Słownik etymologiczny języka polskiego/szper
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
Data wyd. | 1927 |
Miejsce wyd. | Kraków |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
szper, szperować, ‘szacować majętność na sprzedaż (za długi i t. p.)’; szperunk; szperownik, ‘szacownik’, ‘auctionarius’, w 15. i 16. wieku, od urzędów miejskich; niem. sperren, Sperrung, do Sparren, ‘belka’; por.: »o dług gdy kto szperuje na cudze imienie, tedy pierwszy szperunk idzie naprzód«; potem przeniesiono to na ‘badanie’: »przez szperunki pojedynkowe odkrywamy prawdy powszechniejsze«, »Pan szperuje przepaść«, u Leopolity (»przegląda przepaści«, w późniejszych bibljach), a stąd nasze szperać, szperacz, niby ‘przeszukiwacz, przeglądacz’, już od 17. wieku; nawet szperlać. Odmienne jest szparować, uszparować, ‘oszczędzać’, szparkasa, od niem. sparen (skąd i franc. épargner, to samo), pokrewnego z naszem spieć (p. spiech); p. spory.