Strona:PL August Czarnowski - Zielnik lekarski (wyd. 3).pdf/28

Ta strona została skorygowana.

mają tylko słaby zapach, kwiaty zaś są w całej roślinie najaromatyczniejsze, gdyż zawierają najwięcej lotnego olejku o błękitnej barwie. Prócz tego ziele zawiera: gorzknik (achilleinę), nieco twardej żywicy, gumy, niektóre sole i ślady siarki. Krwawnik ma podobny skład chemiczny jak rumianek (nr 31). Gorzknik przewyższa jednak ilościowo w krwawniku olejek lotny, podczas gdy w rumianku aromatyczny olejek majoryzuje gorzknik. U roślin wyrosłych na miejscach suchych, wyniosłych i słonecznych kwiaty i liście są bardziej aromatyczne.
UŻYTEK. Zastosowanie liści i kwiatów krwawnika jest wielorakie zarówno w lecznictwie jak i w gospodarstwie.
Zewnętrznie świeżych gniecionych liści używa się na okłady rozpędzające wrzody, na rany, zgniecenia itp. W tym samym celu zaleca się mieszankę, składającą się z suszonych kwiatów krwawnika, zaparzonych z rumiankiem. Herbata z krwawnika, używana do mycia twarzy, jest dobrym środkiem upiększającym i wybielającym cerę. Przy zimnicy kładzie się w dołek podsercowy woreczek napełniony drobno pokrajanymi świeżymi liśćmi.
Wewnętrznie młode listki używa się przyrządzone jak sałatę do kuracji wiosennych przy chorobach wątroby, śledziony, żołądka i kiszek, przypadłościach kobiecych, zwłaszcza zaś blednicy. Sok z liści pije się z mlekiem lub wodą osłodzoną miodem na przemianę materii i pobudzenie apetytu. Drobno pokrajane listki zaleca się na odświeżenie krwi, podawane co dzień na chlebie z masłem. Ugotowane i studzone stanowią zdrową herbatę. Można je też mieszać z rzeżuchą lub brodawnikiem. Jeżeli chcemy, aby działanie było silniejsze, bardziej podniecające trzeba zamiast liści używać kwiatów. Zbyt wielkie dawki krwawnika wywołują według Linneusza oszołomienie i zawroty głowy. Normalną dawkę stanowi 1 litr herbaty na dzień. Krwawnik można zastąpić dziurawcem (Hypericum perforatum, nr. 52).
W homeopatii używa się krwawnika przy tężcu (tetanus), hemoroidach, puchlinie wodnej, furunkulozie oraz do pobudzenia odpływów miesięcznych.