Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów/Żydowskie święta
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów |
| Wydawca | M. Arct |
| Data wyd. | 1930 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Ż – wykaz haseł Ż – całość |
| Indeks stron | |
Żydowskie święta powstały tak jak wszystkie święta w czasach pierwotnych przez połączenie okresowo się powtarzających zjawisk przyrody (pór roku, zmian księżyca) z życiem gospodarczem i pracą człowieka (ob. Święta). Najdawniejszemi ze świąt żydowskich jest dzień szabatu, czyli siódmy dzień tygodnia i święto nowiu, pierwszy dzień miesiąca. Są to święta odpoczynku, istniejące jeszcze przed prawodawstwem mojżeszowem, które im nadało sankcję prawa religijnego. Święto nowiu w miesiącu Tiszri (wrzesień lub październik) jest początkiem roku, żydowskiem świętem Nowego Roku (w Polsce „trąbki“). Najdawniejszem ze świąt pokuty jest pascha, święto familijne, obchodzone w domach, za czasów biblijnych przez składanie ofiary i spożywanie baranka paschalnego, pieczonego na ogniu. Wedle prawa mojżeszowego, baranek ten miał być zabity wieczorem i spożyty w całości w ciągu nocy, krwią jego miały być oznaczone progi i odrzwia domów. Święto paschy było ustanowione na pamiątkę wyjścia Izraelitów z Egiptu (Exodus, XII, 1 — 30 i 46). Hebrajska jego nazwa, pesach, oznacza „przejście“ anioła śmierci, który pozabijał Egipcjanom pierworodnych synów a ominął domy Izraela, oznaczone na drzwiach krwią baranka. W czasie świąt paschy, trwających 7 dni, nie wolno było spożywać chleba kwaszonego, stąd pascha nazywa się także świętem przaśników. Po przyjściu Izraelitów do ziemi chananejskiej, gdy rozwinęło się u nich życie rolnicze, święto paschy połączyło się ze świętem „mazzoth“, w czasie którego ofiarowywano w świątyni pierwszy snop jęczmienia, baranka na całopalenie, mąkę, zaczynioną oliwą, i wino (Leviticus, XXIII 9 — 13). Drugiem świętem rolniczem jest Pięćdziesiątnica (Pentekoste, Zielone Święta) „święto tygodni“, obchodzone w 50 dni po święcie paschy, jako zakończenie żniw, trwających 7 tygodni (Exodus, XXIII. 16). W tym dniu składano na ofiarę pierwociny ukończonych żniw, dwa chleby z mąki pszennej i krwawe ofiary siedmiu baranków, cielca, dwóch baranów i kozła jako ofiarę za grzechy (Numeri XXVIII. 25 — 30). Trzeciem świętem rolniczem było święto szałasów czyli namiotów (ob. Kuczki).
Świętem pokuty jest dotychczas „Sądny dzień“ czyli święto pojednania (ob. Dzień pojednania).
Purim jest świętem historycznem, obchodzonem na pamiątkę uratowania Izraelitów przez Esterę od rzezi, którą chciał ich wyniszczyć Haman. Zwane jest także świętem Mardocheusza a w Polsce zapustami żydowskiemi.
Również świętami historycznemi są: święto poświęcenia świątyni (chanuka, w Polsce „świeczki“), wprowadzone przez Machabeuszów w r. 165 przed Chr. na pamiątkę oczyszczenia świątyni, sprofanowanej przez Antjocha Epifanesa, oraz święto zwycięstwa nad Nikanorem, ustanowione w r. 161 przed Chr., obchodzone w przeddzień święta purim.
