Egzamin maturalny z biologii poziom rozszerzony – maj 2022 (Zasady oceniania)/Zadanie 6
| <<< Dane tekstu >>> | ||
| Autor | ||
| Tytuł | Egzamin maturalny z biologii poziom rozszerzony – maj 2022 (Zasady oceniania) | |
| Podtytuł | Zadanie 6. | |
| Wydawca | Centralna Komisja Egzaminacyjna | |
| Data wyd. | 28 czerwca 2022 | |
| Druk | (publikacja on-line) | |
| Miejsce wyd. | Warszawa | |
| Źródło | skany na Commons | |
| Inne | Cały tekst
| |
| ||
| Indeks stron | ||
| Wymagania egzaminacyjne 2022 | |
| Wymagania ogólne | Wymagania szczegółowe |
| III. Pogłębienie znajomości metodyki badań biologicznych. Zdający rozumie i stosuje terminologię biologiczną; […] formułuje wnioski z przeprowadzonych doświadczeń. | IV. Przegląd różnorodności organizmów. 3. Bakterie. Zdający: 3) przedstawia rolę bakterii w życiu człowieka […]. III etap edukacyjny VII. Stan zdrowia i choroby. Zdający: 7) […] wyjaśnia, dlaczego […] antybiotyki i inne leki należy stosować zgodnie z zaleceniem lekarza […]. |
1 pkt – za prawidłowe podanie wartości MIC oraz wartości MBC.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
wartość MIC:
- 0,25 (mg/l)
- 0,125 < MIC ≤ 0,25 (mg/l)
wartość MBC:
- 2,0 (mg/l)
- 1,0 < MBC ≤ 2,0 (mg/l)
| Wymagania egzaminacyjne 2022 | |
| Wymagania ogólne | Wymagania szczegółowe |
| II. Pogłębienie wiadomości dotyczących budowy i funkcjonowania organizmu ludzkiego. Zdający objaśnia funkcjonowanie organizmu ludzkiego na różnych poziomach złożoności […]. I. Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia. Zdający opisuje […] organizmy. |
V. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. 7. Układ odpornościowy. Zdający: 2) przedstawia reakcję odpornościową humoralną i komórkową […]. IV. Przegląd różnorodności organizmów. 2. Wirusy. Zdający: 4) wymienia najważniejsze choroby wirusowe człowieka […]. 3. Bakterie. Zdający: 4) wymienia najważniejsze choroby bakteryjne człowieka […]. |
1 pkt – za wybór trzech poprawnych odpowiedzi.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
B (borelioza), D (gruźlica), E (tężec).
| Wymagania egzaminacyjne 2022 | |
| Wymagania ogólne | Wymagania szczegółowe |
| V. Rozumowanie i argumentacja. Zdający objaśnia i komentuje informacje […], wyjaśnia zależności przyczynowo-skutkowe. | VI. Genetyka i biotechnologia. 5. Zmienność genetyczna. Zdający: 3) rozróżnia mutacje […] i określa ich możliwe skutki. |
1 pkt – za prawidłowe wyjaśnienie, uwzględniające: 1) zmianę struktury rybosomu, co utrudnia wiązanie się streptomycyny z rybosomem lub 2) rozprzestrzenienie się
oporności dzięki selekcji pozytywnej opornych bakterii lub 3) rozprzestrzenianie się oporności poprzez horyzontalny transfer genów.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
- W wyniku mutacji zmienia się kształt rybosomu, w wyniku czego antybiotyk nie może się już z nim wiązać.
- Zmutowana bakteria może uzyskać przewagę selekcyjną w populacji i dojdzie w ten sposób do jej namnożenia, a inne nieoporne bakterie zginą.
- Ponieważ między bakteriami dochodzi do koniugacji i bakteria będąca biorcą nabywa oporność na streptomycynę, ponieważ uzyskuje gen z mutacją od dawcy.
Nie uznaje się odpowiedzi zawierających określenie „odporność” na antybiotyki zamiast „oporność”.
| Wymagania egzaminacyjne 2022 | |
| Wymagania ogólne | Wymagania szczegółowe |
| V. Rozumowanie i argumentacja. Zdający objaśnia i komentuje informacje, odnosi się krytycznie do przedstawionych informacji […]. | IV. Przegląd różnorodności organizmów. 3. Bakterie. Zdający: 2) wyjaśnia, w jaki sposób bakterie mogą przekazywać sobie informację genetyczną w procesie koniugacji. |
1 pkt – za prawidłowe dokończenie zdania.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
C2
| Wymagania egzaminacyjne 2022 | |
| Wymagania ogólne | Wymagania szczegółowe |
| V. Rozumowanie i argumentacja. Zdający objaśnia i komentuje informacje […], wyjaśnia zależności przyczynowo-skutkowe. | IV. Przegląd różnorodności organizmów. 2. Wirusy. Zdający: 1) omawia podstawowe elementy budowy wirionu […]. 3. Bakterie. Zdający: 1) przedstawia różnorodność bakterii pod względem budowy komórki […]. |
2 pkt – za prawidłowe wykazanie, że wirusy nie są wrażliwe na streptomycynę, uwzględniające wiązanie się streptomycyny z bakteryjnymi rybosomami, które nie występują u wirusów.
1 pkt – za prawidłowe opisanie mechanizmu działania streptomycyny lub za prawidłowe opisanie różnic w budowie wirusów i bakterii.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
- Streptomycyna działa na bakterie poprzez zahamowanie syntezy białek zachodzącej w rybosomach, których nie mają wirusy.
- Ten antybiotyk łączy się z rybosomami, a wirusy nie mają własnych rybosomów, dlatego streptomycyna nie będzie miała wpływu na replikację wirusów.
- Wirusy korzystają z maszynerii translacyjnej eukariotycznych komórek gospodarza, a streptomycyna oddziałuje z podjednostką rybosomu prokariotycznego.
