‘ A, P, PNU; ,w blaskach srebrnych‘ Pdr.
» — » 35 ,gwiaździste‘ A, P, PNU; ,te ciche‘ Pdr.
» — » 36 ,A lecąc myślą‘ A, P, PNU; ,I myślą lecąc‘ Pdr.


Str. 12.
I. XIII.
A1, k. 12ʹ; A2, k. 161; Pdr Bl 1880, 289; PII, 20; WP1—2, 19; PNUV, 106.
Str. 12 w. 3 ,Ciemnośc(i) (czarny) żałobny wianek wij(ę)e‘ A2.
» — » 9 ,wyznaczasz‘ A1, P, WP, PNU; ,wyznaczysz‘ A2, Pdr.
» — » 17 ,budując‘ A1, Pdr, P, WP, PNU; ,podnosząc‘ A2.
» — » 23 ,w łzach‘ A1, P, WP, PNU; ,łzach‘ A2, Pdr.
» — » 25 ,z tragiczną w świat‘ A1, P, WP, PNU; ,z tytaniczną‘ A2, Pdr.
» — » 30 ,(Pokoju) Złociste‘ A2.
» 13 » 7 ,(nadepnie) zdepce je‘ A2.


Str. 13.
I. XIV.
A1 k. 14; Pdr Bl 1880, 297; PII, 22; PNUV, 108.
Str. 13 w. 19 ,Prawe‘ A, P, PNU; ,Zawsze‘ Pdr.
» — » 25 ,Gdzież‘ A, P, PNU; ,Gdzie‘ Pdr.
» — » 28 ,cień‘ A, P, PNU; ,noc‘ Pdr.
Str. 14 w. 16 ,jutrzennych‘ A, P, PNU; ,jutrznianych‘ Pdr.
» — » 22 ,wyżyn‘ A, P, PNU; ,szczytów‘ Pdr.
» — » 23 ,I tlejące‘ A, P, PNU; ,Które niecą‘ Pdr.
» — » 24 ,wyżej‘ A, P, PNU; ,chwilka‘ Pdr.
» — » 30 ,niknie‘ A, P, PNU; ,milknie‘ Pdr.
» — » 31 ,Konającej‘ A, P, PNU; ,Konający‘ Pdr.


Str. 15.
*II. MYŚLI.
I.
Pdr TgI 1880, II, 66.


Str. 18.
II. II.
Pdr TgI 1880, II, 178.


Str. 21.
III. MOJŻESZ.
A1, k. 17ʹ; A2, k. 164; A3, k. 170; Pdr Kł 1880, 284; PII, 29; WP2, 92; PNUII, 155.
Str. 21 tytuł ,Fragment‘ A2—3, Pdr.
» — w. 6 ,Wróć się, o Panie‘ Pdr, P, WP2—3, PNU; ,Wróć się, o Panie, wróć się‘ A2; ,Wróć się, czy słyszysz, Panie?‘ A3. Następują w A2 i A3 wiersze:

 ,Milcz, ty burzo,
Co mnie zagłuszasz, jak zwierz, swoim rykiem!
Milczcie pioruny, co złotym językiem
Liżecie niebiosów ołowiane łono!
Oślepnij, pełna przeraźliwych blasków,
Ty błyskawico, gromów krwawa różo,
Co rzucasz wkoło źrenicą czerwoną!
Ja Pana wołam!
 Oto się oddala!‘

Str. 21 zam. w. 8—12:

,Na krańce wschodu rydwan piorunowy,
Którym kierują nawałnicy dłonie...
Ostatnia chmura, jak czara korala,
W której ogniste węże piją, płonie
Od przeraźliwych, oczy żrących blasków!‘ Pdr.

»  — w. 10 ,(Ostatnia) A za nim‘ A3.
» — » 12 ,Od (i)skier (które) skrzes(zą)anych‘ A3.
» — » — ,złotemi‘ A1, A2, P, WP2—3, PNU; ,(ich) przez złote‘ A3.
» — » 13 ,Tylko‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,Oto‘ A2, A3, Pdr.
» — » 17 brak w A2, A3, Pdr.
» 22 » 11 ,moich‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,mojej‘ A2, A3, Pdr.
» — » 14 ,Obiecanej‘ A1, Pdr, P, WP2—3, PNU; ,przyczeczeń twych‘ A2—3.
» — zam. w. 17: ,Głodu i zwątpień i buntów i zdrady‘ A2—3, Pdr.
» — w. 18 ,północnej‘ WP3; ,północnych‘ A1—3, Pdr, P, WP2, PNU.
» — » 20 ,tryumfu‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,zbawienia‘ A2—3, Pdr.
» — » 23 ,prędzej‘ A1, Pdr, P, WP2—3, PNU; ,(stamtąd) prędzej‘ A2; ,stamtąd‘ A3.
» — » 25 ,w mej źrenicy‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,tuż przed sobą‘ A2—3, Pdr.
» — zam. w. 27—28: ,Na której tylko stopę mi postawić‘ A2—3, Pdr.
» — w. 29 ,własnemi‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,mojemi‘ A2—3, Pdr.
» — po w. 29:

,I tutaj legnę i własnem mem ciałem
Postawię gniewu twego pomnik blady,
Mówiący ziemi: »Pan mści się nad tobą!«‘ A2—3, Pdr.

»  — w. 30 ,Głos‘ A1—3, P, WP2—3, PNU; ,Ten‘ Pdr.
» — po w. 32: ,W ziejącej ogniem przestrzeni‘ Pdr.
Str. 22 w. 33 ,mu przyłożył‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,mu położył‘ Pdr; ,nań przyłożył‘ A2—3.
» — po w. 33: ,I nie odwoła go i nie odmieni‘ Pdr.
» — zam. w. 34 — str. 23 w. 1:

,O com ja walczył i czegom pożądał,
Nigdy w mem życiu nie będę oglądał‘ Pdr.

»  23 po w. 3 następują w A3 wiersze str. 26 w. 27—31.
» — zam. w. 6:

,Bogdajbym nigdy nad brzegami rzeki
Cudzej nie słyszał przekleństw ani krzyku‘ A3.

»  — w. 6 ,Bogdajbym‘ A1—3, Pdr, WP2—3; ,Bodajbym‘ P, PNU.
» — » 14 ,ludu‘ PNU; ,ludów‘ A1—3, Pdr, P, WP2—3.
» — zam. w. 18 — 19:

,Bogdajbym Pana nie oglądał w krzaku
Ognistym — ni w wichrów szumie‘ A2—3.

»  — w. 20 ,Ach, odtąd‘ A1—2, Pdr, P, WP2—3; ,Ha, odtąd‘ A3; ,A oto‘ PNU.
» — » 26 ,skona‘ A1—3, P, WP2—3, PNU; ,zginie‘ Pdr.
» — » 28 ,wskazywała‘ A1—3, P, WP2—3, PNU; ,torowała‘ Pdr.
» — zam. w. 29: ,A prochy jego wicher przez pustynię‘ Pdr.
» — w. 29 ,zawieja szalona‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,pustynia czerwona‘ A2—3.
» 24 » 5 ,skwarnemi‘ A1, Pdr, P, WP2—3, PNU; ,krwawemi‘ A2—3.
» — po w. 5: ,Które wskróś stuleci wieją‘ Pdr.
» — » » 9: ,Z nieziszczoną serc nadzieją‘ Pdr.
» — w. 14 ,A w moich‘ A1—3, Pdr, P, WP2—3; ,Oto w mych‘ PNU.
» — » 15 ,niż w twych‘ A1, A3, P, WP2—3, PNU; ,niźli‘ A2, Pdr.
» — zam. w. 16—17:

,Panie... jam burzą sam! — i twe niebiosy
Wstrząsam potężnym piersi mych oddechem‘ A3.

Str. 24 w. 18 ,A pod mym wzrokiem‘ A1—2, P, WP2—3, PNU; ,A przed mym wzrokiem‘ A3; ,Pod wzrokiem moim‘ Pdr.
» — » 19 ,Wicher‘ A1—3, P, WP2—3, PNU; ,Tuman‘ Pdr.
» — zam. w. 20: ,I jak zraniony ptak, znowu opada‘ Pdr.
» — w. 21 ,słońca‘ A1—3, P, WP2—3, PNU; ,światła‘ Pdr.
» — » 23 brak w A3.
» — » 24 ,Idą i‘ A1—2, Pdr, P, WP2—3, PNU; ,A za mną‘ A3.
» — » 25 ,Okrzyk niedoli‘ A1—2, Pdr, P, WP2—3, PNU; ,Przyszłe niedole‘ A3.
» — zam. w. 27: ,Strącam w przepaści złociste promienie‘ A3.
» — w. 29 ,praw górę‘ A1—2, Pdr, P, WP2—3, PNU; ,skroń góry‘ A3.
» 25 » 1 ,I zdzieram‘ A1—3, Pdr, P, WP2—3; ,Rozdzieram‘ PNU.
» — zam. w. 2—6: ,I wypatruję tajniki natury‘ A3.
» — w. 3 ,I przyoblekam‘ A1—2, Pdr, P, WP2—3; ,Oto oblekam‘ PNU.
» — » 4 brak w A2, Pdr.
» — » 9 ,wiążą‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,wznoszą‘ A2—3, Pdr.
» — » 10 ,W girlandę‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,Girlandą‘ A2; ,(Chmurą) Girlandą‘ A3.
» — » — ,(perłową) płową‘ A3.
» — zam. w. 10—11:

,Zmienione w szarańczę płową,
Co polom niesie zagładę‘ Pdr.

»  — w. 15 ,pod‘ A1—3, P, WP2—3, PNU; ,przed‘ Pdr.
» — » 16 ,się mienią‘ A1—2, Pdr, P, WP2—3, PNU; mienią się‘ A3.
» — zam. w. 19—22:

,Przez które nie widać Ciebie,
Panie, w twem błękitnem niebie‘ A3.

Str. 25 w. 21 ,Na przerażone‘ A1—2, Pdr, P, WP2—3; ,Oto na skrzepłe‘ PNU.
» — zam. w. 22: ,Szronem trąd biały opada‘ PNU.
» — » » 23: ,Ćmy skrzydlatej hufiec blady‘ A3.
» — w. 25 ,zatraty‘ A1—2, Pdr, P, WP2—3, PNU; ,zagłady‘ A3.
» — » 27 — 31 brak w A3.
» — » 30 ,żarna‘ A2, Pdr, WP3, PNU; ,ziarna‘ A1, P.
» 26 » 3 ,Powstańcie‘ WP3, PNU; ,Ach, wstańcie‘ A1—2, Pdr, P, WP2.
» — » 3 — 26 brak w A3.
» — » 6 ,Nienalezionem‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,Nieznalezionem‘ A2, Pdr.
» — » 7 ,Bijcie pioruny‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,Niech grom uderzy‘ A2, Pdr.
» — » 23 ,Jestem‘ A1—2, P, WP2—3, ,Otom‘ Pdr, PNU.
» — » 27 ,(I za co... za co?) Litości, Panie‘ A3.
» — » 28 ,(Ach) Lecz‘ A3.
» — » — ,co ludy swe‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,co lud z sobą‘ A3; ,którzy ludy‘ A2, Pdr.
» — » 29 ,kraj ten‘ A1, A3, P, WP2—3, PNU; ,ten kraj‘ A2, Pdr.
» — » 32 ,cegły‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,cegieł‘ A2—3, Pdr.
» — » 33 ,moi‘ A1—3, Pdr, WP3, PNU; ,nasi‘ P, WP2.
» — po w. 33: ,Powstawszy z nad cudzej rzeki‘ Pdr.
» 27 w. 2 ,A‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,I‘ A2—3, Pdr.
» — zam. w. 4: ,Każdy zajęty raną, co go boli‘ A3.
» — po w. 6:

,W którym nie było męstwa nawet tyle,
Aby się poczuć w swej sile‘ Pdr.

»  — w. 7 aż do końca brak w A3.
» — zam. w. 7: ,Otom ja musiał jako matka syna‘ Pdr.
» — w. 7 ,swego‘ A1—2, P, WP2—3; ,nosi‘ PNU.
» — » 13 ,kamienną‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,kamiennych‘ A2, Pdr.
Str. 27 w. 15 ,Kędy‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,W których‘ A2, Pdr.
» — zam. w. 16—17:

,O bracia moi, zbudźcie się mym krzykiem,
Wołajcie: Panie, litości, litości‘ Pdr.

»  — w. 16 ,mój ludu‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,uśpiony‘ A2.
» — » 18 ,odwróci odemnie‘ A1—2, P, WP2—3, PNU; ,odemnie odwróci‘ Pdr.
» — » 19 ,zdobytej tak‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,okupionej‘ A2, Pdr.
» — » 20 ,wielkiej‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,jasnej‘ A2, Pdr.
» — zam. w. 21: ,Ja, co was wiodłem, pierwszy stanę nogą‘ Pdr.
» — w. 21 ,stąpię‘ A1, P, WP2—3, PNU; ,stanę‘ A2.
» — po w. 21:

,I nad ojczyzną mego ludu nową
Obaczę szczęścia jutrzenkę różową‘ Pdr.

»  — w. 23 ,zabłąkana‘ A1—2, Pdr, P, WP2—3; ,obłąkana‘ PNU.
» — zam. w. 24: ,W szumach się ze snu zrywa puszcza blada‘ A2, Pdr.


Str. 28.
IV. TO MY!
A1, k. 23ʹ; A2, k. 175; Pdr Bl 1881, 137; PII, 39; WP2, 21; WP3, 18; PNUI, 122.
Str. 28 w. 13 ,moich światów‘ P, WP, PNU; ,światów moich‘ Pdr.
» — » 15 ,swego‘ P, WP, PNU; ,wieczną‘ Pdr.
» — zam. w. 18: ,Kto mi budzi moją zorzę‘ Pdr.
» — w. 22 ,Wzywa nocą‘ P, WP, PNU; ,Woła z cieniów‘ Pdr.
» — » 24 ,sinych zmierzchów‘ P, WP, PNU; ,mroków nocy‘ Pdr.
Str. 28 zam. w. 25 — str. 29 w. 1:

,Nim zabłysną złotą rzęsą
I królewską wstrząsną grzywą‘ Pdr.

»  29 w. 2 ,ludy-lwy‘ P, WP, PNU; ,duchy-lwy‘ Pdr.
» — zam. w. 13: ,Na swych cichych fal lazurze?‘ Pdr.
» — » w. 15—16:

,Plamiąc moje polne róże
Gorącemi swemi łzy‘ Pdr.

»  — w. 22 ,ducha‘ P, WP, PNU; ,błędnych‘ Pdr.
» — » 31 na tym wierszu kończy się utwór w Pdr.


Str. 31.
V. KOCHAM CIĘ.
A1, k. 25ʹ; Pdr Kł 1881, I, 114; PII, 43; WP1, 129; WP2, 199; WP3, 189; PNUV, 132.
Str. 31 w. 1 ,lazury‘ A, P, WP, PNU; ,błękity‘ Pdr.
» — » 7 ,ojczyzną‘ A, P, WP, PNU; ,więzieniem‘ Pdr.
» — » 15 ,powiewem‘ A, P, WP, PNU; ,tym wichrem‘ Pdr.
» — » 17 ,w gorącej‘ A, P, WP, PNU; ,za chwilę, Pdr.
» 32 zam. w. 3: ,Coś swym porywom nałożył na wieki‘ Pdr.
» — w. 5 ,usta ci‘ A, P, WP, PNU; ,twe usta‘ Pdr.


