Synod świątobliwy, najwyższa cerkiewna władza rosyjska, ustanowiona przez Piotra W. po zniesieniu patrjarchatu moskiewskiego w r. 1700 a rozwiązana równocześnie ze wznowieniem patrjarchatu w r. 1918. Synod ten składał się z 7 członków, mianowanych przez cara z pośród metropolitów i najstarszych biskupów, zaprzysięganych według formuły, w której nazwano cara najwyższym sędzią duchownego kolegjum, t. j. synodu. Zarządzenia synodu wydawano w formie ukazów, zatwierdzonych przez cara, i umieszczano jako akt prawodawczy w „Zbiorze praw“ (Swod zakonow). Przy synodzie istniał od r. 1722 urząd oberprokuratora, który miał być „oczami panującego i stróżem spraw państwowych“. Władza oberprokuratorów, zależnych bezpośrednio od cara, wzrosła zwłaszcza po r. 1824, gdy po zwinięciu ministerstwa spraw duchownych i oświaty zarząd cerkwi otrzymał nazwę dykasterji wyznania prawosławnego a oberprokurator stał się w zastępstwie cara „dozorcą prawowierności i wszelkiej przystojności kościelnej“.
