Encyklopedyja powszechna (1859)/Apokatastazys
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom II |
| Rozdział | Apokatastazys |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Apokatastazys, przywrócenie pierwotnego stanu rzeczy; w Astronomii powrót gwiazdy w toż samo miejsce obiegu, — w Medycynie przywrócenie stanu normalnego i naturalnego, — w Chirurgii nastawienie złamanych kości, — w Historyi odrodzenie państwa żydowskiego po niewoli babilońskiej, — w Filozofii powrót do stanu spokoju i swobody od bezustannych działań obcej siły, — w Teologii (Apokatastasis Panton) przywrócenie stanu niewinności i młodości rodu ludzkiego, jaki istniał przed upadkiem pierwszego człowieka, najzupełniejsza restitutio in integrum, po której ustaną nawet kary piekielne, a sam szatan nawróci się i zostanie ułaskawionym. Naukę tę propagował szczególnie Orygenes, opierając się na licznych napomknieniach Nowego Testamentu, jak np. Ewangelia ś. Mateusza XIX, 28; Dzieje Apostolskie III, 21; List do Rzymian VIII, 19; Apokalipsa ś. Jana 21 i mnóstwo innych. — Nazywają rozprawami albo sporami apokastycznemi, prowadzone w początkach XVIII wieku, przeciw Janowi Wilhelmowi Petersen, z powodu jego mniemań religijnych, że wszystko wraca do swego stanu pierwotnego, w pewnej epoce, i że grzesznik, modlitwami i pokutą, może być wybawionym od mąk piekielnych. Petersen nazywał „zwrotem wszech rzeczy“ systemat apokatastazy, który zresztą jest nierównie dawniejszy, gdyż znajdujemy go w nauce Chilijastów i Millenaryjuszów (ob.). Filozofowie greccy oznaczali słowami antyperystazys i apokatastazys ruch powszechny natury i działanie sił utrzymujących w niej porządek, zgodę i jedność.
