Ducha św., Wniebowzięcie N. Marji Panny i jej Ukoronowanie. Nazwa różańca pochodzi od „Róży mistycznej“, jednej z nazw N. Marji Panny w litanji loretańskiej, a nabożeństwo to w obecnej formie wprowadził w r. 1208 św. Dominik w założonym przez siebie zakonie. W XV wieku wznowił je Alanus de Rupe, mnich z Bretanji (zm. 1475), a Leon XIII wprowadził je do publicznego odmawiania w kościele, przywiązując do niego liczne odpusty. Do rozpowszechnienia różańca przyczyniły się liczne bractwa różańcowe, zakładane niemal przy każdej parafji katolickiej. Święto Różańca, zwane świętem Matki Boskiej Różańcowej lub Najśw. Marji Panny Zwycięskiej, wprowadził Pius V na pamiątkę bitwy pod Lepanto (7 października 1571 r.), w której Juan d’Austria zwyciężył Turków. Grzegorz XIII (1583) przeniósł to święto na pierwszą niedzielę października. Leon XIII zaś przeznaczył miesiąc październik do publicznego odmawiania różańca i dodał do litanji loretańskiej wezwanie: „Królowo różańca świętego, módl się za nami“.
Rubrycela, kalendarz liturgiczny, zawierający wskazówki dla duchowieństwa co do odprawiania mszy św. i odmawiania brewjarza w różnych porach roku kościelnego. Rubrycelę wydaje dla każdej diecezji władza diecezjalna.
Rumunja, statystyka wyznań, ob. Europa.
Rumuńska cerkiew prawosławna, ob. Grecko-wschodni Kościół.
Rusiński obrządek, ob. Unici.
Russelici (milleniści), sekta protestancka, założona około r. 1870 przez pastora amerykańskiego Karola Russela, zmarłego w r. 1916. Millenistami nazywają się z powodu wiary w tysiącletnie panowanie Chrystusa, które, wedle nauki Russela, zaczęło się w r. 1874, a skończy w r. 2875. Odrzucają Kościół widomy, Eucharystję, cześć Matki Boskiej i tradycję kościelną. Russel zorganizował armję kaznodziejów, złożoną z 800 osób, którzy rozszerzali jego naukę najpierw wśród emigrantów greckich w Ameryce Północnej, następnie w Europie, szczególnie w Grecji i na Cyprze, w Egipcie i Sudanie. Najwięcej rozwinęła się ta sekta w Tesalji, mimo oporu greckich biskupów schizmatyckich, którzy piętnują ją jako religijny bolszewizm. W r. 1925 odbył się w Atenach kongres millenistów. Russelitami nazywają także sektę, badaczy pisma św.
Ryba. W sztuce starochrześcijańskiej rysunek ryby jest symbolem Chrystusa, co pochodzi stąd, że litery, składające grecki wyraz „ichtys“ (zn. ryba), są początkowemi literami słów greckich: „Iesus Christos Theou Yios Soter“, co znaczy: Jezus Chrystus, Boga Syn, Zbawiciel.
Rybaka pierścień, ob. Pierścień rybaka.
Ryngraf, tabliczka miedziana lub srebrna, pozłacana, z wizerunkiem Matki Boskiej Częstochowskiej lub Ostrobramskiej, noszona przez rycerstwo polskie na piersiach na zbroi.
Rynsburgjanie, ob. Kolegjanci.
Ryt (łać. ritus), ob. Obrządek.
Rytualiści, ob. Pusey Edward.
Rytuał, księga liturgiczna, zawierająca przepisy i formuły spełniania, czynności kościelnych przez duchowieństwo katolickie. Aż do XVII w. księgi takie nazywano agendami. Pierwszy rytuał rzymski (Rituale Romanum) wydał papież Pius V w r. 1614. Rytuał ten dla Polski wydano z pewnemi zmianami w Krakowie w r. 1631 i nazwano rytuałem piotrkowskim, z powodu, że przyjął go i uznał obowiązującym dla Polski synod prowincjonalny w Piotrkowie. Ten rytuał obowiązywał w Polsce do końca r. 1928. Zjazd biskupów polskich w r. 1920 uchwalił projekt niektórych koniecznych zmian w tym rytuale i przedstawił je do zatwierdzenia Stolicy Apostolskiej. Rytuał z zatwierdzonemi zmianami obowiązuje od 1 stycznia 1929 r. Do główniejszych zmian należą: przy udzielaniu chrztu św. dozwolone jest zadawanie pytań i udzielanie odpowiedzi przez rodziców chrzestnych, prócz w języku polskim, także w językach: francuskim, rosyjskim, niemieckim i litewskim. Formuła przysięgi w obrzędze ślubnym jest jednakowa dla obydwu stron, t. j. w ślubowaniu panny młodej ma być pominięte dotychczasowe ślubowanie „posłuszeństwa małżeńskiego“. Poza tem
Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/369
Ta strona została przepisana.
RUBRYCELA364
RYTUAŁ
