Poezye wydanie zupełne, krytyczne tom IV/W loggiach

<<< Dane tekstu >>>
Autor Maria Konopnicka
Tytuł Poezye wydanie zupełne, krytyczne
Wydawca Nakład Gebethnera i Wolfa.
Data wyd. 1915
Druk O. Gerbethner i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa, Lublin, Łódź, Kraków
Indeks stron
XVIII. W LOGGIACH[1].


I.

O moje oczy, zachwycone oczy,
W Rafaelicznej zatońcie przezroczy
I pijcie w ciszy z tej boskiej amfory
Czar wizji sennych i marzeń kolory,
O moje oczy!

O myśli moja, o myśli skrzydlata,
Co przelatujesz od świata do świata,
Pióra na mlecznych gościńcach roniąca,
Złóż loty swoje! Trafiłaś do słońca,
O myśli moja!

O moja duszo, o piękna atomie,
Tu w nieśmiertelnym stanęłaś swym domie,
Tu zwiej się w tęcze i w zorze i w blaski,
Błogosławiona i pełna dziś łaski,
O duszo moja!


II.

Po krużgankach San Damaso
Echa pieśni rankiem płyną;
U arkady zawieszony,
Jak ptak, śpiewa Jan z Udino[2].

Jan z Udino ma w swej piersi
Złotych piosnek złote roje
I wiośnianą ma palętę
I gorących oczu dwoje.

Co pomyśli — to wyśpiewa,
Co wyśpiewa — to mu ręce
W żywe barwy przeczarują,
W malowany wtór piosence.

Jan z Udino, uczeń miły
Czarodzieja Rafaela,
Fantastyczny karton mistrza
W fantastyczny grotesk[3] wciela.

Rajskie ptactwo, deszcze kwiecia,
Z zórz uwiany strop niebieski,
Jakieś dziwy z pozaświecia,
Rusałczane arabeski.

Przez arkady słońce wpada,
Stapia linje, barwy miesza,
Wymarzone, senne światy
W opałowych mgłach zawiesza.

Blaski sieją się świetliście,
Mży w powietrzu opar złoty,
Las gdzieś trzęsie z ognia liście,
W mórz gdzieś głębi drżą klejnoty...

Przetwarły się raju wrota
W jutrzenkowych róż purpurach,
A Serafy siedmioskrzydłe
Na tęczowych wioną piórach.

W kryształowe skróś przezrocza
Biegnie oko w koniec z końca,
Drżącą falą dźwięk o barwę,
O dźwięk barwa się roztrąca.

Coraz światło się natęża,
Coraz czystsze tony płyną,
Czarodziejski karton mistrza
Wciela w freski Jan z Udino.

Płynie w błękit złote słońce,
Na Piotrowej płynie łodzi,
Po krużgankach San Damaso
Papa Giulio[4] w bieli chodzi.

Chodzi w bieli i w purpurze,
Orle czoło, śniade lice,
Rubinowy krzyż na piersiach
Ciska wielkie błyskawice.

Przenikliwe oko czarne,
Na powietrznej wisi fali,
A w sygnecie się rybackim
Złotą iskrą słońce pali.


W fijoletach i czerwieni
Dwór go czeka na uboczu;
W bieli idzie papa Giulio,
Nie zdejmując z fresków oczu.

On sam wsiąka w barwy, w blaski,
Pompejańskie tła rozbiela
I jest jedną z cudnych wizji
Jasnych loggii Rafaela.







  1. Loggia (z włosk.) — przestrzeń w budynku nakryta, mająca trzy ściany. Tu mowa o słynnych »loggiach Rafaela« na drugiem piętrze watykańskiego pałacu od strony cortile di s. Damaso, pokrytych freskami przez uczniów Rafaela wedle jego pomysłu i pod jego kierunkiem.
  2. Jan z Udine (Giovanni da Udine) — malarz włoski, uczeń Rafaela (ur. 1487, um. 1564).
  3. Grotesk z włosk. grottesca a to od grotta, grota w znaczeniu gruzami przysypanych zabytków starożytnej architektury, skąd mistrzowie Odrodzenia czerpali wzory do swych ozdób malarskich o kształtach niekiedy fantastycznie dziwacznych.
  4. Papa Giulio — papież Juliusz II (1503—1513) popierał sztuki i nauki; freski w loggiach pochodzą jednak z lat 1517—19, przypadają więc na panowanie Leona X.





Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Maria Konopnicka.