Obrazoburcy (ikonoklaści), przeciwnicy czci obrazów i niszczyciele obrazów w czasie od 726 do 842 r. Pierwsi chrześcijanie, pochodzący z żydów, nie używali przy nabożeństwie posągów i innych wyobrażeń osób świętych, bo osoby i zdarzenia, będące przedmiotem ich czci religijnej, były jeszcze zbyt bliskie a po wtóre dla odróżnienia się od pogan, zwłaszcza, że prawo mojżeszowe zakazywało oddawania czci wszelkim wyobrażeniom bóstwa. Cześć obrazów rozwijała się jednak już za czasów pierwszych prześladowań chrześcijan, jak o tem świadczy ikonografja katakumb. Papież Grzegorz Wielki (590 — 604) zganił Serena, biskupa Marsylji, za wyrzucenie z kościoła obrazów i posągów świętych i nazwał je książkami dla nie umiejących czytać. Pod koniec VIII wieku cześć obrazów rozpowszechniła się w całym Kościele. Wkrótce jednak, zwłaszcza na Wschodzie, cześć ta stała się przesadną i poczęła zmieniać się w zabobon. Te nadużycia wywołały reakcję, spowodowaną również wpływami islamu, który zakazywał czci obrazów. W r. 723 kalif Jesyd II wydał edykt, zabraniający chrześcijanom, zamieszkałym w jego państwie, umieszczania obrazów w kościołach. Za jego przykładem poszedł cesarz bizantyński, Leon III Izauryjczyk (716 — 741), który, pod wpływem teologów, pochodzących z Azji Mniejszej, nakazał niszczenie obrazów. Nakaz ten, mający głównie cel polityczny, a mianowicie upokorzenie Kościoła i wzmocnienie władzy cesarskiej, wywołał zaburzenia w całem państwie, zwalczane przez cesarza zapomocą gwałtownych środków. Niszczenie obrazów i posągów przybrało formy barbarzyńskie, gdyż przy tem uległo zagładzie wiele dzieł sztuki i zabytków starożytności a nawet bibljoteka publiczna w Konstantynopolu (oktogon) została spalona, ponieważ pracujący w niej liczeni wzbraniali się niszczyć obrazy. Papieże Grzegorz II i III potępili postępowanie cesarza i zerwali z nim stosunki. Następca Leona III, Konstantyn V Kopronymos, tępił z całem okrucieństwem czcicieli obrazów i przeprowadził w r. 753 uchwałę synodu (koncyljabulum) w Konstantynopolu, rzucającą klątwę na patrjarchę Germana, św. Jana Damasceńskiego i wszystkich obrońców czci obrazów. Prześladowania te trwały jeszcze za panowania następnego cesarza, Leona IV, i ustały dopiero po jego śmierci pod rządami cesarzowej Ireny, zwolenniczki czci obrazów. Za jej staraniem papież Hadrjan II zwołał w r. 787 sobór powszechny do Nicei, który potępił herezję obrazoburstwa i uchwałę koncyljabulum z r. 753, określił dogmatycznie cześć (proskynesis), winną obrazom świętym, odróżniając ją od adoracji (latreia), winnej osobom, które one przedstawiają. Tę samą naukę ogłosił w XVI wieku sobór trydencki (sesja XXV, 3 i 4 grudnia 1563 r.). Na Wschodzie starali się cesarze z pierwszej połowy w. IX wznowić obrazoburstwo, które ostatecznie zniknęło w 842 za rządów cesarzowej Teodory a synod w Konstantynopolu w r. 843 przywrócił uroczyście cześć obrazów. Kościół wschodni obchodzi na tę pamiątkę święto w pierwszą niedzielę Wielkiego Postu.
