Gotszalk (Gottschalk, Gottescalcus), teolog niemiecki w IX wieku, uznany za heretyka, poprzednik Kalwina w głoszeniu nauki o predestynacji, był mnichem benedyktyńskim w Fuldzie a następnie w Orbais. Z pism św. Augustyna wysnuł błędną naukę o „podwójnej predestynacji“ (gemina praedestinatio), wedle której Bóg przeznaczył niektórych ludzi na potępienie i ci muszą grzeszyć, a niektórych na zbawienie. Dobre uczynki tych ostatnich nie są zatem wynikiem ich dobrej woli i nie stanowią żadnej zasługi, gdyż wola ludzka po grzechu pierworodnym może tylko grzeszyć. Tę naukę Gotszalka potępiły synody w Moguncji (848) i w Quiercy (853), a Gotszalkowi kazano podpisać odwołanie i złożyć wyznanie wiary. Nie chcąc tego uczynić, domagał się t. zw. próby ognia, na co nie zezwolono, lecz spalono jego pisma, a jego skazano na chłostę według reguły św. Benedykta, której podlegał, i na dożywotnie więzienie w klasztorze w Hautvilliers, gdzie umarł w r. 868.