Str. 33.
VI. NA SKRZYDŁACH PIEŚNI.
A1, k. 26ʹ; A2, k. 159ʹ; Pdr Kł 1880, II, 50; PII, 45; PNUV, 142.
Str. 33 zam. w. 8: ,I pełną upojeń ciszę‘ A2, Pdr.
» — w. 10 ,może drobnem‘ A1, P, PNU; ,może małem‘ A2; ,tylko małem‘ Pdr.
» — » 11 ,może (nawet)‘ A2.
Str. 33 w. 11 ,nawet tylko‘ A1—2, P, PNU; ,może nawet‘ Pdr.
» — » 18 ,jako‘ A1—2, P, PNU; ,tam jak‘ Pdr.
» — » 20 ,lekkie‘ A1, P, PNU; ,srebrne‘ A2, Pdr.
» — » 26 ,(nasz własny) uroków (pełni żywej) i ożywczej siły‘ A2.
» 34 » 1 ,słońce‘ A1, P, PNU; ,słońca‘ Pdr; ,gwiazdy‘ A2.
» — » 3 ,Ja tylko‘ A1, P, PNU; ,I tylko‘ A2, Pdr.
» — » 4 ,(siłę już) odwagę‘ A2.
» — » 5 ,gdzieś sinieje‘ A1, P, PNU; ,(błękitnieje) gdzieś widnieje‘ A2; ,mu widnieje‘ Pdr.
» — » 6 ,obraca‘ A1—2, P, PNU; ,z tęsknotą obraca‘ Pdr.
» — » 9 ,(moim) naszym‘ A2.
» — » 11 ,tuląc‘ A1—2, P, PNU; ,tulę‘ Pdr.
» — » 12 i 13 w Pdr w odwrotnym porządku.
» — » 12 ,Śnię‘ A1—2, P, PNU; ,Śniąc‘ Pdr.
» — » — ,odblaski‘ A1—2, P, PNU; ,przebłyski‘ Pdr.
» — » 15 ,(od niej) wtedy‘ A2.
» — » 17 ,nadziemska‘ A1, Pdr, P, PNU; ,nieziemska‘ A2.
» — » 22 ,Oczu twych szukam‘ A1, P, PNU; ,Na świat ten patrzę‘ Pdr; Na (świat nasz) ziemię patrzę‘ A2.
» — po w. 22:

(,Ach, kiedyż, kiedyż dojdziemy oboje
Zdala od zgiełku, co (z ziemi) do nas dolata,
Tam, kędy milkną wszystkie niepokoje
(Namiętnej żądzy) Nędz i burz pełne — do naszego świata)‘ A2.

»  — w. 25 ,Namiętne‘ A1—2, P, PNU; ,I błahe‘ Pdr.
» — » 26 ,Walki nędz pełne‘ A1—2, P, PNU; ,I nędzne troski‘ Pdr.
» — » 27 ,chwilka przebłyśnie‘ A1, P, PNU; ,chwali przemignie‘ Pdr; ,chwila (minie na nowo) przebłyśnie‘ A2.
Str. 34 w. 29 ,ziemi czcze‘ A1, P, PNU; ,czcze ziemi‘ Pdr.
» — zam. w. 28—30:

,Znowu na ustach (ziemi) czcze uśmiechy,
My jakby z raju wygnani (na nowo) za grzechy
I łzy jej w oczach błahe (w sumieniu) i jej grzechy‘ A2.

Str. 34 zam. w. 31:

,Kiedyż od pragnień wolni, jak dwa duchy‘ A2;
,Ach kiedyż wolni od pragnień, jak duchy‘ Pdr.

Str. 34 zam. w. 32:

,Zerwiemy wreszcie żądz wszystkich łańcuchy‘ A2, Pdr.

Str. 34 w. 37 Tu się kończy A2.


Str. 36.
VII. CO SIĘ STAŁO?
A1, k. 28ʹ; A2, k. 177; PII, 49; PNUV, 76; przedruk w TgB 1902, nr. 4.
Str. 36 w. 4 ,Co... co‘ A1, P, PNU,; ,Coś... coś‘ A2 i tak zawsze.
» — » 10 ,(kryształowych muszek) lekkich, długich cieni‘ A2.
» — » 25 — str. 37 w. 3 następują w A2 po w. 6 str. 37.
» — zam. w. 26: ,Z tęczy tkane swoje skrzydła‘ A2.
» 37 po w. 2:

,Jak(o) obło(k)czek (z kadzielnicy) opalowy,
Woń się wzniosła z róży kwiatu,
Dzięciół uniósł ciężkiej głowy
Od koronek swych warsztatu‘ A2;
 tu następują w A2 str. 36 w. 17—20.

»  — zam. w. 10: ,Jak mdlejących zórz sztandary‘ A2.
» — w. 13 ,(smętnej) (kwiatów) głogów‘ A2.
» — » 15 — 18 następują w A2 po w. 22.
» — » 15 ,(żądze) smutki‘ A2.
Str. 37 zam. w. 16:

,(Z mgłą przewiały ponad głową)
Razem z mgłą się wznoszą białą‘ A2.

»  — w. 20 ,(Jakiemś wrzącem życiem żyje) (Czuje rozkosz) Drży z rozkoszy‘ A2.
» — » 21 ,szepce... szepce..., A1, P, PNU; ,szepce, ach, ktoś‘ A2.
» — » 26 ,Rozkochane‘ A1, P, PNU; ,Roztęsknione‘ A2.


Str. 38.
VIII. FRAGMENTY.
I.
A1, k. 30; A2, k. 158; PII, 53; PNUI, 133.
Str. 38 w. 11 ,nawpół otwartych‘ P, PNU; ,ust wpół otwartych‘ A1—2.
» — po w. 12:

,I wnet, pod białą piersią zadrżało z tęsknoty
Serce, co dotąd biło miłością namiętną...
A na ustach poczułaś nieśmiertelne piętno
 Ducha pieszczoty...
W błyskawicznem widzeniu, przy świetle tem bladem,
Co (w dłoni twej) chwiało się mglejące wśród nocnej ciemności,
Ujrzałaś nad tem czołem (błękitny) słoneczny dyadem
 Nieskończoności...
A pijąc wzrokiem promień od bóstwa odbity,
Poczułaś, że ramiona te, drżące rozkoszą,
Nie spychają cię w przepaść — lecz z sobą unoszą
 W błękity...
Że w piersiach twych, na których on głowę swą złożył,
Jakieś głębie nieznane nagle się odkryły
I że duch ten dotknięciem nieśmiertelnej siły
 Ciebie (ziemiankę) też w duchu przetworzył.
Ach! wiedziałaś już odtąd, że choćby (od ciebie) wschód słońca

Kochanka twego uniósł, jako obłok blady —
Ty wstąpisz w jego srebrne na błękitach ślady
 Tęskniąca...
Ach, wiedziałaś już odtąd, że jak cień za ciałem,
Zwracać się będziesz za nim czołem swojem białem
I myślą rozbudzoną wzlecisz w te wyżyny,
 Gdzie twój jedyny...
I w ciszy, której tylko noc gwiaździsta słucha
I którą tylko oddech (ust) ukochanych płoszy,
Szepnęłaś, drżąc z nieziemskiej najwyższej rozkoszy,
 Zaślubiam ducha...‘ A2.


Str. 39.
VIII. II.
A1, k. 30ʹ; A2, k. 179; PII, 54; PNUI, 52.
Str. 39 zam. w. 3—6:

Ramion z wieczyst(ą)ym (tęsknotą) (otchłanią) zachwytem
(Niech ducha mego nie trawią pożary)
Niechaj niszczące dla ducha pożary
Bezbrzeżnych (zwątpień) tęsknot (miłości) (trującej) niszczącej niewiary
Dla urojenia, dla nazwy, dla mary,
Jeśli(ś) nie (bytem) jesteś istotą,
 Co gwiazdą miga mi złotą‘ A2.

Str. 39 w. 7 ,(Jeśliś złudzeniem) Wstań‘ A2.
» — » — ,słońca‘ A1, P, PNU; ,cały‘ A2.
» — » 8 ,tajemnic‘ A1, P, PNU; ,przepaści‘ A2.
» — » 9 ,zdroje‘ A1, P, PNU; ,kształty‘ A2.
» — » 10 ,poznać‘ PNU; ,ja znać‘ A1—2, P.
» — zam. w. 19: ,Czy cię zrodziło światłości odbicie‘ A2.
» — » w. 21: ,(Co przenikają niebiosy)
(Jak) O słońce w kropelkach rosy‘ A2.
» 40 w. 2 ,Marzenie‘ PNU; ,Zarysy‘ A1—2, P.
» — po w. 18: ,I wołam i pytam daremno‘ A2.
» — w. 20 ,Ty‘ A1, P, PNU; ,Bóg‘ A2.

Str. 40.
VIII. III.
A1,k. 32; A2, k. 157; Pdr Kł 1880, I, 402; PII,56; PNUI, 55; WP2, 132; WP3, 126.
Str. 40 w. 21 ,Nigdy ja na tej nie stanę‘ A1, P, PNU, WP; ,Nigdy nie stanę ja na tej‘ Pdr; ,(Nigdy nie stanę ja) Jest punkt błękitny na (tej) myśli‘ A2.
» — » 24 ,mdlejących‘ A1, Pdr, P, PNU, WP; ,mglejących‘ A2.
» — » 25 ,błękitnej tej‘ A1, P, PNU, WP; ,tej błękitnej‘ Pdr.
» — zam. w. 25: ,(Nigdy nie spocznę w błękitnej tej) Duch, co tam wzleci i spocznie wśród ciszy‘ A2.
» — » w. 26: ,Gdzie upojony szelestem wieczności‘ Pdr; ,(Gdzie ukojony szelestem) Zwinąwszy skrzydła w promieniach wieczności‘ A2.
» — zam. w. 27: ,Zaledwo czuje i zaledwo słyszy‘ A1, P, WP; ,Duch ledwo czuje i zaledwie słyszy‘ Pdr; ,(Duch) Zaledwie czuje i zaledwie słyszy‘ A2.
» 41 w. 7 ,(Bogdajbym czoło rozbiła o) Nigdy nie dojdę przez śniegi i lody‘ A2.
» — » 8 ,(Wpierw zanim dojdę do śnieżnych) Do olimpijskich, słonecznych‘ A2.
» — » 11 ,Ja‘ A1—2, P, PNU, WP; ,Lecz‘ Pdr.
» — » 12 ,tą, co w bólach‘ A1, P, PNU, WP; ,co w bólach swych‘ A2, Pdr.
» — » 13 ,(Braci mych) Smutnych miljony‘ A1.
» — » 14 ,I jak‘ A1—2, P, PNU, WP; ,Jaki‘ Pdr.
» — » 15 ,nizkie‘ A1—2, P, PNU, WP; ,nędzne‘ Pdr.
» — » 16 ,pola nasze‘ A1—2, P, PNU, WP; ,pola, łąki‘ Pdr.
Str. 41 w. 19 ,rany‘ A1, P, PNU, WP; ,krzywdy‘ A2, Pdr.
» — zam. w. 20: ,I z niepokojem pytać będę ziemi‘ Pdr.
» — w. 21 ,Kto tam tak‘ PNU; ,Ach, kto tam‘ A1—2, Pdr, P, WP.
» — » 24 ,I‘ A1—2, P, PNU, WP; ,A‘ Pdr.


Str. 41.
VIII. IV.
A1, k. 33; Pdr Kł 1880, II, 115; PII, 57; PNUI, 57.
Str. 41 w. 31 ,Przywiewa‘ A, Pdr; ,Przewiewa‘ P, PNU.
» — » — ,niepochwytnych‘ P, PNU; ,niepochwytne‘ A, Pdr.
» 42 » 8 ,ułudnej‘ P, PNU; ,z ułudnej‘ A, Pdr.
» — » 10 ,znów w mroki‘ A, P, PNU; ,w mroki znów‘ Pdr.
» — » 11 ,duchów i z przeklętych‘ A, P, PNU; ,dążeń i przeklętych‘ Pdr.
» — » 12 ,grzmiąca‘ PNU; ,pyłków‘ A, Pdr, P.
» — » 13 ,wizyj‘ PNU; ,złudzeń‘ A, P; ,marzeń‘ Pdr.
» — » 14 ,Zrodzonych w zmierzchu‘ A, P, PNU; ,W zmierzchu zrodzonych‘ Pdr.
» — » 16 ,biją‘ A, P, PNU; bili‘ Pdr.
» — » 17 ,nagłym‘ A, P, PNU; ,gorzkim‘ Pdr.
» — zam. w. 18: ,Śmiechu pełnego też, co pierś rozrania‘ Pdr.
» — w. 19 ,rozdrażnieniu‘ A, P, PNU; ,uniesieniu‘ Pdr.
» — » 23 ,Aż tchu nam‘ A, P, PNU; ,Tchu nam już‘ Pdr.
» — » 24 ,zdjęci zgrozą‘ A, PNU; ,zjęci zgrozą‘ Pdr; ,zjęci groźbą‘ P.
» — » 32 ,wypitem‘ A, P, PNU; ,zatrutem‘ Pdr.
» 43 » 1 ,złote, lecące‘ A, P, PNU; ,srebrne, tlejące‘ Pdr.
» — » 6 ,ciszą‘ A, P, PNU; ,nocą‘ Pdr.
Str. 43 w. 9 ,zwróconem‘ A, P, PNU; ,wzniesionem‘ Pdr.
» — » — ,zórz jasność gorzała‘ PNU; ,cicha jasność drżała‘ A, Pdr, P.
» — » 14 ,Rzekłeś‘ A, Pdr. PNU; ,Rzekłam‘ P.
» — » — ,przecież‘ A, P, PNU; ,jednak‘ Pdr.


Str. 43.
VIII. V.
A1, k. 35; A2, k. 181; Pdr Kł 1880, II, 371; PII, 60; WP2, 141; PNUI, 160.
Str. 43 w. 17 ,zetrzesz‘ A1, P, WP, PNU; ,zewrzesz‘ A2, Pdr.
» — » 22 ,światła‘ A1—2, PNU; ,świata‘ P, WP.
» — zam. w. 22: ,Przyszłości pod twem spojrzeniem‘ Pdr.
» — w. 24 ,Srebrne‘ A1—2, P, WP, PNU; ,Niebios‘ Pdr.
» — zam. w. 25: ,Przez niezrodzonych jeszcze zórz rozświty‘ Pdr.
» — po w. 26:

,Przez głębię myśli, co nigdy nie blednie,
Ni wobec szczytów ni wobec odmętu,
Ty szaty ludzkiej słabości powszednie
Zmienisz na zbroję z djamentu‘ Pdr, A2.

