Budownictwo wiejskie/Materyały budowlane/Pustaki
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Budownictwo wiejskie |
| Wydawca | Księgarnia Leona Idzikowskiego |
| Data wyd. | 1917 |
| Druk | Drukarnia-Polska w Kijowie |
| Miejsce wyd. | Kijów — Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały rozdział |
| Indeks stron | |
1.jpg)
Betonit—pustak jenokanałowy.
2.jpg)
Pustak dwukanałowy.
Do wyrobu pustaków należy brać najlepszy cement, zupełnie czysty piasek i szaber, żwir lub żuzel, w stosunku 1 cz. cementu, 4 części piasku i 6 żwiru lub szabru. Zewnętrzna strona pustaka, przeznaczonego na licówkę, powinna być z czystej zaprawy cementowej.
Te, tak zwane betonity lub pustaki (Rys. 4, 5, 6), mają dużo dobrych stron, lecz mają i swoje liczne ujemne, — zresztą, jak każda rzecz na świecie.
Dodatniemi stronami pustaków są: cienkość murów, ponieważ, puste przestrzenie wewnątrz pustaków, tworząc cieplną izolacyę powietrzną, pozwalają oszczędzać na grubości murów, — szybkości murowania, no i łatwości wyrobu. Ujemnemi stronami są: wykonanie łęków, tynków ścian zewnętrznych, a najważniejsze — dobre przygotowanie samych pustaków i należyte ułożenie ich w murze.
Nieodpowiedni piasek, za małe zwilżenie, zwietrzałość cementu, wszystko to bardzo ważne są czynniki przy wyrabianiu pustaków. Wyrób pustaków bezwarunkowo wymaga wiadomości technicznych i pierwszy—lepszy, nie mając wprawy i odpowiedniego przygotowania praktycznego do tej fabrykacyi, jeżeli nie chce grosza zmarnować sam do wyrobu pustaków brać się nie powinien. Za budową z pustaków więcej przemawia ten mylny czynnik, iż względnie każdy gospodarz może sam u siebie na podwórku przygotować ten materyał do budowy domu.
Dobre pustaki trzeba umieć zrobić. Lepiej więc zawczasu sprowadzić kogoś kompetentnego, lub samemu wypraktykować tak sam wyrób kamieni, jak i sposób ich układania w murze. Wadliwe ułożenie kamieni, zły układ kanałów powietrznych zamiast zabezpieczenia ścian od przemarzania, może je zrobić jeszcze zimniejszemi od ścian pełnych.
_Rys6.jpg)
Pustak trójkanałowy.
Pustaki, wobec względnie wielkich swoich rozmiarów i niedopuszczalnych pustych szwów przy ich układaniu, przedstawiają zbyt duże gładkie powierzchnie, na których trudno trzymają się tynki. Wobec tego powierzchnię pustaków robi się chropowatą; jeśli zaś nie mają być tynkowane, to nadaje się im kształt naturalnych boniów z kamieni łamanych. Z innej strony, trzeba przyznać, że budowy z pustaków chociaż praktyczne, to jednak pod względem estetycznym, wobec swej prostolinijności i niedopuszczalności ciosania, są rozpaczliwie brzydkie, sztywne i niemiłe dla oka.
Chcąc jednak upiększyć budowę z pustaków, trzeba robić specjalne modele i formy, co jest bardzo kosztowne, i wcale się nie opłaca. A zatem pustaki najodpowiedniejsze są na takie budowle jak: magazyny, budynki folwarczne, lodownie i t. p. Ale powiedzmy sobie: czyż tylko nasz dom ma mieć cechę swojską i estetyczną, a zabudowania pozbawione tego? — Chyba że nie. Więc lepiej starajmy się rozwinąć nasz przemysł ceglany, który nam daje, ze wszech miar, materyał doskonały, a pustaki zastosowujmy tam, gdzie cegły ani dostać, ani wyrobić nie możemy; gdzie drzewa dla ścian w zrąb — również dostać nie można — i już zmuszeni jesteśmy zająć się wyrobem pustaków przez sam los i z nich budować.
