Zielnik lekarski/108
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Zielnik lekarski |
| Podtytuł | Zastosowanie, opis botaniczny i uprawa najważniejszych polskich roślin lekarskich |
| Wydawca | Księgarnia J. Przeworskiego |
| Data wyd. | 1938 |
| Druk | Zakł. Druk. F. Wyszyński i S-ka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
 Galeria grafik w Wikimedia Commons
| |
_z108.png)
Roślina o grubym kłączu. Łodyga prosta, gładka, naga, dorastająca do 1 metra wysokości. Liście pierzaste o listkach szeroko-jajowatych lub okrągło-jajowatych, ząbkowane, pod spodem kosmate. Białe kwiaty zebrane w baldaszko-grony. Owoce skręcone śrubowato, nagie. Zapach kwiatów miły, migdałowy, smak całego ziela cierpki i gorzki.
ROŚNIE dziko na brzegach rzek, stawów, po mokrych łąkach, zaroślach, rowach.
UPRAWA. Hoduje się w ogrodach, jako roślina ozdobna. Lubi glebę wilgotną, bogatą w próchnicę. Nawożenia nie wymaga. Siać wprost na miejsce przeznaczenia. Można też rozmnażać z kłączy, wykopanych na łące.
KWITNIE w czerwcu i lipcu, niekiedy powtórnie w październiku.
ZBIERA SIĘ liście przed kwitnieniem lub w jesieni, kwiaty zaś zupełnie rozwinięte. Suszy się liście w cieniu i w miejscu przewiewnym. Kwiaty suszyć luźnie na sitach. Przechowywać w szczelnie zamkniętych naczyniach z białej blachy.
SKŁADNIKI: Olejek lotny, garbnikowy i salicylowy, niedokwas żelaza, fosforan wapniowy. Liście nie zawierają olejku eterycznego.
DZIAŁA napotnie i moczopędnie, ściągająco, przeciwgorączkowo, krzepiąco; pobudza narządy trawienia.
UŻYTEK. Herbatę z kwiecia pije się w chorobach pęcherza i nerek, przy wodnej puchlinie (środek ludowy), podagrze i gośćcu (reumatyzmie). Odwar z liści (10 gr na litr wody) dobry na biegunkę; w tym samym celu używano dawniej także odwaru z korzenia.
Liście i kwiaty są domowym środkiem na poty.
Zewnętrznie używa się naparu ziela i korzeni do okładów na rany (ukąszenia), do irygacji pochwowych przy białych upławach, do okładów i przepłukiwań przy fistułach i do klizm ściągających.
CENA: 100 kg kwiecia (Flores Spireae) 80—150 zł; liści (Herba Spireae) 50 zł.