»  — w. 27 ,Ty będziesz‘ A1—2, P, WP, PNU; ,I będziesz‘ Pdr.
» — zam. w. 28: ,Co wieją skargą nad lasy ciemnemi‘ Pdr.
» — » w. 30: ,Nad nędzą ziemi‘ Pdr.
» — w. 30 ,nędzy‘ A1, P, WP, PNU; ,nędzach‘ A2.
» — po w. 30:

,(Przez (samotności twej spokój mogilny) ster przekonań twoich nieomylny,
Przez żary ducha twego najgorętsze,
Przez nieskalane serca twego wnętrze
 Ty będziesz silny)
Przez głębię myśli i t. d.‘ A2.

Str. 43 zam. w. 32: ,Co ze świadomych siebie pragnień bije‘ A1—2, P, WP; ,Co z nieskończonych pragnień ducha bije‘ Pdr.
» 44 w. 1 ,rwie się‘ A1, P, WP, PNU; ,gore‘ A2, Pdr.
» — » 5 ,oddasz z swego życia‘ A1—2, P, WP, PNU; ,z swojego dasz życia‘ Pdr.
» — po w. 10:

,Szczęśliwym będziesz przez to, co do słońca
Uniesiesz z sobą ze zmierzchów tej ziemi,
Co na twych piersiach pod skrzydł(ami)y tw(e)ojemi
Uleci w błękit bez końca‘ A2.

Str. 44 w. 16 ,twa miłość w narodzie‘ A1, P, WP, PNU; ,żar twojej miłości‘ A2, Pdr.
» — po w. 18 następuje w Pdr zwrotka ,Szczęśliwym będziesz przez to...‘ jak w A2 z różnicą ,pod skrzydłami twemi‘ Pdr.
» — zwrotki ,Szczęśliwym będziesz przez ciszę błękitną...‘ i ,Przez twe nadzieje...‘ w A2 przestawione.
» — w. 20 ,w piersiach gwiazdy‘ A1—2, P, WP, PNU; ,gwiazdy w piersiach‘ Pdr.
» — » — ,jak‘ A1—2, P, WP, PNU; ,i‘ Pdr.
» — » 23 ,twe nadzieje, przez twoje‘ A1, P, WP, PNU; ,swe nadzieje i przez swe‘ A2, Pdr.
» — » 25 ,natchnienia‘ A1, P, WP, PNU; ,pragnienia‘ A2, Pdr.
» — » 29 ,zmartwychwstanie‘ A1, P, WP, PNU; ,płodną pracę‘ A2; ,tętno życia‘ Pdr.
» — » 30 ,każdy‘ A1—2, P, WP, PNU; ,jasny‘ Pdr.
» — » 34 ,(najwyższej piękności) gorące przyszłości‘ A2.

Porządek zwrotek w Pdr następujący: I, II, V, VIII, III, IV, VI, VII, IX, XII, XI, X, XIII.

Str. 45.
VIII. VI.
A1, k. 36ʹ; A2, k. 183; PII, 62; PNUI, 16; WP1, 78; WP2, 113; WP3, 109.
Str. 45 w. 3 ,gwiazd złotych‘A1, P, PNU, WP; ,złotych gwiazd‘ A2.
» — » 17 ,(namiętna) ust waszych‘ A2.
» — » 26 ,globowy‘ PNU; ,atomów‘ A1, P, WP; ,wszechświata‘ A2.
» — » 27 ,do (nich) was‘ A1, P, PNU, WP; ,do nich‘ A2.
» — » — ,z ciszy‘ PNU; ,w ciszy‘ A1—2, P, PNU, WP.
» — » 29 ,stworzenia‘ A1, P, WP, PNU; ,istnienia‘ A2.
» 46 » 1 ,(Jęk) Jęki (konających) boleści‘ A2.
» — » 2 ,hymn(ów)u‘ A2.
» — » — ,Ach‘ A1, P, WP, PNU; ,Och‘ A2.


Str. 46.
VIII. VII.
A1, k. 37ʹ; PII, 64; PNUI, 60; WP1, 81; WP2, 117; WP3, 113.


Str. 46.
VIII. **VIII.
A2, k. 156.


Str. 48.
VIII. IX.
A1, k. 38ʹ; A2, k. 185; PII, 65; PNUI, 177.
Str. 48 w A2 tytuł ,Moja droga‘.
» — w. 13 ,hasło‘ A1, P, PNU; ,pomoc‘ A2.
» — » 14 ,mizerny‘ A1, P, PNU; ,ubogi‘ A2.
» — » 15 ,nędzny odzew‘ A1, P, PNU; ,nędzne hasło‘ A2.
» — » 22 ,pustą jest‘ A1, P, PNU; ,jest pustą‘ A2.
» — » 30 ,(Gdzie jest) Kędy niedola (zwątpienie i trwo...) zasiada u proga‘ A2.
Str. 48 w. 32 ,wołam do Boga‘ A1, P, PNU; ,wołam o pomstę do Boga‘ A2.
» 49 » 6 ,wy sami‘ A1, P, PNU; ,stoicie‘ A2.
» — zam. w. 7: ,Lub uderzacie o ziemię jak morze‘ A2.
» — w. 13 ,każda boleść‘ A1, P, PNU; ,boleść każda‘ A2.
» — » 19 ,drogą tą‘ A1, P, PNU; ,tą drogą‘ A2.
» — » 21 ,smutny‘ P, PNU; ,smętny‘ A1—2.
» — » 24 ,ludów uśpione‘ A1, P, PNU; ,senne narodów‘ A2.
» — zam. w. 26: ,Prócz (iskier) tych łun (tych) myśli, które duchy (jasne) (wielkie) niecą‘ A2.
» — po w. 27: ,I niechaj tylko w tej drodze mi świecą‘ A2.
» — zam. w. 28: ,Wielkie łzy jasne, co z oczu mi lecą‘ A2.


Str. 49.
VIII. X.
A1, k. 40; Pdr Bl 1881, 377; PII, 67; PNUI, 67; WP2, 144; WP3, 133; przedruk w TgB 1902 nr. 3.
Str. 50 w. 4 ,By bić‘ A, P, PNU, WP; ,Walić‘ Pdr.
» — » 9 ,Słychać chorego serca‘ A, P, PNU, WP; ,Chorego serca słychać‘ Pdr.
» — » 21 ,nad ziemią‘ A, Pdr; ,nad ziemię‘ P, PNU, WP.


Str. 51.
IX. DO MŁODEJ BRACI.
A1, k. 41; A2, k. 187; PII, 71; PNUI, 169; WP2, 136; WP3, 130.
Str. 51 tytuł ,Do młodych braci‘ A2.
» — w. 3 ,Niech tory biją‘ A1, P, PNU, WP; ,A bijąc tor‘ A2.
Str. 51 w. 11 ,wiosennej burzy błyskawicą‘ A1, P, PNU, WP; ,wiosenną w chmurach błyskawicą‘ A2.
» — po w. 12:

,Przyszłość ta, którą zdobywać ci trzeba,
Nie jest użyciem ni ciała — ni chleba,
Nie jest rozkoszy szumiącym puharem,
Ni żądz, ni pomsty, nie gniewu pożarem,
Lecz na klucz wiedzy zamkniętą świątnicą,
 Czuwaj, strażnico‘ A2.

»  — zam. w. 13—14:

,Tobie wejść trzeba najczystszą w te progi,
Żądz ziemskich pyły strząsnąwszy wśród drogi‘ A2.

»  — w. 15 ,Z ramion zrzucić‘ A1, P, PNU, WP; , I z bark zrzuciwszy‘ A2.
» — » — ,(własnych) nizkich‘ A2.
» — po w. 24:

,Jako wiosenne pędy naszych dębów,
Tkwiąc w pniu ojczystym, z słońca czerpią siły,
Ty, budownico nowych świata zrębów,
Cześcią synowską otaczaj mogiły,
Niechaj się tobą ojce siwe szczycą,
 Czuwaj strażnico‘ A2.

»  52 zam. w. 1—2:

,Nieskończoności ukochaj dziedziny,
W przyszłość zasiewaj nie mary, lecz czyny‘ A2.

»  — po w. 4:

,Ach, wiem, niełatwą jest dziś twoja droga,
Sieroto złudzeń, bez wiary, bez Boga...
Wiem, wrzące serce unosi cię snadno
W mętnych porywów przepaści aż na dno...
Wiem, że się trawisz namiętną tęsknicą,
 Młoda strażnico‘ A2

»  — w. 7 ,ducha‘ A1, P, PNU, WP; ,swojej‘ A2.
» — wiersze 5—16 w A2 w następującym porządku: 11, 12, 9, 10, 8, 5—7, 13—16.
Str. 52 w. 8 ,Miłości bratniej zagasisz‘ A1, P, PNU, WP; ,Bratniej miłości zgasiwszy‘ A2.
» — » 9 ,Jeżeli‘ A1, P, PNU, WP; ,Jeśli ty‘ A2.
» — » 10 ,martwemi‘ A1, P, PNU, WP; ,zimnemi‘ A2.
» — » 11 ,Jeżeli‘ A1, P, PNU, WP; ,Lecz jeśli A2.
» — » 13 ,Świat się zatrzyma‘ A1, P, PNU, WP; ,Ziemia się cofnie‘ A2.
» — » 15 ,go’ A1, P, PNU, WP; ,ją‘ A2.
» — » 21 ,pierwsza musisz‘ A1, P, PNU, WP; ,musisz pierwsza‘ A2.
» — zam. w. 22: ,I ziemi jasne zwiastować błękity‘ A2.
» — po w. 22:

,I być okrzykiem świtu i przysięgą,
Że kiedyś wszyscy do światła dosięgą‘ A2.

»  — zam. w. 23—24:

,Musisz być białą chorągwią pokoju,
Sztandarem pracy (narodów) wytrwania i znoju‘ A2.

»  — po w. 24: ,Co zna swe cele i w łzach się nie nuży‘ A2.
» — zam. w. 25: ,Musisz być w słońce zwróconą źrenicą‘ A2.
» — po w. 25:

,Której błysk prawdy choć nie (z)razi, nie mruży,
Musisz (być wieku swego przodownicą) narodu swego być skarbnicą‘ A2.


Str. 53.
X. NADZIEJA.
A1, k. 42ʹ; A2, k. 189, obejmuje str, 54 w. 19 do końca; Pdr Kł 1881, I, 188; PII, 75; PNUI, 94.
Str. 53 w. 15 ,zorza‘ A1, P, PNU; ,jutrznia‘ Pdr.
» — » 21 ,i ja nie mam‘ A1, P, PNU; ,ja nie mam już‘ Pdr.
» 54 » 10 ,sinych‘ PNU; ,srebrnych‘ A1, Pdr, P.
Str. 54 w. 12 ,goni za mną‘ A1, P, PNU; ,za mną goni‘ Pdr.
» — » 13 ,szersze, wyższe‘ A1, P, PNU; ,wyższe‘ szersze‘ Pdr.
» — » 17 ,daleko‘ A1, P, PNU; ,wysoko‘ Pdr.
» — » 23 ,mgliste‘ A1, P, PNU; ,blade‘ A2, Pdr.
» — » 24 ,świętość‘ A1, P, PNU; ,cnoty‘ Pdr.
» — zam. w. 24: ,Oświecam wzniosłe wysiłki i zbrodnie‘ A2.
» — po w. 26:

,Ja dłonie kładę na duchy mdlejące
W zwątpieniu życia i tulę i koję.
Wstań, wstań. Idź naprzód! Ta ziemia, to słońce,
 To wszystko twoje‘ Pdr.


Str. 55.
XI. WICHREM PORWANY.
A1, k. 44; A2, k. 152; PII, 79; PNUIV, 87.
Str. 55 w. 18 ,wrzosach i mchach‘ A1, P, PNU; ,i mchach‘ bladych‘ A2.
» — » 19 ,A widok miała‘ A1, P, PNU; ,I miała widok‘ A2.
» — » 21 'liljowe rozświty‘ A1, P, PNU; ,brylantowe świty‘ A2.
» — » 24 ,ten potok‘ PNU; ,źródełko‘ A1—2, P.
» 56 » 3 ,Na(gle)raz‘ A2.
» — » 4 ,(pędziły) nadbiegły‘ A2.
» — zam. w. 12: ,W sto czarnych wichrów spętanych jak konie‘ A2.
» — w. 13 ,Z stalowym biczem‘ A1, P, PNU; ,Z biczem stalowym‘ A2.
» — » 14 ,złotą wstęgą wplecioną‘ A1, P, PNU; ,złotym wężem wplecionym‘ A2.
» — » 17 ,twoich powietrznych‘ A1, P, PNU; ,grzmiących kopytem‘ A2.
» — » 19 ,białym‘ A1, P, PNU; ,białych‘ A2.
Str. 56 w. 20 brak w A2.
» — » 27 ,Wiatry‘ A1, P, PNU; ,Wichry‘ A2.
» 57 » 6 ,leci kędyś‘ A1, P, PNU; ,zda się, słyszę‘ A2.
» — » 9 ,Szepcą‘ A1, P, PNU; ,Szepcząc‘ A2.
» — » 10 ,I‘ A1, PNU; ,A‘, P.
» — zam. w. 10: ,A po przelocie każdej błyskawicy‘ A2.
» — w. 16 ,śmie‘ A1, P, PNU; ,mógł‘ A2.
» — » 18 ,Miota‘ A1, P, PNU; ,Miotał‘ A2.
» — » 26 ,szamoce‘ A1, P, PNU; ,szamota‘ A2.
» — » 29 ,grzmoce‘ A1, P, PNU; ,grzmota‘ A2.
» — po w. 31:

 ,I jeden tylko, mówią, jest ratunek,
 Dla nieszczęsnego porwanego ducha:
 Nie pacierz matki, nie zaklęcie druha,
 Nie ust kochanych nawet pocałunek...
 Lecz niech mąż silny weźmie poświęcany
 Nóż — i nim w wiry skręcone uderzy —
 I gdy zobaczy krople krwi, ślad świeży
 Zadanej w serce latawcowi rany,
 Niech nóż ten wbije przed progiem świetlicy...
 A jeśli prawda, co mówi podanie,
 Bólem odklęty z czarów nawałnicy,
 »Porwany wichrem« znów na ziemi stanie. —
 ................
albo: Ostatnie słowa baśni tej nad głową
 Przewiały, jakby echo konające
 Poza ostatnią chmurą piorunową,
 Gdy tęcza wstęg swych rozwiewa już końce...
 — Ja słucham jeszcze — i tonę w zadumie
 O tych nieszczęsnych, o tych smutnych duchach,
 Których nad ziemią latają tysiące,
 W szalonych dążeń i porywów szumie
 I w marzycielskich wybuchach...
 O tych, co burzą wieku pochwyceni,
 Lecą zniszczenia i zagłady drogą,

 I nigdy w pustej, zwichrzonej przestrzeni
 Ziemi dosięgnąć nie mogą...
 Co oślepieni błyskawic jasnością,
 Którą pioruny poza sobą niecą,
 Myślą nieszczęśni, że do słońca lecą
 Przed bolejącą ludzkością...
 Co z wszelkich podstaw społecznych wyrwani,
 Wykolejeni z porządku przyrody,
 Powietrzne gmachy budują w otchłani,
 Jako świątynię swobody...
 Aż potargawszy energji swej siły
 W marnej pogoni za widmem znikomem,
 Giną gdzieś w chmurach, które są ich domem
 I z śniegów mają mogiły. —
 .................
 Ach, jak ich odkląć?... ach, jak ich wybawić?
 I jakiem słowem — czy ludzkiem — czy bożem?
 Trzebaż, by serce ból im przeszył nożem,
 Na piersi znacząc purpurowy kwiatek?
 Trzebaż, by nóż ten, przed chatą ich wbity,
 Progi domowe musiał aż okrwawić —
 I tkwił tak w jasne zwrócony błękity,
 Jak skarga ojców — i (mglejących) matek‘ — A2.

