Volumina Legum. Tom VII/Cło generalne
| ←Kommissya skarbu Koronnego | Volumina Legum. Tom VII Cło generalne zbiorowy |
Kwarta sprawiedliwa→ | |
Konfederacya Generalna (1764)
|
Idąc wzorem konstytucyi 1661 et 1673 widziemy za naysprawiedliwszy, a kraiowi nieuciążliwy dochod, cło generalne po wszystkich Woiewodztwach, Ziemiach y Powiatach Koronnych, także Woiewodztwach Ziem Pruskich ustanowić; a przeto za zgodą powszechną skonfederowanych Stanow, wszelkie partykularne cła, myta, komory, przykomorki, y niesłychanym prawie sposobem wynalezione w niektorych mieyscach lodowe, to iest od podwod przez lod przechodzących, oraz inne in genere et specie iakimkolwiek sposobem bezprawnie wymyślone, y wszelkie ztąd abusive, wprowadzone extorsye, na zawsze znosiemy, a zaś niektore do Urzędu, dobr, y possessyi za prawami pretendowane, ad resolutionem finalem Kommissyi Ekonomiczney skarbu Rzpltey odsyłamy. Ktore to cło generalne, nemine excepto, począwszy od Nayiaś. Krola aż do ostatniego obywatela y kupca cujuscunque generis et conditionis, tak na wodzie, iako y lądzie, nie uważaiąc na żadne generalnie libertacye, serwitoraty, y protekcye, y inne wymyślne excepcye, wzsyscy do skarbu Rzplitey płacić maią, według instruktarza, ktorego mollifikacya czyli ulżenie przez tęż kommissyą Ekonomiczną nastapi.
Od zboża zaś wszelkiego rodzaiu szlacheckiego z własney krescencyi prowadzonego, za poprzysiężeniem na komorze przez szypra, po złotych Polskich dwa od łasztu płacono być powinno. Exakcya zaś tego cła zaczynać się ma po ułożonym przez Kommissyą Ekonomiczną instruktarzu, a die prima Ianuari anni futuri 1765.
Pod te iednak cła generalne podpadać nie maią podwody czyli końmi, czyli wołmi, zboże lub inne victualia na targ albo własną potrzebę, czyli z dobr do dobr, albo do portu, także y leśne towary szlacheckie do lądu tylko prowadzone, y bydło wszelakie z dobr do dobr przeganiane. Także wyprowadzenie necessariorum z Gdańska lub z domu na potrzebę szlachecką, ktore powinien szyper każdy, według prawa dawnego, zaprzysiądz na komorze, iako te nie na przedaż żadną, tylko na potrzebę domową prowadzi.
Że zaś mosty y groble dziedzicow y possessorow w niektorych mieyscach wiele kosztuią; przeto na podobieństwo konstytucyi 1726 y 1736 rokow, tak mostowe iako y grobelne od ludzi cujuscunque status et conditionis kupiectwem się bawiących, brane ma być tym sposobem, to iest: gdzie są kosztownieysze mosty y groble, nie więcey iak od konia y wołu po groszy 3, a gdzie mniey są kosztowne, po 2, lub 1 groszy, według taryffy, dla ktorey ułożenia na rewizyą grobel y mostow, y opisania traktow, ktorędy kupcy semel pro semper chodzić, y wiele od ktorego mostu albo grobli płacić maią, taż Kommissya Ekonomiczna naznaczy, y wyszle Kommissarzow do Woiewodztw, y uformowaną z tych rewizyi iednę taryffę per oblatam ad acta każdego Woiewodztwa dla wiadomości powszechney poda, drugą do kommissyi Ekonomiczney odeszle, ktorey to rewizyi y ustawy, ani Podskarbowie, ani żadne prywatne osoby czyli Urzędy sprzeciwiać się, odmieniać, lub przepisywać, ani też kupcow z tychże na inne zwracać trakty, y depaktować, także libertacye, serwitoraty, y protekcye dawać nie powinni, sub poenis personalibus et crumenalibus arbitrariis ad instantiam cujusvis in joro Castrensi competenti, aut Commissioni Oeconomicae thesauri Regni, omnino irrogandis; spaśnego zaś od wołu czyli konia, od tychże ludzi kupczących, gdzie będą popasali, grosz ieden, a zaś od noclegu groszy trzy na pastwiskach, za wyznaczeniem przez dziedzicow lub possessorow, brać wolno będzie.
