Słownik etymologiczny języka polskiego/*zór
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
Data wyd. | 1927 |
Miejsce wyd. | Kraków |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron | |
Strona w Wikisłowniku |
*zór, we złożeniach: dozór, dozorca, nadzór, pozór, pozorny; wzór, wzorowy (p.); przezór, przezorny; do pnia zĭr-, ‘patrzyć’, p. źrzeć; zor, prasłowo, znaczy ‘widok, spojrzenie’. Wszystkie te złożenia powtarzają się u innych Słowian (rus. pozor znaczy i ‘wstyd’; cerk. pozor tylko to co nasz pozór, pozorataj, ‘szpieg’, prězor, ‘pycha’, zazor, ‘nagana’). Obok tego znaczy zor- i zar- osobliwie zorzę, zarzę (obie postaci obok siebie, np. u Kochanowskiego), gdy u innych Słowian obie się dzielą: cerk. zorja (w liczbie mnogiej zorję) ‘zorza’, zarja ‘blask’; czes. zorze, ‘zorze’, zárze, ‘blask’; rus. zarja, zarjewo, ‘łuna’. Prasłowo; prus. zari, ‘żar’, lit. żērēti, ‘lśnić’, żarija, ‘zarzewie’, żara i pażara, ‘blask’. P. wzrok, zwierciadło.