Słownik etymologiczny języka polskiego/świekier
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Artykuł w Wikipedii
| |
 Strona w Wikisłowniku
| |
świekier (świokier), świekry (świekrew w biblji, świekra, świokra); tak żona nazywa ‘rodziców mężowych’; już w 16. wieku mieszają nieraz z teściem i teścią, jak łac. socer ‘rodziców mężowych’ żonie, a ‘żeninych’ mężowi oznacza. Gdy teść u nas w całej sile pozostał, świekier już myszką trąci, chociaż on właśnie nierównie pierwotniejszy: skoro rodzina aryjska na patrjarchacie oparta, śladów matrjarchatu nie zna, więc snecha (synowa), wchodząc do obcej rodziny, świekra i świekrę stale nazywać musiała; wszystkie też języki aryjskie powtarzają tę nazwę, nawet i co do znaczenia: ind. śaśura-, lit. szeszuras, łac. socer i socrus, grec. hekyros i hekyra, goc. swehra i swehrō, niem. Schwieger (-vater, -mutter) i Schwager (co u nas szwagra i szwagrowę wydał; najmylniej niem. Schwager od Słowian, z swaka, wywodzono). Słowo złożone z zaimka zwrotnego swój (p.); drugą część zestawiano z grec. kyrios, ‘pan, władca’ (niby oznaka czołobitności snechy-synowej ?). Postać pierwotna dla Słowian: swekŭr- i swekrū-, dla Litwy: sweszur- (żeńskiej niema), a więc z odmienną gardłową (u nas welarna, podniebienna u Litwy, Indów, w Eranie), co nierzadkie. U wszystkich Słowian tak samo.