Str. 58 w. 2 ,rozsiewa‘ A1, P, PNU; ,rozwie(w)sza‘ A2.
» — zam. w. 8: ,Muszę ulatać, jak zaklęte duchy‘ A2.
» — po w. 10:

,I chociaż w piersi m(oj)ej tkwi nóż — (i) choć rana
Tak jest głęboka, tak ciężko zadana‘ A2.

Str. 58 zam. w. 11: ,Że codzień w (świeże) krwi swej opływa szkarłaty‘ A2.


Str. 59.
XII. KTOŚ MNIE CZEKA!
A1, k. 47; A2, k. 190; PII, 85; PNUV, 74.
Str. 59 w. 7 ,łąki, zdroje‘ A1, P, PNU; ,kwiaty moje‘ A2.
»  — » 10 ,(Mgła opada z lasów czoła)
Ptaszka zrywa się wesoła‘ A2.
» — zam. w. 18: ,Słychać w ciszy lot anioła‘ A2.
» — w. 23 ,Bądźcie‘ A1, P, PNU; ,Bądźcież‘ A2.
» 60 » 1—8 brak w A2.
» — » 10 ,mnie nie‘ A1, P, PNU; ,dusza‘ A2.
» — zam. w. 11 ,Wieczna, wieczna jej tęsknota‘ A2.
» — w. 15 ,mi, o‘ A1, P, PNU; ,smutne‘ A2.
» — zam. w. 16:

,(Grób mnie woła, grób mnie czeka)
Nieskończoność na mnie czeka‘ A2.
Nieskończoność na mnie czeka‘ A1, P.

»  — data w A2.


Str. 61.
XIII. URYWEK.
A1, k. 62ʹ; PII, 115; PNUIII, 3; WP1, 75; WP2, 109; WP3, 105.


Str. 62.
XIV. W CISZY NOCY.
A1, k. 63; PII, 117; PNUI, 62.
Str. 62 w. 13 ,dyament‘ PNU; ,karbunkuł‘ A, P.
» — » 19 ,liczbą‘ A, PNU; ,liczbę‘ P.
» 63 » 16 ,kiedy ten‘ P, PNU; ,gdy tenże‘ A.
» 64 » 14 tu się kończy A.
» 65 » 6 ,pełen‘ PNU; ,pełny‘ P.

 W rękopisie ponumerowanym brak kartki 65 i 66, czyli licząc na kartkę wierszy 38, brak 76 wierszy. Z tego odchodzi na Nr XIV 29 wierszy; utwór więc następujący liczył przeszło 60 wierszy, z których około 50 zaginęło.


Str. 66.
XV. PO GRUDCE ZIEMI.
A1, k. 70; D, 13.
Str. 66 w. 15 ,bez jęku‘ D; ,do jęku‘ A.
» 67 w. 7 ,rozbitów‘ D; ,rozbitków‘ A.
» — » 25 — 29 w A brak.
» — » 31 ,młodzieńca‘ A; ,młodzieńcza‘ D.
» — » 29 — 32 następują w A po w. 4 str. 68.
» — » 33 ,uwiła‘ D; ,nosiła‘ A.
» 68 » 2 ,uczuć‘ D; ,wzruszeń‘ A.
» — » 4 ,Na‘ D; ,I‘ A.
» — zam. w. 5: ,Gdy uderzyła pieśń w skrzydła nad ludem‘ A.
» — » 9 ,ja wam nie uczynię‘ D; ,nic ja wam nie czynię‘ A.
» — » 17 ,Wiem, że zniesiemy‘ D; ,A my o bracia‘ A.
» — » 19 ,Choćby‘ D; ,Znieśmy‘ A.


Str. 69.
XVI. AVE!
A1, k. 72; Pdr Kł 1881, I, 234; PII, 123; PNUV, 57.
Str. 69 zam. w. 15: ,Co trawią piersi mdłego pokolenia‘ A, Pdr, P.


Str. 71.
XVII. JESTŻE PEWNEM?
A1, k. 73ʹ; A2, k. 195; PII, 127; PNUV, 84.
Str. 71 w. 8 ,brzask‘ A1, P, PNU; ,dzień‘ A2.


Str. 72.
XVIII. WIECZORNE PIEŚNI.
I.
A1, k. 74; Pdr Bl 1881, 313; PII, 129; PNUIII, 113; WP1, 109; WP2, 179; WP3, 163.
Str. 72 w. 1 ,liljowy‘ A, P, PNU; WP1—3; ,majowy‘ Pdr.
» — » 9 ,Zórz‘ A, P, PNU, WP; ,Mgły‘ Pdr.
» 73 » 1 ,ludu‘ WP3; ,duchu‘ A, Pdr, P, PNU, WP1—2.


Str. 73.
XVIII. II.
A1, k. 75; Pdr Bl 1881, 313; PII, 131; PNUIII, 145.
Str. 73 w. 4 ,po niźniach‘ A, P, PNU; ,w nizinach‘ Pdr.
» — » 5 ,Po chatach‘ A, P, PNU; ,Przed chaty‘ Pdr.
» — zam. w. 6: ,W której się falą kłosy kołyszą‘ Pdr.
» — w. 8 ,Jasnością... cieniem‘ A, P, PNU; ,Gościńcem... ścieżką‘ Pdr.
» — » 11 — 12 brak w Pdr.
» — » 15 ,sercach‘ A, P, PNU; ,wioskach‘ Pdr.
» — zam. w. 19: ,I zbiorę gorzką łez ludzkich rosę‘ Pdr.
» — w. 23 — 24 brak w Pdr.
» — zam. w. 26: ,Z dłoni mej, jako z kwiatków kielicha‘ Pdr.


Str. 74.
XVIII. III.
A1, k. 76; Pdr Kł 1881, 313; PII, 133; PNUIII, 147; WP1, 110; WP2, 180; WP3, 165.
Str. 74 w. 1 ,A żebyś‘ A, P, PNU, WP; ,O, gdybyś‘ Pdr.
» — » 3 ,cieniów‘ A, P, PNU; ,cienia‘ Pdr.
» — zam. w. 7—8: ,Za te sine mgły, co kryją Lazury‘ Pdr.
» — w. 11 ,zakrzepła‘ A, Pdr, PNU, WP; ,zaskrzepła‘ P.
» — » 12 ,Narodu‘ A, P, PNU, WP; ,Od chłodu‘ Pdr.
» — » 22 tu się kończy Pdr.

Str. 74.
XVIII. IV.
A1, k. 77; Pdr Bl 1881, 329; PII, 135; PNUIII, 148.
Str. 74 w. 27 ,skrzydły‘ A, P, PNU; ,skrzydłem‘ Pdr.
» 75 » 8 ,gaśnie‘ A, P, PNU; ,ginie‘ Pdr.
» — » 13 ,twe‘ A, P, PNU; ,swe‘ Pdr.
» — » 16 ,robi się dziwnie‘ A, P, PNU; ,staje przed tobą‘ Pdr.


Str. 75.
XVIII. V.
A1, k. 78; Pdr Bl 1881, 329; PII, 137; WP1, 111; WP2, 181; WP3, 167.
Str. 75 w. 25 ,Kto‘ A, P, WP1—3; ,Któż‘ Pdr.
» — » 26 ,Wiosko‘ A, P, WP1—3; ,Chato‘ Pdr.
» 76 » 22 ,wolności‘ WP3; ,przyszłości‘ A, Pdr, P, WP1—2.


Str. 76.
XVIII. VI.
A1, 107; Pdr Bl 1881, 329; PII, 197; WP1, 195; WP2, 321; PNUIII, 135.
Str. 76 w. 26 ,sierpa‘ Pdr, P, WP, PNU; ,snopa‘ A.
» — » 31 ,(tej) czarnej tej‘ A.


Str. 78.
XIX. JEŻELI KOCHASZ...
A1, k. 79; Pdr Bl 1880, 337; PII, 139; PNUV, 136.
Str. 78 w. 7 ,będziesz dla mnie‘ A, P, PNU; ,mi zostaniesz‘ Pdr.
» — » 17 ,trwajmy‘ A, P, PNU; ,stójmy‘ Pdr.
» — » 18 ,łzy, bez skargi‘ A, P, PNU; ,łez w miczeniu‘ Pdr.
Str. — w. 19 ,tylko milczenia‘ A, P, PNU; ,ciszy potężna‘ Pdr.
» — » 25 ,My tak zostańmy‘ A, P, PNU; ,Tak pozostańmy‘ Pdr.
» 79 » 8 ,Zarzucić‘ A, P, PNU; ,Zasypać‘ Pdr.
» — » 15 ,mi źródłem być‘ A, P, PNU; ,być dla mnie tchem‘ Pdr.
» — » 16 ,potęgi‘ A, P, PNU; ,i kresem‘ Pdr.


Str. 80.
XX. URYWEK.
A1, k. 80ʹ; PII, 143; PNUI, 146.


Str. 81.
XXI. JA SIĘ NIE SKARŻĘ.
A1, k. 81; Pdr Bl 1881, 57; PII, 145; PNUI, 18; WP1, 87; WP2, 123; WP3, 117.
Str. 81 w. 2 ,jękami‘ A, P, PNU, WP; ,z jękami‘ Pdr.
» 82 » 24 ,skarg mych wstrzęsła‘ A, P, PNU, WP; ,wstrzęsła mych skarg‘ Pdr.


Str. 83.
XXII. URYWEK.
A1, k. 82ʹ; PII, 149; PNUI, 127.


Str. 84.
XXIII. NA PROGU.
A1, k. 83; Pdr Kł 1881, II, 276; PII, 151; PNUIV, 29.
Str. 84 w. 3 ,w waszych poddaszach i‘ A, P, PNU; ,w czarnych, nędznych‘ Pdr.
» — » 9 — 12 brak w PNU.

Str. 85.
XXIV. PRZYGRYWKA.
A1, k. 83ʹ; A2, k. 196; Pdr Kł 1881, I, 51 pod tytułem ,Urywek‘; PII, 153; PNUIII, 41.
Str. 85 w. 7 ,Cóż‘ A1, P, PNU; ,Co‘ A2, Pdr.
» — » 8 ,(tęskni) rwie się‘ A2.
» — » 14 ,złota‘ A1, P, PNU; ,w złocie‘ A2, Pdr.
» — » 17 ,Ale‘ A1, P, PNU; ,I nie‘ A2, Pdr.
» — zam. w. 19: ,Jęk wasz rozdarłby mi szaty‘ A2, Pdr.
» — w. 20 ,Wysrebrzone‘ A1, P, PNU; ,A chłód sperlił‘ A2, Pdr.
» — po w. 20:

,Ale do was, blade zorze,
 Wy, wróżbity! wy, tumany!
Lecz do ciebie, sine morze,
 Rozbryzgane w srebrne piany.

Ale do was, Tatrów szczyty,
 Co, upadłszy na kolana,
Z jutrzenkowych róż rozbity,
 Unosicie namiot Pana‘ Pdr.

»  — w. 21 ,bory‘ A1, P, PNU; ,lasy‘ A2, Pdr.
» 86 » 1 ,smętną‘ A1—2, P, PNU; ,tęskną‘ Pdr.
» — » 4 ,Krwią pojonej‘ A1, P, PNU; ,Ukrainnej‘ A2, Pdr.
» — » 6 ,(wolny ptak) jeniec ten‘ A2.


Str. 87.
XXV. NA FUJARCE.
**I.
A1, k. 148ʹ.

Str. 89.
XXV. II.
A1, k. 84ʹ; A2, k. 197; PII, 155; PNUIII, 7; WP1, 201; WP2, 327; WP3, 311.


Str. 90.
XXV. III.
A1, 197ʹ; AK, k, 6; PII, 157; PNUIII, 9; WP1, 202; WP2, 328; WP3, 312.
Str. 90 zam. w. 18: ,Ale konie (pilnować tu) na łące paść muszę‘ A.
» — » 21 ,(Gwiazdy) Płatki‘ A.
» — » 23 ,(Tej strudzebym grał)
To złotobym miał‘ A.
» — » 24 ,(Ale nie chcę, tam mam już dziewczynę)
Tylko sięgnąć i t. d.‘ A.


Str. 91.
XXV. IV.
A1, k. 86ʹ; A2, 199ʹ; AK, k. 5; PII, 159; PNUIII, 15; WP1, 203; WP2, 329; WP3, 313.
Str. 91 w. 11 ,Hej‘ A1, AK, P, PNU, WP; ,Ha‘ A2 i tak zawsze.
» — » 14 ,ciepły‘ A1, AK, P, PNU, WP; ,(z boku) górny‘ A2.
» — » 17 ,(wiążcież) rwijcież‘ A2.
» — » 19 ,(Jeno rwijcie go po woli)
A rwijcież i t. d.‘ A2.
» — » 23 ,Jak mnie‘ WP; ,Jako‘ A1—2, AK, P, PNU.
» — » 30 ,(W obcej ziemi) Toć tam ciężko‘ A2.
» 92 » 6 ,(Jeśli wezmę w serce kulę)
,Jak dostanę‘ i t. d. A2.
» — » 7 ,(Między ludźmi het obcemi)
Jeśli taki‘ i t. d. A2.
Str. 92 w. 8 ,na (sercu) (piersi) sercu‘ A2.
» — » 9 ,(ziemi) wioski‘ A2.


Str. 92.
XXV. V.
A1, k. 87ʹ; AK, k. 10ʹ; PII, 161; PNUIII, 11; WP1, 205; WP2, 331; WP3, 315.
Str. 92 w. 19 — 22 brak w AK.


Str. 93.
XXV. VI.
A1, k. 88ʹ; AK, k. 7ʹ; PII, 163; PNUIII, 17; WP1, 206; WP2, 332; WP3, 316.
Str. 93 w. 11 brak w AK i tak po każdej strofie.
» — » 25 ,Ostańcież‘ A, AK, P, PNU; ,Ostańcie‘ WP.


Str. 94.
XXV. VII.
A1, k. 89ʹ; AK, k. 11; PII, 164; PNUIII, 17; WP1, 207; WP2, 333; WP3, 317.
Str. 95 w. 17 ,ostawi‘ WP1—3; ,zostawi‘ A, AK, P, PNU.
» — » 23 ,Wiatr jeno cię‘ WP3; ,Jeno cię wiatr‘ A, AK, P, PNU, WP1—2.
» — » 25 ,deszcz‘ A, P, PNU, WP1—3; ,hej‘ AK.


