Słownik etymologiczny języka polskiego/lenno

lenno, i łan. Oba słowa z niem. Lehn, jedno urzędowe, drugie ludowe, różnią się jak np. imiona Andrzej i Jędrzej, Stefan i Szczepan, i t. d.; zwyklej polegają podobne dwójki na różnicy w czasie, np. barwa i farba, berło i feruła, szłom i hełm, kłobuk i kołpak, skiba i szyba, skopiec i szaf(lik) i i., pochodząc z tej samej obczyzny, rychlej albo później przejętej. Oba słowa szły do nas przez Czechy; lenno z mylnem nn (od lenny, lennik; por. podobne mylne nn w inny, męczennik, płonny, i t. d.); lán zaś czeski wyłożono z niem. narzeczowego lain, jak cán (p. canka) z niem. Zain; i w samych Niemczech Lehn tu i owdzie znaczył wymiar, ‘Hube’, ‘mansus’. Różnica w rodzaju obu słów niezwykła. [1]

<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Artykuł w Wikipedii Artykuł w Wikipedii
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

lenno, lenny, lennik, »leńskie dobra«, leństwo, lenniczy, ‘feodum’ (feudum, feudalny), ‘dobra (kraje) oddawane za wysługi, od których należy się hołd, daniny, służba wojenna’, to samo co man, maństwo, mański, albo hołd, hołdownik, hołdowny. Z czes. léno z niem. Leh(e)n; p. łan; ‘opłata górnika’, ‘zarobek od miary wydobytej rudy’, lensz, lenszow, r. 1562 lehenshaw, niby z niem. Lehenschaft, co jednak używa się tylko o ‘wydzierżawionej czasowo kopalni’. Odmienne, pisane u nas tak samo, lenung, lenungowy, o ‘żołdzie żołnierskim’, niem. Löhnung od Lohn, co pozostaje w związku pniowym z Lehn i leihen (‘lichwa’).




  1. Przypis własny Wikiźródeł Fragment ten pochodzi z Dodatku dołączonego do Słownika.