Słownik etymologiczny języka polskiego/mieszkać
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Strona w Wikisłowniku
| |
mieszkać, zachowało pierwotne znaczenie tylko w nieomieszkać, ‘nie zaniedbać’; dziś: ‘przebywać’ (obojętne), ‘żyć’; mieszkanie, mieszkanko, mieszkaniec, niezamieszkały, mieszkalny. Pierwotne znaczenie: ‘bawić się, guzdrać, zwlekać, ociągać’: »wstań a nie mieszkaj, biegaj nocą«, »głodnemu najbardziej się mieszka« (‘dłuży’). Pochodzi od rzeczownika *mieszka, skróconego z miedźwiedź (p. niedźwiedź); mieszkać, ‘przewalać się jak niedźwiedź’, o ‘ociężałym i niezgrabnym ruchu’; Mieszka, ‘niedźwiedź’, pierwszy Piast, nie Mieszko, jak go nasi historycy ochrzcili; najdawniejsze źródła nazywają go Miseca, nie Miseco, i jeszcze później o tem u nas wiedziano, imię jego z mieszki, ‘zamieszki’, wywodzono; nazwy osobowe od ‘niedźwiedzia’ na Północy najczęstsze: Biörny, Biörnsony. Na Litwie pożyczka, meszka, ‘niedźwiedź’, dziś jeszcze meszkiuoti, ‘po niedźwiedziemu łazić’. Na Bałkanie i w cerk. nie mieszka, lecz meczka (od mek); na Rusi i miszką, niby Michasiem, go zowią. P. niedźwiedź.