Str. 95.
XXV. VIII.
A1, k. 91; AK, k. 13; PII,167; PNUIII, 21; WP1, 209; WP2, 335; WP3, 319.
Str. 96 w. 3 ,ta matka‘ WP; ,jak matka‘ A, AK,P, PNU.
» — » 10 ,sennemi‘ A, P, PNU; ,czarnemi‘ AK.
» — » 17 — 22 brak w AK.
» — » 23 ,Wiatr‘ A, P, PNU, WP; ,I‘ AK.

Str. 96.
XXV. IX.
A1, k. 92; AK, k. 9ʹ; PII, 169; PNUIII, 23; WP1, 210; WP2, 336; WP3, 320.
Str. 97 w. 5 ,Oj‘ A, P, PNU, WP; ,Hej‘ AK.
» — zam. w. 13— 14: ,Oj, żebym ja wiedział
 Miejsce na tej ziemi‘ AK.
» — w. 17 ,choć‘ PNU; ,tam‘ A, AK, P, WP.
» — zam. w. 18: ,Chociaż pasał konie‘ A, AK, P, WP.
» — w. 20 ,Śpiewać‘ PNU; ,Śpiewał‘ A, AK, P, WP.


Str. 97.
XXV. X.
A1, k. 93; AK, k. 12; PII, 170; PNUIII, 25; WP1, 211; WP2, 337; WP3, 321.
Str. 97 w. 22 ,rolę‘ A, P, PNU, WP; ,ziemię‘ AK.


Str. 98.
XXV. XI.
A1, k. 94; PII, 173; PNUIII, 27; WP1, 213; WP2, 339; WP3, 323.


Str. 99.
XXV. XII.
A1, k. 95; AK, k. 13ʹ; PII, 175; PNUIII, 29; WP1, 215; WP2, 341; WP3, 325.
Str. 100 w. 1 ,wezmą kędy‘ A, P, PNU, WP; ,kędy wezmą‘ AK.
» — » 35 ,pieśnie‘ A; ,pieśni‘ P, PNU, WP.


Str. 101.
XXV. XIII.
A1, k. 96ʹ; PII, 176; PNUIII, 35; WP1, 221; WP2, 347; WP3, 331.

Str. 102.
XXVI. U OKIENKA.
A1, k. 98; A2, k. 201; AK, k. 23; PII, 179; PNUIV, 95.
Str. 102 w. 16 ,pałac‘ AK, P, PNU; ,(obszar) połać‘ A2; ,połać‘ A1.
» — » 17 ,(rankiem) wiosną‘ A2.
» — zam. w. 20:

,Że całą chatę potrzęsie złotem‘ A2.

» 103 w. 6 ,Wisła‘ A1, AK, P, PNU; ,rzeka‘ A2.
» — » 7 ,(gada po nocy) po świecie gada‘ A2.
» — zam. w. 8:

,(Kto ma byt dobry a kto sierocy)
Jak się tu u nas sprawia gromada‘ A2.

»  — w. 9 ,sam wie‘ A1—2, P, PNU; ,wie sam‘ AK.
» — » 10 ,(Dumki) Tratwy‘ A2.
» — » — ,pieśnie, A1—2, P, PNU; ,pieśni‘ AK.
» — » 11 — 14 w A2 przemazane.
» — » 12 ,spróchniałe‘ A1, AK, P, PNU; ,sękate‘ A2.
» — » 13 ,(kiedyś przed laty) zakwitnie wtedy‘ A2.
» — zam. w. 14:

,(Rodziło co rok złociste kwiaty)
Jak już na świecie nie będzie biedy‘ A.

»  — » w. 15—16:

,Kiedy już żadna sieroca skarga
Lecąc do nieba, mgły nie roztarga‘ A2.

»  — » w. 23:

,(A tam na prawo, gdzie boża męka,
Widać kłosiste łany z okienka,
Widać, jak modrak jasno zakwita,
Jakby kto gwiazdek nasuł do żyta)
A tam na prawo i t. d.‘ A2.

»  — w. 24 ,(starego dziada) het pole‘ A2.
» — » 25 ,Po miedzy tatuś‘ A1, AK, P, PNU; ,Tatuś po miedzy‘ A2.
» — » 26 ,(się urodzi) też zarodzi‘ A2.
Str. 103 w. 27 ,jest kara nieba‘ A1, AK, P, PNU; ,kara już z nieba‘ A2.
» — » 28 ,daj nam czarnego‘ A1, AK, P, PNU; ,w niebie, daj ty nam‘ A2.
» — » 29 ,(Daj Ty nam słonka) Zapal nam słonko‘ A2.
» — zam. w. 30: ,I choć promyczek rzuć w to okienko‘ A2.


Str. 104.
*XXVII. GORE!
Pdr Kł 1881, II, 179; arkusz korektowy (Ak) str. 239—242.

Str. 106 ,Powstańcie... powstańcie‘ Ak; ,Niech wstaną... niech wstaną‘ Pdr.

Str. 107.
XXVIII. JESIENIĄ.
A1, k. 99ʹ; AK, k. 25; Pdr TgI 1880, II, 311; PII, 183; PNUIV, 101.
Str. 107 w. 1 ,Szare ptaszyny‘ A, AK, P, PNU; ,Wędrownym szlakiem‘ Pdr.
» — » 3 ,złote słońca‘ A, Pdr, P, PNU; ,słońca złote‘ AK.
» — » 7 ,pstre swoje‘ A, AK, P, PNU; ,srebrzyste‘ Pdr.
» — » 8 ,oną‘ A, AK, P, PNU; ,naszą‘ Pdr.
» — » 10 ,Naszej bielonej‘ A, AK, P, PNU; ,Mojej bieluchnej‘ Pdr.
» — » 12 ,kwitną krasne‘ A, P, PNU; ,pachną świeże‘ Pdr; ,wiosną kwitną‘ AK.
» — » 15 ,wybiera‘ A, AK, P, PNU; ,podbiera‘ Pdr.
» — » 18 ,Szumiącej‘ A, AK, P, PNU; ,Co szumi‘ Pdr.
» — » 23 ,trzeba w srebrze‘ A, AK, P, PNU; ,w srebrze trzeba‘ Pdr.
Str. 107 w. 21 — str. 108 w. 10 brak w AK.
» 108 » 3 — 10 brak w Pdr.
» — » 12 ,Grabione‘ PNU; ,Stożone‘ A, AK, Pdr; ,Złożone‘ P.
» — » 15 — 18 brak w AK.
» — » 19 — 26 następują w Pdr po w. 30.
» — » 21 ,A tak‘ A, AK, P, PNU; ,I tak‘ Pdr.
» — » 23 — 26 brak w Pdr.
» — » 26 ,ani‘ A, Pdr, P, PNU; ,niema‘ AK.
» 109 zam. w. 3—6:

,Ani starego, ślepego dziada,
 Co mu się żebrać godzi,
A takie straszne dziwy powiada,
 Aż mróz po kościach chodzi‘ Pdr.

»  — w. 3 — 6 brak w AK.
» — » 6 ,Sznur pereł‘ PNU; ,Swe perły‘ A, P.
» — » 10 ,czoło‘ A, AK, P, PNU; ,siebie‘ Pdr.
» — » 18 ,od takiej‘ A, Pdr, P, PNU; ,Ot, z takiej‘ AK.


Str. 110.
XXIX. Z ŁĄK I PÓL.
I.
A1, k. 102; Pdr Kł 1881, II, 204; PII, 187; PNUIII, 43; WP1, 150; WP2, 223; WP3, 217.
Str. 110 w. 9 — 10 następują w Pdr po w. 12.
» — zam. w. 9: ,I za zbóż falą, co chwieje się w wietrze‘ Pdr.
» — w. 11 ,I wypatrzyły‘ A, P, PNU, WP; ,Budziły róże‘ Pdr.
» — » 22 ,barwnych‘ P, PNU, WP; ,barwne‘ A, Pdr.
» — » 23 ,mój‘ PNU; ,nasz‘ A, Pdr, P, WP.


Str. 111.
XXIX. II.
A1, k. 103; AK, k. 15; Pdr Kł 1881, II, 204; PII, 189; PNUIII, 45.
Str. 111 w. 8 ,tęskność jakaś‘ A, Pdr, P, PNU; ,jakaś tęskność‘ AK.
» — » 11 ,w nich‘ A, Pdr, P, PNU; ,w mgłach‘ AK.
» — » 13 ,smutek‘ A, P, PNU; ,troskę‘ Pdr; ,smutki‘ AK.
» — » 16 ,tęsknica‘ A, Pdr, P, PNU; ,tęsknota‘ AK.
» — » 19 ,od boru‘ A, AK, P, PNU; ,z pod lasu‘ Pdr.
» — » 21 ,pragnę‘ A, Pdr, P, PNU; ,czekam‘ AK.


Str. 111.
XXIX. III.
A1, k. 104; AK, k. 15ʹ; Pdr Kł 1881, II, 204; PII, 191; PNUIII, 37; WP1, 212; WP2, 338; WP3, 322.
Str. 112 w. 19 ,Na strudze‘ A, AK, P, PNU, WP; ,Nad strugą‘ Pdr.
» — » 21 ,Oj... dobudzi‘ A, AK, P, PNU, WP; Hej... obudzi‘ Pdr.
» — » 23 ,usnął‘ A, AK, P, PNU, WP; ,zasnął‘ Pdr.
» — zam. w. 26: ,W imię Ojca i Syna‘ Pdr.


Str. 112.
XXIX. IV.
A1, k. 105; AK, k. 16ʹ; Pdr Kł 1881, II, 204; PII, 193; PNUIII, 47; WP1, 153; WP2, 226; WP3, 220.
Str. 113 w. 9 ,Ze źródełka‘ A, P, PNU, WP; ,Z modrej wody‘ Pdr; ,Z tego szumu‘ AK.
» — » 18 ,twej‘ A, AK, P, PNU, WP; ,tej‘ Pdr.
» — » 21 ,Tylko‘ A, AK, P, PNU, WP; ,Jeno‘ Pdr.
» — zam. w. 26: ,Te zagony i te pługi‘ Pdr.
» — w. 28 ,krwawej‘ A, AK, P, PNU, WP; ,bujnej‘ Pdr.
» — » 31 — str. 114 w. 2 brak w AK.
» — » 34 ,siebie‘ A, Pdr, PNU; ,ciebie‘ P, WP.
» 114 zam. w. 1: ,I wiary tobie dochowa‘ A, Pdr, P; ,I swej wiary ci dochowa‘ WP.
Str. 114 w. 2 ,Ślubnej wiary‘ PNU; ,Aż do śmierci‘ A, Pdr, P, WP.
» — » 3 ,Nocką... nocką‘ A, Pdr, P, PNU, WP; ,Bieda... bieda‘ AK.
» — » 7 — 10 brak w AK.
» — zam. w. 11: ,A potem cię droga czeka‘ AK.
» — w. 11 ,droga ciebie‘ PNU; ,ciebie droga‘ A, Pdr, P, WP.


Str. 114.
XXIX. V.
A1, k. 106ʹ; Ak, str. 137; Pdr Kł 1881, II, 205; Kr 1882, nr. 10; PII, 196; WP1, 194; WP2, 320; WP3, 306.
Str. 114 tytuł ,Hej siewacze‘ Ak; ,Łzy i pieśni‘ Kr.
» — w. 19 ,raz i drugi‘ A1, Ak, Kr, P, WP; ,ciężkie pługi‘ Pdr.
» — » 20 ,Ziemię‘ A1, Ak, Pdr, P, WP; ,Rolę‘ Kr.
» — » — ,ciężkie pługi‘ A1, Ak, Kr, P, WP; ,raz i drugi‘ Pdr.


Str. 115.
XXIX. VI.
A1, k. 108; AK, k. 20 bez I. zwrotki; Pdr Kł 1881, II, 275; PII, 199; PNUIII, 13.
Str. 115 w. 9 ,A potem‘ P, PNU; ,(Na trzeci) A potem‘ A; ,Na trzeci‘ Pdr.
» — » 16 ,pańskie‘ A, Pdr, P, PNU; ,czarne‘ AK.
» — » 18 ,Chłopska‘ A, Pdr, P, PNU; ,nasza‘ AK.


Str. 116.
XXIX. VII.
A1, k. 109; Pdr Kł 1881, II, 275; Kr 1882, nr. 10; PII, 201; PNUIII, 158; WP1, 185; WP2, 311; WP3, 297.
Str. 116 w. 6 ,czarną ziemię‘ A, Kr, P, PNU, WP; ,ziemię czarną‘ Pdr.
Str. 116 w. 9 ,swoich‘ A, Kr, P, PNU; ,niw i‘ Pdr.
» — » 12 ,kurhanach‘ A, Kr, P, PNU, WP; ,kamieniach‘ Pdr.


Str. 116.
XXIX. VIII.
A1, k. 109ʹ; Pdr Kł 1881, II, 275; PII, 203; PNUIII, 71; WP1, 183; WP2, 309; WP3, 295.
Str. 116 w. 25 ,deszczów‘ P, PNU, WP; ,deszczu‘ A, Pdr.
» 117 » 5 ,Oj‘ A, P, PNU, WP; ,I‘ Pdr.
» — » 7 ,promieni‘ A, P, Pdr, WP; ,strumieni‘ PNU.
» — » 11 ,A czy ty wiedziesz‘ A, P, PNU, WP; ,Czy ty prowadzisz‘ Pdr.
» — zam. w. 15: ,Czy ty do cudzej, obcej prowadzisz‘ Pdr.


Str. 117.
XXIX. IX.
A1, k. 110ʹ; AK, k. 18ʹ; Pdr Kł 1881, II, 275; PII, 205; PNUIII, 33; WP1, 155; WP2, 228; WP3, 222.
Str. 118 w. 2 ,czerwcową‘ A, Pdr, P, PNU, WP; ,majową‘ AK.
» — » 14 ,głowę‘ PNU; ,główkę‘ A, AK, Pdr, P, WP.


Str. 118.
XXIX. X.
A1, k. 135; AK, k. 21; PII, 207; PNUIII, 79; WP1, 156; WP2, 229; WP3, 223.
Str. 118 w. 25 ,Zapłacimy‘ A, P, PNU, WP; ,Zapłacim ci‘ AK.
» 119 » 17 — 20 brak w AK.
» — » 25 — 32 brak w AK.
» 120 » 5 — 12 brak w AK.
» — » 17 ,mogiłkach‘ A, P, PNU, WP; ,mogiłach‘ AK.

Str. 120.
XXIX. XI.
A1, k. 111ʹ; Pdr Kł 1881, II, 275; PII, 211; PNUIII, 50; WP1, 151; WP2, 224; WP3, 218.

Str. 120 w. 33 ,ścieżki‘ A, P, PNU, WP; ,dróżki‘ Pdr.

Str. 121.
XXIX. XII.
A1, k. 112ʹ; Pdr Kł 1881, II, 275; PII, 213; PNUIII, 76; WP2, 304; WP3, 287; przedruk w »Wieku Młodym« 1902, str. 157.
Str. 121 w. 19 ,(wiatr) las... (wiatr) las‘ A.
» — » 26 ,Rozbłysły‘ PNU; ,Rozbryznął‘ A, Pdr, P, WP.


Str. 123.
*XXX. W IMIONNIKU.
Pdr TgI 1910, 866.


