Volumina Legum. Tom VII/Cło generalne Litewskie
| ←Kommissya Skarbu W. X. Lit. | Volumina Legum. Tom VII Cło generalne Litewskie zbiorowy |
Kwarta z dobr Krolewskich→ | |
Konfederacya Generalna (1764)
|
Idąc wzorem dawnieyszych konstytucyi, widziemy za naysprawiedliwszy, a kraiowi nie uciążliwy dochod cło generalne wodne y lądowe po wszystkich Woiewodztwach y Powiatach W. X. Lit. ustanowić; a przeto za zgodą powszechną zkonfederowanych Stanow, partykularne cła, myta, komory, przykomorki i obiażdżki, y wszelkie in genere et specie iakimkolwiek sposobem bezprawnie wymyślone, abusive wprowadzone extorsye, na zawsze znosiemy: a zaś niektore do Urzędu, dobr y possessyi za prawami pretendowane, ad resolutionem finalem Ekonomiczney Kommissyi skarbu Rzpltey odsyłamy. Ktore to cło generalne, nemine excepto, począwszy od N. Krola, aż do ostatniego obywatela y kupca cujusvis generis et conditionis, tak na wodzie iako y na lądzie, nie uważaiąc na żadne generalne libertacye, serwitoraty y protekcye, y inne wymyślne excepcye, wszyscy do skarbu Rzpltey płacić maią, według instruktarza, ktorego modyfikacya, czyli pomiarkowane ulżenie przez tę Ekonomiczną Kommissyą nastąpi. Od zboża zaś wszelkiego rodzaiu szlacheckiego z własney krescencyi prowadzonego, za poprzysiężeniem na komorze przez szypra, po zło. Polsk. dwa od łasztu płacono być powinno. Exakcya zaś tego cła zaczynać się ma po ułożonym przez Kommissyą Ekonomiczną instruktarzu, a die prima Ianuarii anni futuri millesimi septigentesimi sexagesimi quinti.
Pod to iednak cło generalne podpadać nie maią podwody czyli końmi, czyli wołmi zboże lub inne victualia na targ, albo na własną potrzebę, czyli z dobr do dobr, albo do portu, także y leśne towary szlacheckie do lądu tylko prowadzone, y bydło wszelkie z dobr do dobr przeganiane, także wyprowadzone necessariorum z Gdańska, Rygi y Krolewca na potrzebę szlachecką, ktore powinien szyper każdy zaprzysiądz na komorze, iako to nie na przedaż żadną, tylko na domową potrzebę prowadzi, ma być od cła uwolnione.
Że zaś mosty y groble dziedzicow y possessorow w niektorych mieyscach wiele kosztuią; przeto na podobieństwo konstytucyi 1726 et 1736 rokow, tak mostowe iako y grobelne od ludzi cujuscunque status et conditionis kupiectwem bawiących się, brane ma być tym sposobem, to iest: gdzie są kosztownieysze mosty y groble, nie więcey iak od konia y wołu po groszy trzy, a gdzie mniey są kosztowne, po dwa lub iednemu groszu według taryffy; dla ktorey ułożenia, na rewizye grobel y mostow, y opisanie traktow, ktorędy kupcy semel pro semper chodzić, y wiele płacić maią, taż Kommissya Ekonomiczna naznaczy, y wyszle Kommissarzow do Woiewodztw, y zformowaną z tych rewizyi iednę taryffę per oblatam ad acta każdego Woiewodztwa dla wiadomości powszechney poda, drugą do Kommissyi Ekonomiczney odeszle; ktorey to rewizyi y ustawy ani Podskarbiowie, ani żadne prywatne osoby, czyli Urzędy sprzeciwiać się, odmienić, lub przepisywać, ani też kupcow z tychże na inne zwracać trakty, y depaktować, także libertacye, serwitoraty y protekcye dawne być nie powinny, sub poenis personalibus et crumenalibus arbitrariis, ada instantiam cujusvis in foro Commissionis Œconomicae irrogandis. Spaśnego zaś od wołu, czyli konia od tychże ludzi kupczących, gdzie będą popasali, grosz ieden, od noclegu groszy trzy, na pastwiskach od dworu ukazanych brać wolno będzie. Od tegoż iednak mostowego y grobelnego, także y spaśnego, fory końmi y wołmi zboże y inne victualia na targ y własną potrzebę, lub do lądu wiozące, albo z dobr do dobr przewożone, także leśne towary, niemniey przepędzania bydła wszelkiego rodzaiu z dobr do dobr, rownie wolne mieć chcemy; mosty zaś, groble, y wszelkie przeprawy dziedzice y possessorowie naprawiać maią, y komor skarbowych postanowienia w dobrach, gdzie się będzie Kommissyi Skarbowey naylepiey zdawało, według prawa bronić nie będą, sub poena pięciuset kop groszy Lit. in foro praemisso ad instantam cujusvis extendenda. Przez mosta zaś y groble Terespolskie na rzece portowey Bugu w Woiewodztwie Brzeskim W. Fleminga Podskarbiego W. W. X. Lit. znacznym sumptem erygowany, każdy, nula excepta conditione, ma płacić od konia y wołu po groszy trzy, od człeka pieszego po groszu iednym.
Seorsive według dawnych ante Unionem przywileiow myto drągowym nazwane, na Starostow Sądowych Brzeskich płacone być ma, podług dawnego zwyczaiu po złot. dziesięć, kwitowe w to inkluduiąc, a to przez skarb Litewski usque ad fata moderni possessoris Capitanei, vel abscessum juris, a defluituiący od tego wolni być maią.
Ponieważ dotąd niesłusznie praktykowało się, że obywatele W. X. Lit. prowadzący wina z Węgier, lub też kupcy sprowadzaiący wina z tamtąd, y towary ze Sląska y Gdańska, dwa cła, Koronne y Litewskie opłacać musieli; przeto ustanawiamy, aby odtąd cło należące do skarbu Koronnego na komorach Koron. tylko wypłacali, a za pokazaniem kwitu opłaconego cła w Koronie, iuż na komorach Litewskich aby od wszelkiego płacenia byli wolnemi.
