Śpiewy historyczne (Niemcewicz)/Przydatki do Kazimierza Mnicha
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Przydatki do spiewu Kazimierza pierwszego, zwanego Mnich. |
Pochodzenie | Śpiewy historyczne |
Data wyd. | 1816 |
Druk | Drukarnia nro 646 przy Nowolipiu |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na commons |
Inne | Cały tekst |
Indeks stron | |
Artykuł w Wikipedii | |
Galeria grafik w Wikimedia Commons |
Nieszczęśliwy stan Polski pod panowaniem Mieczysława gnuśnego, syna Chrobrego, silnie dowodzi, że ieden mąż wielki, iakkolwiek bądź świetne są iego przymioty i odwaga, niezabezpieczy potęgi narodowéy, ieżeli następca po nim równie iest słabym i niedołężnym, iak był dzielnym i czynnym poprzednik. Uczuł naród, uczuli sąsiedzi, skoro tylko wodze rządu przeniosły się z silnéy dłoni Chrobrego w ręce Mieczysława, a raczéy w ręce niewieście Ryxy żony iego: oburzył umysły wstręt iéy ku Polakom, i skłonność do Niemców. Gnuśność panującego ośmieliła rządców twierdz i możnieyszych obywateli, do wybiiania się na wzór Xiążąt Niemieckich z wszelkiéy królowi swemu podległości; zazdrość o potęgę i bogactwa wznieciła między niemi niezgody, zdzierstwo ich i srogość z włościany, zburzyła lud ten cały: mordy, łupiestwa, pożogi, trapiły nieszczęsną krainę. Dokonał życia nikczemny Mieczysław: Ryxa zabrawszy syna Kazimierza, korony i skarby niezmierne, schroniła się w Niemczech przed niechęcią i zemstą powszechną. Powiększyły się okropności nierządu, wywarli zemsty swoie podbici na około sąsiedzi, Jarosław Ruś całą, Brzetysław opanował Szląsk, Morawy, Luzacyą; Czech spustoszył Kraków i Gniezno. Zabrano w ten czas (podług niesprawdzonego świadectwa Czechów:) w katerze Gnieźnieńskiéy ciało S. Woyciecha, i obfite dary, któremi świątynią tę Bolesław zbogacił, wzięto krzyż szczerozłoty, ledwie od dwunastu kapłanów dźwigniony, trzy podobnież złote tablice kosztownemi ozdobione kamieniami, z których iedna trzysta funtów ważyła, mnostwo nakoniec innych naykosztownieyszych ozdob. Sam tylko zbytek niesczęść mógł przywieść narod do upamiętania sie w swoiéy ślepocie. Wysłane poselstwo do Kazimierza, który podług iednych w klasztorze Benedyktynów we Francyi, podług drugich w Leodyum w pociechach religii szukał zapomnienia klęsk tylu: wsparty posiłkami Cesarza Henryka IIIgo przybył Kazimierz do Polski, odzyskał Szląsk, Pomorzanów i Prusaków ukarał i do hołdu przymusił, zbuntowanego w Mazowszech Masława zwyciężył, na burzycielów spokoyności publicznéy surowe ustanowił prawa; słowem, mądrym i tęgim rządem, słusznie na imię odnowiciela Polski zasłużył. Umarł Kazimierz 1058 r. 28 Listopada. Bielski powiada, że on pierwszy z królów Polskich czytać umiał.