Str. 124.
XXXI. PÓJDŹ ZE MNĄ!
A1, k. 203; Pdr TgI 1878, I, 274; PII, 215; PNUV, 81.
Str. 124 w. 4 ,widzą‘ A, P, PNU; ,mierzą‘ Pdr.
» — » 17 ,(przydrożnej) powiewnej‘ A.
» — » 21 ,Żar słońca waży‘ P, PNU; ,Waży żar słońca‘ A, Pdr.
» — » 22 ,róż przędzie‘ PNU; ,przędzie róż‘ A, Pdr, P.
» — » 24 ,lasy‘ P, PNU; ,drzewa‘ A, Pdr.
» 125 zam. w. 5:

,Miljonów ludzi i przyłożym palce‘ A;
,Błędów dziejowych i przyłożym palce‘ Pdr.

»  — w. 7 ,Obelisk biały‘ P, PNU; ,Biały obelisk‘ A, Pdr.
» — » 9 ,(I piętnem wzgardy przepalone czoła)
I słupem ognia przodujące czoła‘ A.
Str. 125 w. 17 ,przeniknąć świat cały‘ A, P, PNU; ,świat rozjaśnić cały‘ Pdr.
» — » 18 ,pracującym‘ P, PNU; ,pracujących‘ A, Pdr.
» — » 26 ,mdleją‘ Pdr, P, PNU; ,mgleją‘ A.
» — » 27 ,o‘ A, Pdr, PNU; ,och‘ P.

 »  126 data w A.

Str. 127.
XXXII. STAREMU TEORBANIŚCIE.
A1, k. 115; PIII, 97; PNUV, 208.
Str. 127 tytuł ,Wezwanie‘ A.
» — w. 5 ,Wspomnij‘ P, PNU; ,Obudź‘ A.
» 128 » 2 ,słoneczny‘ brak w P, PNU.
» — zam. w. 8: ,Do krwi — krwi ludu i kości‘ A.
» — w. 10 ,w jary‘ A, P; ,jary‘ PNU.


Str. 129.
**XXXIII. NA CZEŚĆ JANA KOCHANOWSKIEGO.
A1, k. 116.


Str. 137.
XXXIV. ŁZY I PIEŚNI.
I.
A1, k.123; AK, k. 18; Pdr Kr 1882, nr. 10; PII, 219; PNUIII, 67; WP1, 179; WP2, 305; WP3, 291.
Str. 137 w. 3 ,ziemio‘ A, P, WP, PNU; ,rolo‘ Pdr.
» — zam. w. 3: ,Jakże ja mam śpiewać‘ AK.
» — w. 5 — 8 brak w AK.
» — » 23 ,nasza‘ A, P, PNU, WP; ,moja‘ AK, Pdr.


Str. 138.
XXXIV. II.
A1, k. 124; Pdr Kr 1882, nr. 10; PII, 221; PNUIII, 153; WP1, 180; WP2, 306; WP3, 293.
Str. 138 w. 14 ,w złej doli‘ A, P, PNU, WP; ,na niebie‘ Pdr.
» — » 16 ,się łez‘ A, P, PNU; WP; ,łez się‘ Pdr.


Str. 139.
XXXIV. III.
A1, k. 125; AK, k. 19; PII, 223; PNUIII, 31; WP1, 152; WP2, 225; WP3, 219.
Str. 139 w. 3 ,ty‘ A, P, PNU, WP; ,mój‘ AK.
» — » 8 ,Za białym powojem‘ A, P, PNU, WP; ,Za powójką białą‘ AK.
» — » 13 ,płomieniste‘ A, P, PNU, WP; ,gorejące‘ AK.
» — » 15 ,jęki‘ A, P, PNU, WP; ,błyski‘ AK.
» — » 24 ,na otawie‘ A, P, PNU, WP; ,w polu naszem‘ AK.
» — » 26 ,w mojej ziemi‘ A, P, PNU, WP; ,w wiosce (mojej) naszej‘ AK.


Str. 139.
XXXIV. IV.
A1, k. 126; Pdr Kr 1882, nr. 13; PII, 225; WP1, 181; WP2, 307; PNUIII, 155; przedruk w »Wieku Młodym« 1902, nr. 153 ze znacznemi opuszczeniami.
Str. 141 w. 2 ,Dzwonię‘ A, P, PNU, WP; ,Dzwoniąc‘ Pdr.
» — » 11 ,Pieśń słowicza‘ A, P, PNU, WP; ,Ukrainna pieśń‘ Pdr.
» — » 15 ,Na kurhan(ach)ie‘ A.


Str. 142.
XXXV. CO JA SIEJĘ?
A1, k. 137ʹ; Pdr TgI 1882, I, 114; PII, 229; PNUI, 180.

Str. 142 w. 13 ,znam w nędzarzu‘ A, P, PNU; ,widzę w słabym‘ Pdr.

Str. 143 w. 7 ,Ja pieśnią wstrząsam‘ PNU; ,Ja pragnę wstrząsnąć‘ A, P; ,A kiedy wstrząsną‘ Pdr.
» — zam. w. 8: ,Grzmoty wiosenne — to jutro z niej wstaną‘ Pdr.
» — w. 27 ,bezruchem‘ Pdr, P, PNU; ,w bezruchu‘ A.
» — » 37 ,Z krzywdą, z niedolą‘ A, P, PNU; ,Z niedolą, z krzywdą‘ Pdr.


Str. 145.
**XXXVI. NIE NASZA!
A1, k. 139ʹ do str. 145 w. 18 i od str. 146 w. 31 do końca; całość w egzemplarzu korektowym.
Str. 147 w. 5 ,(Aż się rozegrzmią w słoneczne) Słyszałam (jakieś) zorzy (tajemne) mdlejącej hejnały‘ A.
» — » 16 ,(narcyzowych) (przyszłych wieków) przebudzenia‘ A.
» — » 17 ,Jako (milczenia) przez czary‘ A.
» 148 » 3 ,(Zerwałaś) Grom zerwał strunę (srebrną) złotą‘ A.


Str. 149.
XXXVII. MODLITWY.
**I.
A1, k. 128.


Str. 149.
XXXVII. II.
A1, k. 128ʹ; PII, 233; PNUV, 53.


Str. 150.
XXXVII. III.
A1, k. 129ʹ; PII, 235; PNUV, 55.

Str. 151 data w A przemazana.

Str. 152.
*XXXVIII. PO CISZY.
Pdr TgI 1882, II, 330.


Str. 154.
XXXIX. PIEŚŃ NOWOROCZNA.
A1, k. 130ʹ; Pdr Kł 1882, I, 3; PII, 237; PNUI, 165.
Str. 154 w. 8 ,burze się wkoło‘ A, P, PNU; ,wkoło się burze‘ Pdr.
» — » — ,szamoczą‘ PNU; ,trzepoczą‘ A, Pdr, P.
» — strofa 4 i 5 przestawione w Pdr.
» — w. 23 ,Przebędziem bez trwogi‘ A, P, PNU; ,Bez trwogi przebędziem‘ Pdr.
» — » 24 ,ziemię‘ A, P, PNU; ,brzegi‘ Pdr.
» 155 » 2 ,Ach‘ PNU; ,Już‘ A, P; ,I‘ Pdr.
» — » 4 ,w świat zabrzmi‘ PNU; ,dziś zagrzmi‘ A, Pdr, P.


Str. 156.
XL. PRZED BOGIEM.
A1, k. 131ʹ; PII, 239; kilka pomyłek drukarskich w PII poprawiono według A.

Str. 156 w. 3 ,one‘ P; ,owe‘ A.

Str. 160.
XLI. Z DALEKA.
I.
Pdr Kł 1882, II, 99; przedruk Kr 1882, nr. 7; PII, 245; PNUIV, 125.


Str. 161.
XLI. *II.
Pdr Kł 1882, II, 99; przedruk Kr 1882, nr. 7.

Str. 162.
XLI. III.
Pdr Kł 1882, II, 99; przedruk Kr 1882, nr. 7; PII, 246; PNUIV, 127.
Str. 162 w. 14 ,niby‘ PNU; ,jako‘ Pdr, P.
» — » 15 ,przerażone‘ PNU; ,zatrwożone‘ Pdr, P.


Str. 162.
XLI. IV.
Pdr Kł 1882, II, 99; PII, 247; PNUIV, 128.


Str. 163.
XLI. V.
Pdr Kł 1882, II, 99; PII, 247; PNUIV, 129.
Str. 163 w. 32 ,słonkiem‘ PNU; ,słonko‘ Pdr, P.
» 164 » 27 ,tam jej‘ P, PNU; ,jej tam‘ Pdr.


Str. 164.
XLI. VI.
Pdr Kł 1882, II, 134; PII, 250; PNUIV, 132.


Str. 165.
XLI. *VII.
Pdr Kł 1882, II, 134.


Str. 168.
XLI. VIII.
Pdr Kł 1882, II, 134; PII, 251; PNUIV, 134; WP1, 144; WP2, 217; WP3, 214.
Str. 168 w. 10 ,W mokrych źrenicach‘ P, PNU, WP; ,W źrenicach mokrych‘ Pdr.
» — » 20 ,wieków‘ PNU; ,wieku‘ Pdr, P, WP.

Str. 168.
XLI. IX.
Pdr Kł 1882, II, 134; PII, 252; PNUIV, 135.

Str. 169 w. 27 ,w paprociach‘ Pdr; ,w przepaściach‘ P, PNU.

Str. 170.
XLI. *X
Pdr Kł 1882, II, 174.


Str. 172.
XLI. XI.
Pdr Kł 1882, II, 174; PII, 253; PNUIV, 137.

Str. 172 w. 16 ,Ostrza swego‘ PNU; ,Swego ostrza‘ Pdr, P.
{{c|Str. 172.

XLI. XII.
Pdr Kł 1882, II, 182; PII, 254; PNUIV, 139, obejmuje 12 początkowych wierszy; WP1, 140; WP2—3, 211.
Str. 173 w. 24 ,naszych‘ Pdr, WP; ,nowych‘ P.
» — » 30 ,twoja‘ WP; ,moja‘ Pdr, P.


Str. 174.
XLII. NAD MORZEM.
Pdr Kł 1882, II, 338; PII, 256; PNUIV, 153.
Str. 174 w. 21 ,jakże‘ P, PNU; ,jako‘ Pdr.
» 175 po w. 20:

,A na głos jej żar prawdy w ludach się roznieci,
Jak słońca pochodnia złota‘ Pdr.


Str. 176.
XLIII. Z KSIĄG PROROCKICH.
I. IN EXITU ISRAEL.
A1, k. 3; A2, k. 24; A3, k. 2; Pdr Bl 1883, 9; PIII, 3; PNUV, 15; WP1, 65; WP2, 89; WP3, 85.
Str. 176 w. 8 ,mężowie‘ A2, PNU; ,o męże‘ A1, A3, Pdr, P, WP.
» — » 18 ,Jak‘ A1—3, P, PNU, WP; ,I‘ Pdr,.
» — » — ,słowo‘ A2, PNU; ,słowa‘ A1, A3, Pdr, P, WP.
» — » 19 ,oto rzucił‘ A1—3, P, PNU, WP; ,rzucił oto‘ Pdr.
» 177 » 4 ,Napój(e) ust nasz(e)ych zmieszan(e)y‘ A2, PNU; ,Napoje nasze zmieszane‘ A1, A3, Pdr, P, WP.
» — » 8 ,Ja płomień» A1—2, P, WP, PNU; ,Płomienie‘ A3, Pdr.
» — » 13 ,z nocy‘ A3, PNU; ,z (śmierci) nocy‘ A2, ,z ziemi‘ A1, Pdr, P, WP.
» — » 17 ,miecza ostrz‘ A1—2, P, WP, PNU; ,(ostrz) wroga miecz‘ A3; ,ostrza miecz‘ Pdr.
» — » 22 ,A‘ A1, A3, P, WP, PNU; ,Więc‘ A2; ,I‘ Pdr.
» 178 » 2 ,Zasnąć nam dajcie‘ A1—3, P, WP, PNU; ,Dajcie nam zasnąć‘ Pdr.
» — » 6 ,zórz do rana‘ A3, Pdr; ,do zarania‘ A1—2, P, WP, PNU.
» — » 18 ,Przygrywka lutni‘ A2, PNU; brak w A1, A3, Pdr, P, WP.
» — po w. 25: ,Przygrywka lutni‘ A3.


Str. 179.
XLIII. II. MODLITWA EZDRASZOWA.
A1, k. 8; A2, k. 30; A3, k. 4ʹ; PIII, 7; PNUV, 20; WP1, 67; WP2, 93; WP3, 89.
Str. 179 w. 4 ,wzgardzony‘ A1—2, P, PNU, WP; ,skrzywdzony‘ A3.
» — » 8 ,krwawi drogach‘ A1—2, PNU; ,krwawi ziemiach‘ A1, P, WP; ,rani ziemiach‘ A3.
» — » 11 ,wieki‘ A2, PNU; ,światy‘ A1, A3, P, WP.
» — » 15 ,a‘ A1—2, P, WP, PNU; ,i‘ A3.
» — » 16 ,co niosą fal grzywy‘ A2, PNU; ,i zapładnia niwy‘ A1, P, WP; ,i rozżarza słońca‘ A3.
» — » 17 ,dajesz im‘ A1—2, P, WP, PNU; zakuwasz w‘ A3.
» — zam. w. 18: ,I rzucasz je płomieniem na czoło stuleci‘ A3.
» — w. 19 ,i jako‘ A2—3, P, WP, PNU; ,a jako‘ A1.
» — » 20 ,Twój orzeł‘ A1—2, P, WP, PNU; ,Orzeł twój‘ A3.
» — zam. w. 21: ,I w ślady za nim ciskasz tęczowe korony‘ A3.
» — » w. 22: ,I komet miecz zapalasz i wołasz go zasie‘ A1, A3, P, WP.
» — w. 29 ,A nie nalezion‘ A2, PNU; ,A nie znalezion‘ A1, P, WP; ,I nie znalezion‘ A3.
» 180 » 2 ,śmierci jutrzenki‘ PNU; ,(czasów) śmierci jutrzenki‘ A2; ,czasów rozbłyski‘ A1, A3, P, WP.
» — » 3 ,powalonym‘ A2, PNU, WP; ,obalonym‘ A1, A3, P.
» — » 6 ,ludu wyznawam Ci‘ A2, PNU, WP; ,Tobie wyznawam tę‘ A3; ,ludu wyznaję Ci‘ A1, P.
» — » 9 ,dałeś‘ A1—2, P, WP, PNU; ,podał‘ A3.
» — » 10 ,drożny‘ A1—2, P, WP, PNU; ,dzienny‘ A3.


Str. 181.
XLIV. DEMOS CEZAROWI.
Pdr Św 1886 nr. 93; przedruk w »Kalendarzu Powsz.«
(KP) na r. 1887, Warszawa, T. Paprocki i Sp., Str. 43; PIII, 33; PNUII, 127; WP1, 61; WP2, 71; WP3, 67.
Str. 181 tytuł w.Pdr ,1886‘.
» — w. 2 ,Władco‘ P, PNU, WP; ,Roku‘ Pdr, KP.
» 182 w. 6 ,ci daje‘ P, PNU, WP; ,oddaje‘ Pdr, KP.
» — » 7 ,ciemne, podłe‘ P, PNU, WP; ,podłe, ciemne‘ Pdr, KP.
» — » 12 ,w arenach‘ Pdr, P, PNU, WP; ,w arenie‘ KP.
» — » 17 ,Lata orzeł‘ P, PNU, WP; ,Orzeł lata‘ Pdr, KP.