Od tego iednak mostowego y grobelnego, także spaśnego, fory końmi y wołmi zboże y inne victualia na atrg y własną potrzebę, lub do lądu wiozące, albo z dobr do dobr przewożone, także leśne towary y sole szlacheckie, niemniey przepędzanie bydła wszelkiego rodzaiu szlacheckie z dobr do dobr, a nie na przedaż, rownie wolne mieć chcemy. Mosty zaś, groble, y wszelkie przeprawy dziedzice, y possessorowie naprawiać będą, sub poenis 500 marcarum Polon. in foro praemisso ad instantiam cujusvis extendentis. Korczyki zboża, podniesienie monety y złota, szaffuntowe łyszki od potażow, y inne abusive wprowadzone w Gdańsku y innych miastach extorsye, znosiemy, a refragarii tey ustawie, maią subesse poenis 2,000 grzywien, in foro Assessoriali, regestroque speciali quolibot mane ante alias causas sumendo, sine quibusvis dilationibus et exceptionibus irrogandis; et ex bonis civitatensibus miasta Gdańska, y innych per Officium Castrense, adhibitio etiam militari adminiculo, vindicandis, czego ad requisitionem partis WW. Hetmani Koronni denegować nie maią; pod winą 1,000 grzywien in foro Tribunalitio windykowaną być maiącą.
Ponieważ wszyscy Bugiem od Palow z zbożem y innemi towarami defluituiący, dwoiakiego cła y Litewskiego na komorze Brzeskiey Lit. y Koronnego na Koronney, praeaggravantur płacą: zaczym nie chcąc, aby się to na daley praktykowało, takowym te cło ustanawiamy sposobem, żeby defluituiący odtąd iednę tylko połowę cła Litewskiego na teyże komorze Brzesk. Litewskiey, a drugą połowę koronnego na komorze Koronney, za kwitami skarbowemi, a to według instruktarza teraźnieyszego skarbu Koronnego, płacili. A potym iak bedzie ustanowiony nowy instruktarz skarbu Koronnego od Kommissyi Ekonomiczney tegoż skarbu, tedy według tegoż instruktarza cło od defluituiących simili modo przez połowę tylko skarb Litewski z skarbem Koronnym za kwitami, na przeszłe czasy brać powinni, sub refusione insuper wziętego, et poena 2,000 marcarum Polon. in foro competenti super depactante vindicanda.
To zaś Woiewodztwom, Ziemiom y Powiatom wszystkim, tak Prowincyi Mało-Polskiey, iako Wielkopolskiey płacącym pogłowne lub podymne waruiemy, że z tych nowych podatkow konstytucyami tego Seymu ułożonych, gdy ułożenie do exekucyi przyidzie, naprzod do zniesienia dawnieyszych uciążliwych podatkow pogłownego y podymnego przystąpić umowiliśmy się, et ad hunc effectum kommisyi teraźnieyszey skarbu Koronnego, iak prędko proweniencyą mieć będzie z tych nowych podatkow, tak zaraz pogłownego y podymnego kontrybucyą in toto, lub też in parte, gdyby fundus nie był sufficiens, znieść moc daiemy, a Woiewodztwa, Ziemie y Powiaty wszystkie, tak Prowincyi Mało-Polskiey iako Wielko-Polskiey płacące pogłowne y podymne, dispartimentowi do zmnieyszenia tychże kontrybucyi zadosyć uczynić powinny będą.
