Zielnik lekarski/52
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Zielnik lekarski |
| Podtytuł | Zastosowanie, opis botaniczny i uprawa najważniejszych polskich roślin lekarskich |
| Wydawca | Księgarnia J. Przeworskiego |
| Data wyd. | 1938 |
| Druk | Zakł. Druk. F. Wyszyński i S-ka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
 Galeria grafik w Wikimedia Commons
| |
_z52.png)
B. — Pospolita roślina o rozgałęzionym, czerwono-brunatnym korzeniu. Łodyga naga, prosta, górą rozgałęziona, dorastająca do wysokości 70 cm. Łodygi są zaopatrzone dwiema naprzeciwległymi listewkami, sięgającymi od listka do listka i dlatego też wyglądają jakby były obosieczne. Liście bezszypułkowe, całobrzegie, tępo zaostrzone, podłużnie-jajowate, pokryte przeświecającymi kropkami; kropki te to gruczołki z olejkiem lotnym; stąd nazwa: perforatum — przedziurawiony, dziurawiec. Kwiat o kielichu, składającym się z pięciu ostro lancetowatych, całobrzegich działek. Korona pięciopłatkowa, żółta; gdy się ją rozetrze, wypuszcza krwistoczerwony sok. Torebka nasienna trzykomorowa z licznymi ziarnkami. Smak gorzkawo-cierpki, żywiczny; zapach lekko aromatyczny.
ROŚNIE po stokach gór, wzgórzach, pastwiskach, w rzadkich lasach, przy drogach, na miedzach i łąkach.
KWITNIE w lipcu i sierpniu.
UPRAWA: Dziurawiec zadawala się każdą glebą. Sieje się wprost w grunt co 15 cm. Po zasianiu przejść walcem. Po wzejściu roślin do czasu póki nie podrosną, trzeba je plewić.
SKŁADNIKI: olejek lotny, hiperycyna (czerwień), żywica czerwona, gorzknik wyciągowy, garbnik, śluz, guma, białko.
ZBIERA SIĘ młode pędy na początku kwitnienia (ścinając ⅓ łodygi z kwiatami). Zbiór powinien odbywać się w suchą pogodę. Tak samo zbiera się kwiaty. Suszy się cienko rozpościerając i często poruszając, w cieniu.
DZIAŁA ściągająco, moczopędnie, lekko rozwalniająco; pobudza nerwy.
UŻYTEK wewnętrzny w postaci odwaru z liści i kwiatów lub samych tylko kwiatów (30 gr na litr wody) przy chorobach wątroby, bólach głowy, żółtaczce, zimnicy, nerwicy, rozdęciu i nieżycie żołądka, katarze kiszek, chorobach dróg oddechowych, kurczach macicy, białych upławach, bolesnym miesiączkowaniu i moczeniu się nocnym. Zażywać na noc filiżankę odwaru.
Zaleca się mieszać dziurawiec pół na pół z krwawnikiem (nr 1).
Dr Lypa zaleca przy źle gojących się wrzodach okłady z oliwy z lekko w niej zagotowanym świeżym kwiatem dziurawca (1 cz. dziurawca na 3 cz. oliwy).
CENA: 100 kg ziela (Herba Hyperici) 35—40 zł.