Str. 183.
XLV. PIEŚŃ ŻYRONDYSTÓW.
A, k. 14; A1, k. 44; PIII, 43; PNUII, 187.
Str. 183 w. 5 ,przenieść‘ A1, P, PNU; ,przebyć‘ A.
» — » 8 ,milknącemi‘ A1, P, PNU; ,gasnącemi‘ A.


Str. 185.
XLVI. FRAGMENTY.
I.
A1, k. 48; Pdr Św 1884, nr. 1; PIII, 47; PNUI, 3.
Str. 185 tytuł w Pdr ,Na rozświcie‘.
» — w. 1 ,mówić do was‘ A, P, PNU; ,do was mówić‘ Pdr.
» — » 20 ,świergotów‘ A, P, PNU; ,świegotów‘ Pdr.
» 186 » 10 ,wielką‘ A, P, PNU; ,ziemi‘ Pdr.
» — » 14 ,a‘ A, P, PNU; ,i‘ Pdr.
» — » 15 ,wpierw być‘ A, P, PNU; ,być wpierw‘ Pdr.
» — » 17 ,stoję‘ A, P, PNU; ,dzisiaj‘ Pdr.
» — » 18 ,Mówię dziś‘ A, P, PNU; ,Mówić chcę‘ Pdr.
» — zam. w. 19: ,Czołem zwróconem do brzasku, do słońca‘ Pdr

Str. 186.
XLVI. II.
A1, 51; Al; Pdr Bl 1883, 146; PIII, 49; PNUI, 48.
Str. 186 w. 29 ,jest‘ PNU; ,jej‘ A1, Al, Pdr, P.
» 187 zam. w. 6—9:

,Słuchaj! to serce gorące i młode,
Które drży, kocha — i gardzi i pała,
Z prochów rozwianych w jesienną pogodę
Przyroda kędyś zabrała...
Ten pocałunek, co usta ci pali,
Skonał wśród dźwięków nieznanej ci mowy
Obcego ludu — co przepadł wśród fali
Czasów jak kamień grobowy‘ Al.

 »  — po w. 9:

,Na ustach, które chcą życiem oddychać,
Wiesza się oddech umarłej przeszłości.
Ciasno nam, cienie przychodzą nas spychać
Ze swoich strażnic i włości‘ Pdr.

» — w. 13 ,i żądzy‘ brak w Al, Pdr.
» — zam. w. 14—17:

,Powiemże miłość? Poświata grobowa
Padnie na usta od serc tych, co biły.
Powiem nienawiść? Na klucz tego słowa
Zwarte — powstaną mogiły‘ Al.

» — w. 16 ,pół... pół‘ A1, P, PNU; ,dno... trzon‘ Pdr.
» — zam. w. 22:

,Drogi upadku i wielkości drogi‘ Al.
,Drogi wielkości i upadku drogi‘ Pdr.

» — » w. 23: ,Trupiemi ślady tragicznie zdeptana‘ Al.
» — » w. 25 tu koniec w Al.
» — » 29 ,Czuję się‘ A1, P, PNU; ,Człowiek jest‘ Pdr.

Str. 187.
XLVI. III.
A1, 53; Pdr Bl 1883, 146; PIII, 51; PNUI, 142; WP1, 86; WP2, 121; WP3, 115.
Str. 187 w. 34 — str. 188 w. 3 brak w Pdr.
» 188 zam. w. 10: ,Padacie łupem lichego przestrachu‘ Pdr.
» — w. 12 ,serca‘ A, P, PNU, WP; ,siły‘ Pdr.
» — » 16 ,gromów‘ A, P, PNU, WP; ,burzy‘ Pdr.
» — » 17 ,spokoju‘ A, Pdr, P, WP; ,pokoju‘ PNU.
» — » 20 ,los taki tu biorą‘ A, P, PNU, WP; ,to w podział zabiorą‘ Pdr.
» — » 21 ,swem znają się‘ P, PNU; ,znają się być‘ WP.
» — zam. w. 21: ,Czego się znają świadomie być godne‘ Pdr.
» — w. 22 ,czynu, nie martwą‘ A, P, PNU, WP; ,duszy, nie bierną‘ Pdr.
» — zam. w. 23: ,Dzieje są jasne i płodne‘ Pdr.


Str. 188.
XLVI. IV.
A1, 55; PIII, 53; WP1, 92; WP2, 152; WP3, 135.


Str. 189.
XLVI. V.
A1, 57; Pdr Św 1884 nr. 3 tytuł ,Na rozświcie II‘; PIII, 55; PNUI, 50; WP1, 89; WP2, 126; WP3, 120.
Str. 189 w. 15 ,gorzkiej‘ P, PNU, WP; ,cichej‘ A, Pdr.
» — » — ,tę ziemię‘ A, Pdr, PNU; ,ziemię tę‘ P, WP.
» — » 16 ,pola patrzę‘ PNU; ,życia pola‘ A, Pdr, P, WP.
» 190 » 20 ,buchnął‘ WP, PNU; ,zbudził‘ A, Pdr, P.

Str. 190.
XLVI. VI.
A1, 60; PIII, 57; PNUI, 149.
Str. 190 zam. w. 30: ,Jak ust kochanych błogi pocałunek‘ A.
» 191 w. 8 ,pełne usta‘ P, PNU; ,usta pełne‘ A.
» — » 13 ,pój mnie‘ PNU; ,mnie pój‘ A, P.
» — » 18 ,z morza niech‘ PNU; ,niech z morza‘ A, P.


Str. 191.
XLVI. VII.
A1, 62; Al; Pdr TgI 1883, I, 95; PIII, 59; PNUI, 144; WP1, 91; WP2, 128; WP3, 122.
Str. 191 w. 28 ,małem i‘ A, Pdr, P, PNU, WP1—3; ,nikczemnem‘ Al.
» — » 30 ,nędzny, najnędzniejszy‘ A, P, PNU, WP1—3; ,biedny, najbiedniejszy‘ Al, Pdr.
» — » — ,nędzarzów‘ A, Al, Pdr, P, PNU, WP1—2; ,nędzarzy‘ WP3.
» — » 31 ,wieku‘ A, P, PNU, WP1—3; ,wieków‘ Pdr; ,(wichrów) (pól tych) (prawdy) wieków‘ Al.
» — » — ,(płomień) iskra‘ Al.
» — » 32 ,(Co dzwonom bije hejnał zorzom) (Wybucha) Jako płomień wybucha‘ Al.
» 192 » 4 ,a‘ A1, Pdr, P, PNU, WP1—3; ,i‘ Al.
» — » 5 ,(Szukaj miejsca gdzie) I miejsca, gdzieby‘ Al.


Str. 192.
XLVI. VIII.
A1, 64; PIII, 61.

Str. 192.
XLVI. IX.
A1, 68; Pdr Kwiaty i Poezye (wyd. II, str. nlb.36), 31; PIII, 65; PNUI, 147.
Str. 193 w. 7 ,swej‘ A, P, PNU; ,twej‘ Pdr.
» — » 9 ,życia moc‘ A, P, PNU; ,moc życia‘ Pdr.
» — » 16 ,iż‘ A, P, PNU; ,że‘ Pdr.


Str. 193.
XLVI. X.
A1, 70; Pdr Św 1884, 88; PIII, 67; WP1, 94; WP2, 155; WP3, 138.
Str. 193 w. 23 ,nas chce‘ A, P, WP; ,chce nas‘ Pdr.
» — zam. w. 26: ,Po wszystkie wieki — nad głową wzniesioną‘ Pdr.
» 194 w. 5 ,słońcu‘ A, P, WP; ,światłu‘ Pdr.
» — zam. w. 13: ,Dzień, w którym takie westchnienia się słyszą‘ Pdr.
» 195 w. 11 ,puszcze wali‘ A, P, WP; ,wali puszcze‘ Pdr.


Str. 195.
XLVI. XI.
A1, 74; Pdr Bl 1883, 146; PIII, 71.
Str. 195 tytuł w Pdr ,W zadumaniu‘.
» — w. 17 ,na‘ A, P; ,pieśń‘ Pdr.
» — » 18 ,tu w nocy‘ P; ,po nocy‘ A, Pdr.
» — » 23 — 24 znajdują się w Pdr po w. 20.
» 196 » 1 ,pieśniarze‘ A, P; ,śpiewacy‘ Pdr.
» — » 5 ,wtedy piszą wielką‘ A, P; ,piszą dla olbrzymów‘ Pdr.


Str. 196.
XLVI. XII.
Pdr TgP 1883, 757; przepisała z druku p. M. Dynowska.

Str. 197.
XLVI. XIII.
A1, 76; Pdr »Na pogorzelców«. Pismo zbiorowe, 1885, 19; PIII, 73; PNUI, 167; WP1, 101; WP2, 166; WP3, 144.
Str. 197 po w. 14: ,Choćby słońce wam świeciło
 Całą żaru siłą‘ Pdr.
» — w. 21 ,A‘ A, P, PNU, WP; ,I‘ Pdr.
» — po w. 24:

,Choćby wasza ziemia czarna
Same miała ziarna‘ Pdr.

»  — zam. w. 27: ,Łamiąc puste wasze ręce‘ Pdr.
» — w. 30 tu się kończy Pdr.


Str. 198.
XLVI. XIV.
A1, 79; Pdr Św 1884, 401; PIII, 74; PNUI, 71; WP1, 93; WP2, 154; WP3, 137.

Str. 198 zam. w. 30: ,Pełną tajnego bólu, co wam pierś uciska‘ Pdr.

Str. 199.
XLVI. XV.
A1, 81; PNUI egzemplarz korektowy, str. 174; PIII, 77; WP1, 96; WP2, 158.
Str. 199 w. 18 ,gdy pierś nam ubroczy‘ PNU; ,co piersi nam broczy‘ A, P, WP.
» — » 25 ,Może głaz na nich‘ PNU; ,Każda rzecz martwa‘ A, P, WP.
» — » 26 ,żyjące trupy, bo‘ PNU; ,też trupy, bo żyjem‘ A, P, WP.


Str. 199.
XLVI. XVI.
A1, 83; PIII, 78; PNUI, 163; WP1, 97; WP2, 160; WP3, 141.

Str. 200 w. 4 ,milczą‘ PNU; ,nasze‘ A1, P, WP.

Str. 200.
XLVI. XVII.
A1, 84; PIII, 79; PNUI, 164.


Str. 201.
XLVII. FRAGMENTY WIOSENNE.
*I.
Pdr Kł 1882, I, 339.


Str. 202.
XLVII. II.
Pdr Kł 1882, I, 339; PIII, 63; PNUI, 111; przedruk w Wieku Młodym 1902, nr. 9.
Str. 202 w. 18 — 21 brak w PNU.
» — » 19 ,wiekowej‘ P; ,lodowej‘ Pdr.
» — » 22 ,lasy‘ P, PNU; ,bory‘ Pdr.
» — po w. 23:

,I wam, o brzozy, stojące na straży
Zapadłych mogił nieznanych nędzarzy‘ Pdr.

»  — w. 24 ,I wam zagony leżące‘ P, PNU; ,I tym zagonom, co leżą‘ Pdr.
» — » 25 ,stojąca‘ P, PNU; ,skrzypiąca‘ Pdr.
» — » 26 ,i gaje i‘ P, PNU; ,i wam, leśne‘ Pdr.
» — zam. w. 27: ,Ugorne trawy i pola i chaty‘ Pdr.
» — w. 29 tu się kończy utwór w PNU.
» 203 po w. 2:

,Co pchnięcie włóczni dostało w pierś żywą,
Co się poiło z kielicha goryczy,
A teraz jako pęknięte ogniwo
Do wspólnej pracy i sił się nie liczy‘ Pdr.

 » — zam. w. 4—5:

,Zdeptanym trawom i przedwczesnym grobom,
Myślom gasnącym w bezduchu stuleci‘ Pdr.

 » — w. 7 ,piękne‘ P; ,święte‘ Pdr.

Str. 203 zam. w. 9: ,I sprawiedliwe na wieki i piękne‘ Pdr.
» — po w. 12:

,Oto już słychać w błękitach wołanie
I polot duchów słychać...
 Zmartwychwstanie!‘ Pdr.


Str. 203.
XLVII. *III.
Pdr Kł 1882, I, 339.


Str. 206.
XLVIII. CONTRA SPEM SPERO.
A1, 87; Autograf w egzempl. korekt. (Ak), 38; A3, 6; Pdr Św 1884, 154; PIII, 83; PNUV, 25; WP1, 103; WP2, 168; WP3, 146.
Str. 206 w. 8 ,rankiem‘ Ak, P, PNU, WP; ,(nigdy) rankiem‘ A1; ,nigdy‘ A3, Pdr.
» 207 » 1 ,Sam Bóg zagasił‘ A1, Ak, A3, P, PNU, WP; ,Wiem, sam Bóg zgasił‘ Pdr.
» — » 15 ,Oczyma szukam‘ A1, Ak, P, PNU, WP; ,Szukam oczyma‘ A3, Pdr.
» — » 17 ,w mogił głębi‘ Ak, PNU; ,w głębi mogił‘ A1, Ak, Pdr, P, WP.
» — » 22 ,jutrznię‘ A1, Ak, P, PNU, WP; ,ciszę‘ A3, Pdr.


Str. 208.
XLIX. KWIATY.
A1, 90; Pdr KwP (por. str. 308, XLVI, IX), 36; PIII, 77; PNUI, 106; WP3, 307.
Str. 208 w. 5 — 12 brak w WP.
» — » 12 ,tworzy‘ A, P, PNU, WP; ,czyni‘ Pdr.


Str. 209.
L. PAMIĘCI ST. GRUDZIŃSKIEGO.
A1, 92; Pdr Św 1884, 170; PIII, 89; PNUV, 210.
Str. 209 w. 10 ,rzecz jest‘ A, P, PNU; ,jest rzecz‘ Pdr.
» — » 15 ,I oto dzisiaj‘ PNU; ,I dziś się oto‘ A, Pdr; ,I dziś oto‘ P.
» 210 » 21 ,brzozy‘ A, P, PNU; ,wierzby‘ Pdr.
» — zam. w. 22: ,Jak srebrne struny‘ Pdr.


Str. 211.
LI. NOWY ROK.
A1, 95 (pod tytułem ,Na Nowy Rok‘); PIII, 93; PNUIII, 159.


Str. 213.
*LII. FRAGMENT.
Pdr Kuryer Warszawski 1884, nr. 1.


