Zielnik lekarski/73
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Zielnik lekarski |
| Podtytuł | Zastosowanie, opis botaniczny i uprawa najważniejszych polskich roślin lekarskich |
| Wydawca | Księgarnia J. Przeworskiego |
| Data wyd. | 1938 |
| Druk | Zakł. Druk. F. Wyszyński i S-ka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
 Galeria grafik w Wikimedia Commons
| |
_z73.png)
B. — Ciernisty krzew dorastający do 60 cm wysokości. Korzeń długi, słabo rozgałęziony, zdrewniały, zewnątrz brunatny, wewnątrz biały. Łodygi dołem pokładające się, górą rozgałęzione, pokryte lepkimi gruczołami i owłosione. Liście dolne trójdzielne, górne pojedyncze, ząbkowane. Kwiaty różowe, wyrastające z kątów liści lub zebrane w grona. Strąk jednonasienny; nasiona brunatne, wydłużone. Smak cierpko słodki, drażniący; posmak gorzki. Zapach słaby, w znacznym skupieniu trąci koźliną.
ROŚNIE dziko przy drogach, po miedzach, wygonach, płonnych polach, piaszczystych brzegach rzek.
UPRAWA łatwa. Rozmnaża się z nasion. Siać na ziemi nieużytecznej, piaszczystej, w położeniu słonecznym i suchym. Rozsadzone korzenie przyjmują się trudno. Odległość roślin około 25 cm. Wymaga jednorazowego okopania. Innej opieki i nawożenia nie potrzebuje.
KWITNIE w czerwcu, lipcu i sierpniu.
ZBIERA SIĘ korzenie, wykopując jesienią drugiego lub trzeciego roku. Obmyć dokładnie i suszyć w piecu po chlebie lub w suszarni. Większe korzenie pokrajać podłużnie przed suszeniem.
SKŁADNIKI: drapiący gorzknik wyciągowy (ortonina), żywica, skrobia, ononid, sód, siarka, niedokwas żelaza, winian potasu i wapnia.
DZIAŁANIE silnie moczopędne, (nie drażni nerek), rozwalniające, czyszczące krew, rozmiękczające.
UŻYTEK przeważnie z odwaru korzenia (30 gr na litr wody lub wina) przy zatrzymywaniu i bolesnym oddawaniu moczu, piasku i kamieniach pęcherza, rzeżączce (jako środek moczopędny), wodnej puchlinie, podagrze i gośćcu (reumatyzmie), skrofułach i potrzebie oczyszczenia krwi. Można też z pożytkiem używać herbaty z liści.
Korzeń wilżyny wchodzi w skład przeczyszczającej krew herbaty ziołowej. Podaję tu wzór:
Zewnętrznie używa się odwaru korzenia lub liści do lewatyw.
Jako środek moczopędny korzeń wilżyny był znany i używany już przez starożytnych Greków.
CENA: 100 kg korzenia (Radix Ononis) 100—150 zł.
