Encyklopedja Kościelna/Fritzlar
<<< Dane tekstu >>> | |
Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom V) |
Redaktor | Michał Nowodworski |
Data wyd. | 1874 |
Druk | Czerwiński i Spółka |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
Fritzlar (biskupstwo i klasztor). F. należy do najdawniejszych miejscowosci środkowych Niemiec. Ztąd chrześcjańska oświata na Niemcy się rozlała. Już 732 r. założył tam ś. Bonifacy (ob.) klasztor i sam w nim początkowo przewodniczył; lecz ponieważ dla licznych zatrudnień często musiał wyjeżdżać, przeto przełożeństwo powierzył Wigbertowi, opatowi z klasztoru Galstonburg. Sława szkoły klasztornej rozeszła się wkrótce w dalekie strony, a ś. Sturm, założyciel Fuldy, i Megingoz, bp wtirzburgski, byli pierwszymi jej wychowawcami. Długie wieki zachował klasztor ten swoją sławę; synowie najznakomitszych rodzin odbierali tam nauki i wychowanie, i wielu z nich piastowało potem w świecie najwyższe godności, tak duchowne jak cywilne. F. było biskupstwem. Ś. Bonifacy bowiem urządzając w środkowych Niemczech stosunki kościelne, ustanowił dla Hessów bpstwo buraburgskie (ob.), a w skutek blizkiego sąsiedztwa Saksonów, na stolicę biskupią przeznaczył Buraburg, tak z natury jak sztuką obwarowane. Lecz skoro spokojniejsze nastały czasy, zstąpili mieszkańcy Buraburga do bliskiego Fritzalaru, bo lepiej im było osiedlać się w około kwitnącego tam klasztoru, aniżeli na nieurodzajnej i bezwodnej górze. Jeżeli więc nie za pierwszego bpa Buraburgu, to z pewnością za jego następcy Megingoza stolica biskupia do Fritzlar przeniesioną została. Lecz ze śmiercią Megingoza i biskupstwo to upadło. Skoro bowiem za Karola W. Saksonowie, a z nimi i Hessowie chrześcjańswo przyjęli, ustanowiono bpstwo padernborneńskie, do którego i Hessję saksońską przyłączono. Tak więc bpstwo Buraburg-Fritzlar, ustanowione głównie w tym celu, aby podtrzymywać chrześcjanizm w frankońskiej Hessji i rozszerzać go po za granicę saksońską, spełniło w zupełności swe zadanie; a prowincje, dla których głównie biskupstwo to postanowiono, zostały przyłączone do arcybpstwa mogunckicgo. Oprócz dzieł w art. Buraburg, ob. jeszcze Falkenheiner, Gesch. hessischer Städte und Stifte, Cassel 1841—42, 2 t. z dyplomatarjuszem (oba tomy wyłącznie o Fritzlarze). (Seiters). X. F. S.