Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/35

 (Fryderyk Delitzsch, Babilon i Biblja. przekład A. Niemojewskiego, Warszawa 1907, Stanisław Estreicher, Kodeks Hammurabiego, Kraków, 1904).

 Babilonja, ob. Asyrja i Babilonja.

 Babiści (babi), sekta mahometańska, powstała z początkiem XIX wieku w Persji, na podłożu teoryj szyitów (ob. Islam), uważających zięcia Mahometa, Alego, oraz jego potomków za prawowitych następców proroka i wodzów islamu, zwanych imamami. Szyici dzielili się między sobą na stronnictwa „dwunastu“ i „siedmiu“, wierzących, że 12-ty lub 7-my imam jest madhim, czyli oczekiwanym mesjaszem. Mirza Ali Mohammed, ur. w r. 1820 w Sziraz, wyznawca sekty „dwunastu“, utworzył na tle idei szyitycznych i neoplatońskich nową religję, mającą z islamem wspólną tylko wiarę w Mahometa jako proroka. Ogłosił się jako „bab“, t. j. brama, przez którą 12-ty imam udziela się wiernym. Stąd zwolennicy jego zwali się „babi“. Wkońcu Ali ogłosił się sam 12-ym imamem, czyli madhim, emanacją bóstwa. Z powodu występowania przeciw rządowi perskiemu został w r. 1850 stracony a jego zwolennicy rozproszyli się po Indjach i Turcji. Następca Alego, Mirza Yahya,, zwany Subh-i-Ecel (= świt wieczności), uciekł z kilku przywódcami babistów do Turcji a jego brat, Husain-Ali, zwany Beha-ullah (= blask Boga), ogłosił się w r. 1866 zbawicielem i wydał w Palestynie nową biblję „Kitab-i-akdas“ (= najświętsza księga), w której połączył teorje babizmu z chrześcijańskiemi ideami miłości i sprawiedliwości. Nauka ta, zawierająca bardzo wysokie pojęcia etyczne, rozumie koran i prawo islamu tylko w sposób alegoryczny i głosi powszechną równość i równouprawnienie kobiet. Zwolennicy jej rozpadli się na kilka sekt, z których najliczniejsi są behaici (bahaici), liczący około miljona wyznawców w Syrji i Palestynie. W czasie wystawy kolumbijskiej w r. 1893 w Chicago behaici rozpoczęli propagandę w Ameryce i zyskali w Stanach Zjednoczonych około 10.000 zwolenników.

 Badacze Pisma św., sekta protestancka, powstała w Ameryce. Główną jej siedzibą jest Pittsburg, New York i Lancaster Gale w hrabstwie Londynu. Wedle doktryny, wyznawanej przez tę sektę, zasady wiary wynikają z samodzielnego badania Pisma św. Wyznawcy jej nie uznają sakramentów ani żadnych oznak, jak np. obrazów. Powtórny chrzest, któremu musi się poddać każdy nowy członek sekty, choćby już był ochrzczony, uważają za obrządek, a nie za sakrament. Do Polski dostali się za rządów rosyjskich na podstawie ukazu z 17 października 1905 r. oraz zezwolenia gubernatora warszawskiego z 20 maja 1913 r. W r. 1924 podzielili się na dwie zwalczające się nawzajem grupy, z których jedna mieści się w Warszawie a druga we wsi Dawidy pod Warszawą. Prócz tego mają nielicznych zwolenników w Łodzi, Borysławiu, Lwowie, Wilnie, Białymstoku, Lublinie i innych miejscowościach.

 Bahaici, ob. Babiści.

 Bairam (beiram), nazwa dwu uroczystych świąt mahometańskich. T. zw. mały bairam, arab, id-ul-fitr, czyli „święto przełamania postu“, tur. kuczuk-bairam, obchodzi się po zakończeniu miesięcznego postu ramadan (ob. Islam). W 70 dni potem obchodzą mahometanie kurban-bairam, arab. id-ul-kabir, czyli „wielkie święto“, na pamiątkę ofiary Abrahama.

 Baldachim, osłona przenośna ze złotogłowiu, adamaszku lub atlasu, noszona na drzewcu w formie parasola lub na 4, 6 lub 8 laskach w formie namiotu lub też utwierdzona w kształcie dachu ponad tronem. W Kościele katolickim przepisane rytuałem jest noszenie baldachimu nad Najświętszym Sakramentem. Prawo kanoniczne zawiera także przepisy, ograniczające używanie baldachimu przez kardynałów, biskupów i opatów.

 Baldr (Balder), bóstwo skandynawskie, ob. Germańska religja.

 Baldzimierz św. (po łacinie Baldomerus, po franc. Galmier), ur. w Forez przy końcu VI wieku, był z zawodu kowalem i cały swój zarobek rozdawał ubogim. Osiadł w klasztorze St. Just, a pod koniec życia został subdiakonem w Lionie. W czasach zamieszek religijnych w XVI w. we Fran-