Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów/Gustav-Adolf Verein
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów |
| Wydawca | M. Arct |
| Data wyd. | 1930 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | G – wykaz haseł G – całość |
| Indeks stron | |
Gustav-Adolf Verein, ewangelicki związek imienia Gustawa Adolfa, stowarzyszenie wyznaniowo-polityczne, rozpowszechnione w Niemczech i w Austrji, działające także w Polsce na obszarach dawnego zaboru pruskiego i austrjackiego w kierunku wspierania protestantyzmu i niemieckości u Niemców-protestantów, żyjących w t. zw. diasporze czyli w rozproszeniu a mianowicie w krajach katolickich. Stowarzyszenie to, założone w r. 1832 w 200-letnią rocznicę śmierci Gustawa Adolfa, ograniczało się pierwotnie na Saksonję a po r. 1840 rozszerzyło się na całe Niemcy. W Bawarji było do r. 1849 zabronione a w Austrji dopuszczono je dopiero w r. 1862 wskutek t. zw. patentu protestanckiego z r. 1861. Z końcem ubiegłego stulecia rozwinęło żywą działalność propagandową w Austrji, znaną pod nazwą „Los von Rom-Bewegung“, t. j. ruchu pod hasłem „precz z Rzymem“, popieraną politycznie przez stronnictwo wszechniemieckie.
Stowarzyszenie obejmuje gminy protestanckie wyznania luterskiego, reformowanego i unijnego, które mogą w sposób wiarogodny wylegitymować się przynależnością do protestantyzmu, i składa się ze związków głównych (Hauptvereine, w r. 1909 było ich — 45), związków filjalnych (Zweigvereine — 2045), związków kobiecych (Frauenvereine — 671) i związków studenckich (4). Stowarzyszenie udziela wsparć pieniężnych gminom protestanckim lub przechodzącym na protestantyzm, buduje kościoły i domy modlitwy, nabywa grunta, tworzy fundusze dotacyjne dla pastorów, kościołów i szkół wyznaniowych, utrzymuje pastorów stałych i wędrownych kaznodziejów. Kosztem stowarzyszenia im. Gustawa Adolfa do r. 1909 wzniesiono 2512 nowych budynków kościelnych, 916 szkół, 954 plebanij i dokonano 945 remontów.
