Życia Zacnych Mężów z Plutarcha/Porównanie Lizandra z Syllą
| <<< Dane tekstu >>> | ||
| Autor | ||
| Tytuł | Porównanie Lizandra z Syllą | |
| Pochodzenie | Dzieła Krasickiego dziesięć tomów w jednym | |
| Wydawca | U Barbezata | |
| Data wyd. | 1830 | |
| Miejsce wyd. | Paryż | |
| Źródło | Skany na Commons | |
| Inne | Cały tekst | |
| ||
| Indeks stron | ||
Nie przypadkowi, ale sobie winni byli wielkość. Urodzeniem znakomici mniej się na tem zasadzali, bo przeświadczeni o własnej wartości, użyciem przymiotów sławę swoję wznieśli.
Wolnych narodów byli obywatelami, ale skazili ten szacowny zaszczyt : pierwszy zamyślając o jedynowładztwie, drugi biorąc nieokreśloną dyktaturę. Nie zyskał tamten, czego pragnął : złożył ten, co otrzymał; równie więc czynili uszczerbek sławie swojej, lecz błąd Lizandra został, Sylla swój zmazał.
Piastowali najwyższe dostojeństwa : Lizander miał je sobie dobrowolnie nadane, Sylla pierwszych tylko tak dostąpił, następne wymógł, w ostatku sam się rządcą najwyższym ogłosił. Za czasów Sylli już był skażony lud rzymski. Lizander jeszcze Spartę w pierwiastkowej cnocie zastał. Być więc obranym przez cnotliwych, oznacza bardziej wartość, niżli zyskać wybór od skażonych, którzy pospolicie sobie podobnych lubią. Dla tej przyczyny lubo pokilkakrotnie składał Lizander urząd, znowu nań wybieranym bywał : Sylla że takowego ponawiania czekać nie śmiał sam się mianował.
Starał się Lizander odmienić rząd ojczyzny, ale do takowego zamysłu gwałtownych sposobów nie używał : Sylla dogadzając łakomstwu, zemście i wyniosłość i swojej, wywarł okrucieństwo sroższe, niżli Maryuszowe, przeciw któremu był powstał.
Równie niepomiarkowanemi byli w nagrodach i zemście : w tym jednak punkcie zapalczywszy i okrutniejszy Sylla, niżeli Lizander.
W całem życiu okazywał się Lizander wstrzemięźliwym i od chciwości dalekiem : Sylla nurzał się w rozkoszach i zbytkach : zdarł Azyą, Grecyą, Rzym nakoniec, aby tylko nasycił niepohamowane żądze swoje.
Zubożył Sylla Rzym łupieztwem, Lizander wzmógł Spartę zdobyczą : więcej jej jednak zaszkodził datkiem, niż Sylla Rzymowi wzięciem; wnosząc albowiem do skarbu złoto Lizander, zmniejszył szacunek ubóztwa, a zatem męztwa i cnoty.
Jeźli ogólne o tych znamienitych mężach ma się dać zdanie; lepszy był obywatel Lizander, znamnienitszy wódz Sylla.
