to przy każdej sposobności, nie przebierając w środkach, jak widać z powyższego ustępu.
Str. 73, w. 23. X. Gauchat napisał lichą książkę p. t. Listy o niektórych pismach współczesnych, za którą nagrodzono go tłustem probostwem.
Str. 73, w. 29. X. Trublet (1697—1770), kanonik Saint-Malo, zręczny kompilator. Głównem jego dziełem są Essais de Litterature et de Morale.
Str. 78, w. 14. Z Artois. Chodzi o Damiensa, urodzonego w Arras, który 5 stycznia 1757 targnął się na życie Ludwika XV, za co rozszarpano go końmi na placu de Grève.
Str. 78, w. 15. Zamordowanie Henryka IV i zamach Jana Châtel, wychowanka Jezuitów, na Henryka III.
Str. 79, w. 8. Aluzja do epizodów kolonjalnych wojny siedmioletniej (1756—1763).
Str. 79, w. 17. Aluzja do egzekucji admirała Byng, którego Wolter, nie znając go zresztą osobiście, daremnie starał się ocalić. Admirała Byng stracono, w r. 1757, za to, że dał się pobić koło Minorki flocie francuskiej, mimo że nie udowodniono mu ani zdrady ani zaniedbania.
Str. 90, w. 31. Achmet III wstąpił na tron po bracie Mustafie w r. 1703; zdetronizowany przez janczarów w r. 1730, umarł w 1736.
Str. 91, w. 4. Iwan, urodzony w r. 1730, został zdetronizowany w tymże samym roku, uwięziony i wreszcie zasztyletowany w 1762.
Str. 91, w. 9. Karol Edward, syn Jakóba Stuarta i wnuk Jakóba II, ur. 1720, umarł w 1788. W r. 1745 wylądował w Szkocji aby odzyskać tron angielski; pobity udał się do Francji, potem do Włoch, gdzie umarł w niedostatku we Florencji.
Str. 91, w. 15. August III.
Str. 91, w. 21. Stanisław Leszczyński, teść Ludwika XV; straciwszy tron polski, otrzymał w dożywocie księstwo Bar i Lotaryngji. Panowanie jego, wypełnione dobremi uczynkami i troską o szczęście poddanych, zyskało mu przydomek Dobroczynny.
Str. 91, w. 28. Baron Teodor Neuhof, urodzony w Metzu w r. 1690, zrazu awanturnik w służbach barona Goetz, ministra Karola XII. Jako rezydent Karola VI we Florencji, wspomógł Korsykę zbuntowaną przeciw Genui i został obwołany królem. W ośm miesięcy potem, czując się zagrożony, opuścił kraj i odtąd tułał się ścigany przez wierzycieli. Umarł w Londynie, w r. 1756.
Str. 93, w. 10. Morze Marmara.
Str. 93, w. 12. Rakoczy, książę Siedmiogrodu, wzniecił na Węgrzech powstanie przeciw Austrji; pobity w końcu, schronił się do Turcji, gdzie umarł w r. 1735.
Strona:PL Wolter-Kandyd.djvu/111
Ta strona została uwierzytelniona.