Słownik etymologiczny języka polskiego/dwór

<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Artykuł w Wikipedii Artykuł w Wikipedii
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

dwór, dworzec, podwórze, od tegoż pnia co i drzwi (dweri, p.), znaczył ‘wrota’ (ind. dwāram, ‘wrota’), potem ‘miejsce za wrotami’ (łac. forum); we zwrocie: »fora z dwora« powtarzamy więc te same słowa, jedno łacińskie, a drugie polskie. Dwór, dworować (‘służyć’ i ‘kpić’), dworny (‘elegancki’, ‘dowcipny’), dworzanin (stąd rosyjski dworjanin, ‘szlachcic’), ustaliły się wedle wzorów niemieckich (hübsch, t.j. höfisch, hofiren, Hofmann), od 15. w.; nowy jest dworzec, ‘Bahnhof’; dworak, dworaczyć. Już w biblji na dworze znaczy ‘foras’ (niem. draussen). Lit. dwaras pożyczka z polskiego; niem. Durnitz, ‘izba’, ma być pożyczką z słow. gornica, co do nas jako dornica, dwornica niby wróciła; niem. postaci chwiejne, Dornitz; p. dom.