Słownik etymologiczny języka polskiego/part
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
part, ‘grube płótno zgrzebne’, parciany (np. spodnie, portki, z ruską wokalizacją); partać, partacz, partanina, o ‘lichej, tandetnej robocie’, partolić; opartolić się, o ‘niewygodnej żeniaczce’; ale na Rusi portnoj ‘krawca’ znaczy; prasłowiańskie; cerk prt, ‘płótno’, słowień. prt, serb. prtenina, ‘bielizna’; od pnia per-, ‘bić’. Jest jednak u Słowian i drugie prt, o ‘braku, szkodzie’: cerk. (is)prtiti, ‘zepsuć’, rus. portit’, porcza, ‘zaguba, zepsucie’, u nas zapartek, ‘jajo niezalężone’, cerk. słowień. serb. czes. zaprtek (to samo), a więc prasłowo; dalej parcieć, ‘psuć się, nadgniwać od wilgoci’. Pierwsze prt można utożsamiać z litew. pirtis, ‘łaźnia’, i w starorus. z miękką półgłoską pert’, niby że się tam ‘piorą’ (»winnikami«); drugie może do lit. perēti, ‘wysiadywać jaja’, perai, ‘czerw pszczeli’, łotew. perklis, ‘gniazdo’, co łączą dalej z grec. por(t)is, ‘cielę’, łac. parere, ‘rodzić’, niem. Färse, ‘jałowica’, — ale to wszystko nader niepewne, bo pień per- (por. przeć) najróżnorodniej się objawia.
