Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów/Sodalicje marjańskie

<<< Dane tekstu >>>
Autor	Stanisław Piekarski
Tytuł	Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów
Wydawca	M. Arct
Data wyd.	1930
Miejsce wyd.	Warszawa
Źródło	Skany na Commons
Inne	S – wykaz haseł S – całość
Indeks stron

›››

[386]

 Sodalicje marjańskie (kongregacje marjańskie), stowarzyszenie religijne, mające za cel szczególną cześć Matki Bożej i uświątobliwienia życia. Założycielem pierwszej sodalicji rzymskiej, zwanej Prima Primaria, był jezuita ks. Jan Leunis, belgijczyk, nauczyciel w rzymskiem gimnazjum jezuickiem w r. 1563. Sodalicji tej nadał papież Grzegorz XIII bullą „Omnipotentis Dei“ z r. 1584 prawa kongregacji, kanonicznie erygowanej, i podniósł ją do godności macierzy wszystkich kongregacyj marjańskich. W r. 1587 generał jezuitów, Klaudjusz Aquaviva, wydał statut kongregacyj, mając na oku jedynie kongregacje młodzieży szkolnej, wśród której powstała Prima Primaria. Tymczasem sodalicje marjańskie wkrótce po założeniu poczęły krzewić się wśród mężczyzn dorosłych i w ciągu XV w. było już około 3000 sodalicyj.

 W Polsce sodalicje, wprowadzone z końcem XVI wieku, zgromadziły liczne zastępy młodzieży, członków palestry, mieszczan, szlachty i dygnitarzy koronnych. Po skasowaniu zakonu jezuitów (1773) przeważna część kongregacyj marjańskich zanikła a po przywróceniu zakonu do życia (1814) odżyły także kongregacje. Lecz węzeł, łączący je z zakonem, został rozluźniony, gdyż Leon XII w r. 1825 zezwolił na agregowanie do sodalicji rzymskiej Prima Primaria także sodalicyj, istniejących poza domami i kościołami jezuitów. Wskutek tego powstały na wspólnym pniu sodalicyj, którą jest Prima Primaria, dwie gałęzie: jedna, kierowana przez jezuitów i druga, podległa zwierzchnictwu biskupów diecezjalnych. Po ogłoszeniu przez Piusa IX w r. 1854 dogmatu o Niepokalanem Poczęciu nastąpił olbrzymi rozwój sodalicyj, tak że gdy od założenia do r. 1854, t. j. przez 270 lat, powstało ich 5625, to od r. 1854 do końca r. 1922, t. j. przez lat 68, liczba ich wzrosła do 40.248. Tworzą między sobą związki międzysodalicyjne, zawodowe, diecezjalne lub ogólnokrajowe i pracują wydatnie na polu społecznem, w dziedzinie miłosierdzia, oświaty religjnej i propagandy życia pobożnego. (Ks. Jan Roztworowski: Przewodnik sodalicyj marjańskich. Kraków. 1925).

[387]

Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Stanisław Piekarski.