Str. 215.
LIII. TOAST.
A1, 97; Pdr »Na pomoc. Wydawnictwo zbiorowe na korzyść powodzian«. Warszawa w lipcu 1884, str. 11; PIII, 95; PNUI, 105; WP1, 97; WP2, 161; WP3, 142.
Str. 215 w. 7 ,i bez nas w przepaście‘ A, P, PNU, WP; ,nie dla nas, bracie mój‘ Pdr.
» — » 8 tu koniec w PNU.
» — » 9 ,My... mamy‘ A, P, WP; ,Nam... trzeba‘ Pdr.
» — » 11 ,pian w tej‘ A, P, WP; ,piany‘ Pdr.
» — zam. w. 13: ,Z helotów piersi płomień nie bucha‘ Pdr.
» — w. 14 ,tak bawi, jak brzęk‘ A, P, WP; ,zagłusza brzęki‘ Pdr.
» — » 19 ,Nad‘ A, P, WP; ,Pod‘ Pdr.


Str. 216.
LIV. W WERONIE.
A1, 102; PIII, 99; PNUII, 215.

Str. 218.
LV. PAMIĘCI ZALESKIEGO BOHDANA.
A1, 104; PIII, 101; PNUV, 213; D, 17.
Str. 218 zam. w. 1: ,Płaczem i jękiem brzmi Ukraina‘ A P, PNU.
» — w. 3 ,Jak... głosem‘ D; ,W głos... jękiem‘ A, P, PNU.
» — » 4 ,nasz‘ D; ,mój‘ A, P, PNU.
» — » 7 ,kwieciem‘ D; ,miodem‘ A, P, PNU.
» — » 10 ,serdeczna‘ D; ,a szumka‘ A, P, PNU.
» — » 14 i 15 ,Nie dośćże‘ D, P, PNU; ,Czy nie dość‘ A.
» — » 16 ,Czy brakło w stepie‘ D; ,czy mu tu brakło‘ A; ,Brakłoż mu tutaj‘ P, PNU.
» — » 17 ,swobodą‘ D; ,chudobą‘ A, P, PNU.
» 219 » 1 ,Ty mi uniosłaś‘ D; ,Uniosłaś ty mi‘ A, P, PNU.
» — » 3 — 6 brak w A, P, PNU.
» — » 3 ,zadałaś‘; ,zadałeś‘ D (pomyłka druk.).
» — » 5 ,szumek‘; ,szumu‘ D (pomyłka druk.).
» — » 7 ,Iwanhorą‘ A, P, PNU; ,Iwanową‘ D (pomyłka druk.).
» — » 8 ,tęsknią‘ D; ,jęczą‘ A, P, PNU.
» — » 10 ,we łzach‘ D; ,w rosach‘ A, P, PNU.
» — » 11 ,Rosawa‘; ,Rosowa‘ D (pomyłka druk.).
» — zam. w. 11: ,Trawy mi żółkną, pola mi głuchną‘ A, P, PNU.
» — w. 12 ,mogił‘ D; ,zbroic‘ A, P, PNU.
» — » 13 ,niema‘ D; ,pieśnią‘ A, P, PNU.
» — » 14 tu koniec w A, P, PNU.


Str. 221.
LVI. POD DOGALI.
A, 42; Pdr Kr 1887 nr. 8; PIV, 65; PNUII, 167.

Str. 221 w. 1 ,Niech mnie nikt‘ A, P, PNU; ,Nikt niech mnie‘ Pdr.

Str. 221 w. 5 ,staję‘ A, P, PNU; ,stoję‘ Pdr.
» — » 6 ,A dusza we mnie‘ A, AP, PNU; ,Bez słów‘ bez głosu‘ Pdr.
» — « 7 ,w źrenicy‘ A, P; ,źrenicy‘ Pdr, PNU.
» — » 13 ,garstka żywych stała‘ A‘ P, PNU; ,garść żywych została‘ Pdr.
» — » 14 ,było‘ PNU; ,tylko‘ A, Pdr, P.
» — » 15 ,dymów chmura‘ A, P, PNU; ,chmura dymów‘ Pdr.
» — » 16 ,była dysząca‘ A, P, PNU; ,stała się cicha‘ Pdr.
» 222 w. 3 ,wzrokiem‘ A, P, PNU; ,okiem‘ Pdr.
» — zam. w. 7: ,Wszyscy stanęli frontem krzepko, twardo‘ Pdr.
» — » 9 ,Więc‘ A, P, PNU; ,A‘ Pdr.
» — » 11 ,Świat się hukiem wstrząsł‘ A, P, PNU; ,Ziemia wstrząsnęła się‘ Pdr.
» — zam. w. 14: ,Nikt nie pozostał między żyjącemi‘ Pdr.


Str. 223.
LVII. MATCE.
A, 45; PIV, 69.

Str. 223 w. 6 ,wołaj‘ brak w A.

Str. 225.
LVII. Z ODDALI.
A1, 106; PIII, 103; PNUIII, 186; WP1, 190; WP2, 316; WP3, 285.

Str. 224 w. 5—8 brak w PNU.

Str. 229.
LVIII. SCLAVUS SALTANS.
A1, k. 16; A2, k. 162; Pdr Kł 1881, I, 83; PII, 25; PNUII. 77; WP1, 58; WP2, 68; WP3, 64.

Str. 229. w. 2 ,wczora‘ A1—2, Pdr, PNU, WP; ,wczoraj‘ P.

Str. 229 w. 4 ,w piwnicy‘ A1, P, PNU, WP; ,w ciemnicy‘ A2, Pdr.
» 230 » 5 ,Maro‘ A1, P, PNU, WP; ,kopnął‘ A2, Pdr.
» — » 6 ,kopnął, wołając‘ A1, P, PNU, WP; ,Maro i wyrzekł‘ A2, Pdr.
» — » 8 ,I ryknął wściekle‘ A1—2, P, PNU, WP; ,Zerwał się, rycząc‘ Pdr.
» — » 10 ,róży‘ A1, P, PNU, WP; ,z róży‘ A2, Pdr.
» — » 14 ,światem‘ A1, P, PNU, WP; ,Romą‘ A2, Pdr.
» — zam. w. 17: ,Ten głos rozbudza potężnem swem echem‘ Pdr; ,(Co za) Ten głos (taki wstrząsa kędyś) przebudza kędyś gdzieś swem echem‘ A2.
» — w. 20 ,Przez Herkula‘ A1, P, PNU, WP; ,Przez Cezara‘ Pdr; ,Czegoż drżycie‘ A2.
» — » 21 ,cofali‘ A1—2, P, PNU, WP; ,cofają‘ Pdr.
» — » 30 ,igrzysku‘ A1, P, PNU, WP; ,igrzyskach‘ A2, Pdr.
» — » 31 ,ręką gibkiego‘ A1, P, PNU, WP; ,w skoku gibkiego‘ Pdr; ,w skoku lekkiego‘ A2.
» — » 32 ,Łańcuch‘ A1—2, P, PNU, WP; ,Więzy‘ Pdr.
» 231 » 2 ,Wskazywał Maro‘ A1, P, PNU, WP; ,Maro wkazywał‘ A2, Pdr.
» — » 8 ,młodzieńczej‘ A1—2, P, PNU, WP; ,młodziuchnej‘ Pdr.
» — » 11 brak w Pdr.


Str. 232.
LIX. CZY ZGINIE?
A1, k. 48; Al, (własność Zygmunta Wolskiego w Warszawie); PII, 87; PNUIV, 54.
Str. 232 w. 2 ,ludzkie łzy drżały‘ A1, P, PNU; ,drżały łzy ludzkie‘ Al.
» 233 » 2 ,nad rowem i‘ A1, P, PNU; ,i przydrożne‘ Al.
Str. 233 w. 12 ,(trudno) ciężko, (trudniej) ciężej‘ Al.
» — » 14 ,(jako ognia) i kipi jak‘ Al.
» — » 18 ,(słowa) nuta‘ Al.
» — » 27 ,pójdzie ono‘ A1, P, PNU; ,ono pójdzie‘ Al.
» — » 31 ,znajdzie w tobie ciche‘ A1, P, PNU; ,owszem, znajdzie w tobie‘ Al.
» — data w Al: ,3/12 1881‘.


Str. 234.
LX. JAŚ NIE DOCZEKAŁ.
A1, k. 50; A2, k. 191; Pdr TgI 1880, I, 386; PII, 91; PNUIV, 57; WP1, 34; WP2, 43; WP3, 39.
Str. 232 w. 1 ,gość zjawił się‘ PNU; ,zjawił się gość‘ A1—2, Pdr, P, WP1—3.
» — » 6 ,spaczonej‘ A1, P, PNU, WP1—3; ,zużytej‘ A2, Pdr.
» — zam. w. 8: ,Na twardą ławę stojącą pod progiem‘ Pdr; w A2 wiersz ten przemazany.
» — w. 10 ,poddaszu‘ A1—2, Pdr, PNU, WP1—3; mieszkaniu' P.
» — zam. w. 14:

,I stać w purpurze i w blaskach kamieni‘ A2.
,I stać w purpurze, stać w blaskach kamieni‘ Pdr.

»  — w. 18 ,siedział z zgasłą‘ A1, P, PNU, WP1—3; ,z bladą siedział‘ Pdr; ,z zgasłą siedział‘ A2.
» — zam. w. 22—23

,W okienko spojrzał okiem swojem mgławem,
Obaczył wróble, co na dachu gwarzą‘ Pdr.

»  — w. 23 ,smętnem‘ PNU; ,swojem‘ A1—2, P, WP1—3.
» — » 24 ,tę ożywczą‘ A1, P, PNU, WP1—3; ,ożywczego‘ A2.
» — zam. w. 24 — str. 233 w. 1:

,I błogą jasność wiosennego słońca
Zacisnął dłonie i z głuchem westchnieniem‘ Pdr.

Str. 235 w. 2 ,Jaś nie doczekał‘ A1—2, P, PNU, WP1—3; ,Poszepnął: Jaś nie doczekał‘ Pdr.
» — » 5 ,I taka mętna‘ A1, P, PNU, WP1—3; ,I przezroczysta‘ A2, Pdr.
» — » 8 ,w głębiny‘ A1—2, P, PNU, WP1—3; ,gdzieś w głębie‘ Pdr.
» — » 13 ,ubogie te‘ A1, P, PNU, WP1—3; ,te ubogie‘ A2, Pdr.
» — » 14 ,tak rzadko jest‘ A1—2, P, PNU, WP1—3; ,rzadko bywa‘ Pdr.
» — » 20 ,Ogień nie co dnia‘ PNU; ,Nie co dnia ogień‘ A1—2, Pdr, P, WP1—3.
» — » 30 ,śmią, że są‘ A1, P, PNU, WP; ,śmieją, że‘ A2, Pdr.
» — » 31 ,Wreszcie‘ A1—2, P, PNU, WP; ,Aż raz‘ Pdr.
» — » 32 ,witając z daleka‘ A1—2, P, PNU, WP; ,z daleka witając‘ Pdr.
» — » 35 ,zagrzewał‘ A1, P, PNU, WP; ,ogrzewał‘ A2, Pdr.
» 236 » 4 ,rzuciła płaszcz‘ A1, P, PNU, WP; ,płaszcz rzuciła‘ A2, Pdr.
» — » 5 ,na nich marzły‘ A1, P, PNU, WP; ,ich zamarzły‘ A2, Pdr.
» — » 7 ,rozpalił‘ A1—2, P, PNU, WP1—2; ,rozniecił‘ Pdr; ,zapalił‘ WP3.
» — » 19 brak w A2, Pdr.
» — » 20 ,wiatr tymczasem‘ A1—2, P, PNU, WP1—3; ,mroźny wicher‘ Pdr.
» — » 21 przemazany w A2.
» — » — ,i w szyby tak‘ A1, P, PNU, WP1—3; ,a grad w szyby‘ Pdr.
» — » 22 ,Jakby brał szturmem‘ A1, Pdr, P, PNU, WP1—3; ,(Jakby brał szturmem) I trząsł z wściekłością‘ A2.
» — po w. 22: ,Chłopiec otworzył oczy swe gasnące‘ Pdr.
Str. 236 zam. w. 23: ,Na twarz mu padła jakaś bladość sina‘ Pdr.
» — » w. 26: ,I śmierć w srebrzystą szatę owinięta‘ A2, Pdr.
» — w. 27 ,z sobą‘ A1—2, P, PNU, WP1—3; ,wiodąc‘ Pdr.
» — » 28 ,słońca‘ A1—2, P, PNU, WP1—3; ,słonka‘ Pdr.
» — » 33 ,do wiedzy, swobody‘ A1, P, PNU, WP1—3; ,do pracy, swobody‘ A2; ,szlachetny i młody‘ Pdr.
237 — » 4 ,nędza codzień odbiera‘ A1, P, PNU, WP1—3; ,blada nędza wykrada‘ A2, Pdr.
» — » 6 ,smętnego‘ A1, P, PNU, WP1—3; ,smutnego‘ A2, Pdr.
» — zam. w. 7—8:

,To siew bez plonu, który ziemia czarna
Tak pochłonęła, jak niewzeszłe ziarna‘ Pdr.


Str. 238.
LXI. DWIE WIOSNY.
A1, k. 53; A2, k. 150; PII, 97; PNUIV, 62.
Str. 238 w. 4 ,ostrzem‘ A1, P, PNU; ,końcem‘ A2.
» — » 7 ,Niby‘ A1, P, PNU; ,Jakby‘ A2.
» — » 12 ,zmąconej‘ A1, P, PNU; ,zagasłej‘ A2.
» 239 » 2 ,Że zna już błoto‘ PNU; ,I bryzgi błota‘ A1—2, P.
» — » 11 ,jasne‘ PNU; ,gdyby‘ A1—2, P.
» — » 29 ,przejrzystych‘ A1, P, PNU; ,stalowych‘ A2.
» 240 » 4 ,samotny‘ A2, PNU; ,smutny i‘ A1, P.
» — » 5 ,Ważąc łez ciężar‘ A1, P, PNU; ,Licząc łez wagę‘ A2.
» — » 8 ,świeże te‘ A1, P, PNU; ,te świeże‘ A2.


Str. 241.
LXII. Z SZOPKĄ.
A1, k. 55; A2, k. 194 zawiera ustęp str. 242 w. 22 aż do końca; PII, 101; PNUIV, 67; WP1—2, 27; WP3, 23.

Str. 243.
LXIII. NA DNIE PRZEPAŚCI.
A1, k. 57; PII,105; PNUIV, 73.
Str. 245 w. 11 ,złotą‘ PNU; ,srebrną‘ A, P.
» — » 16 ,żołnierz Kościuszkowski‘ A, P; ,Piast siwy tej wioski‘ PNU.
» 246 » 2 ,w kłąb‘ PNU; ,blond‘ A, P.
» — » 4 ,śpiewające‘ PNU; ,śpiewających‘ A, P.


Str. 247.
LXIV.CHŁOPSKIE SERCE.
A1, k. 60; PII, 111; PNUIV, 81; WP1, 43; WP2, 52; WP3, 48.
Str. 248 w. 7 ,niebiosa‘ P, PNU, WP; ,niebiosy‘ A.
» — » 24 ,jest‘ PNU; ,był‘ A, P, WP.
» — » 29 ,Klasnęła‘ P, PNU, WP; ,Plasnęła‘ A.
» 249 » 12 ,smutne‘ P, PNU, WP; ,suche‘ A.




Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Maria Konopnicka.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Poezye_wydanie_zupełne,_krytyczne_tom_II/Dodatek_krytyczny&oldid=3280436”