Zielnik lekarski/76
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Zielnik lekarski |
| Podtytuł | Zastosowanie, opis botaniczny i uprawa najważniejszych polskich roślin lekarskich |
| Wydawca | Księgarnia J. Przeworskiego |
| Data wyd. | 1938 |
| Druk | Zakł. Druk. F. Wyszyński i S-ka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
 Galeria grafik w Wikimedia Commons
| |
_z76.png)
J. — lub B. — Roślina z natury wieloletnia, lecz u nas wymarza corocznie i wymaga odnowienia. Wyrasta na 30 do 40 cm wysokości. Łodyga mniej lub więcej rozgałęziona, kanciasta, omszona, zwykle czerwonawa. Liście na krótkich szypułkach, tępo jajowate lub podługowate, całobrzegie, szarawo omszone, pod spodem unerwione, obustronnie pokryte gruczołkami. Kwiaty drobne, białe, dość gęsto skupione w krótkie, czworokątne, okrągławe kłosy, osadzone na końcach gałązek. Owoce okrągławe, jasnobrunatne. Smak gorzki, ostry; zapach korzenny.
ROŚNIE dziko na Bliskim Wschodzie i w południowej Europie.
UPRAWA. Lubi położenie słoneczne, glebę lekką, pulchną i bardzo żyzną. Siać na rozsadę w marcu, wysadzać w maju w grządki co 25 cm. Wymaga nawożenia obornikiem.
KWITNIE od lipca do sierpnia.
ZBIÓR. Ścina się ziele i liście nim zakwitnie. Suszy się w cieniu i w przewiewnym miejscu. Przechowuje się w zamkniętych naczyniach.
DZIAŁA łagodząco, moczopędnie, napotnie, wzmacniająco, ułatwia wydzielanie flegmy, działa pobudzająco na czynności wątroby, żołądka i kiszek.
UŻYTEK z liści i ziela. Jako środek zewnętrzny stosuje się do płukania gardła, jako dodatek do kąpieli aromatycznych i do okładów ziołowych. Olejek majerankowy używa się do nacierania przy bólach podbrzusza.
J. Biegański zaleca maść majerankową dla dzieci i dorosłych na katar i sapkę. Maścią taką naciera się nos na noc.
Jako środek wewnętrzny stosuje się majeranek w postaci herbaty przy chorobach dróg oddechowych, nieżytach żołądka, chorobach macicy i nerek oraz niestrawności. Odwar z majeranku, jako środek moczopędny, używa się przy wodnej puchlinie, kamieniach i piasku w nerkach, przy kolkach kiszek i kurczach żołądka.
Dr Walser zaleca obwiązywanie czoła zielem majerankowym i wciąganie soku nosem przy silnym bólu głowy.
W gospodarstwie domowym znany jest majeranek jako korzenna przyprawa. Największe zastosowanie ma do kiełbas, kartoflanki, grochówki i pieczeni baraniej.
W przemyśle używa się olejku majerankowego do pachnideł.
Majeranek świeży i suszony, jako silnie aromatyczny, należy używać do mieszanin ziołowych tylko w najmniejszych ilościach.
CENA: 100 kg suszonego, otartego ziela (Herba Majoranae) 150—180 zł; nieotartego: 80—90 zł.
