Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815–1852)/Okres I/12

<<< Dane tekstu >>>
Autor Stanisław Karwowski
Tytuł Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815–1852)
Część Okres I
Rozdział Reszta szkół w W. Księstwie Poznańskiem
Wydawca Drukarnia nakładowa Braci Winiewiczów
Data wyd. 1918
Druk Drukarnia nakładowa Braci Winiewiczów
Miejsce wyd. Poznań
Źródło Skany na Commons
Inne Cały okres I
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron

Reszta szkół w W. Księstwie Poznańskiem.

Prócz powyżej wymienionych zakładów naukowych zastała okupacya pruska gimnazyum w Bydgoszczy, progimnazyum w Wschowie i szkołę realną w Trzemesznie, przy której była bursa dla 12 ubogich uczniów stanu szlacheckiego fundowana przez opata trzemeszeńskiego Adama Kosmowskiego (†1804 r.). W bursie każdy o sobie pamiętać, czyścić sobie rzeczy i buty, zamiatać kolejno pokoje, a przytem mówić po łacinie był zobowiązany.
Szkoła trzemeszeńska zasłynęła pod rektorem Meissnerem. „Uczniów po ukończeniu tej szkoły, chcących kształcić się dalej, przyjmowano w gimnazyum poznańskiem do kwarty, ponieważ tam zaczynano greckie, przedmiot, do planu w Trzemesznie nie należący, ale wszyscy niemal Trzemeszniacy należeli i w owej klasie i w następnych klasach gimnazyalnych do celujących tak w językach, jako i w matematyce dzięki wybornym początkom, które odebrali, i surowej karności, w której byli wychowani.[1]
We wszystkich powyżej wymienionych zakładach uwzględniano z początku należycie potrzeby ludności polskiej.
Słusznie jednak skarżono się na rząd, że po zniesieniu szkoły XX. Pijarów w Rydzynie i szkoły Reformatów w Pakości w miejsce ich nie zakładał przez długi czas nowych, a szkoły tumskiej w Gnieźnie, która wychowała św. Stanisława, Piotra Tomickiego, Hieronima Powodoskiego i wielu innych znakomitych mężów, [2] nie starał się do dawnej przywrócić świetności.
Szkołę dla dziewcząt utrzymywał w Poznaniu Kaulfuss, rektor gimnazyum poznańskiego, [3] pensyonat dla panienek od roku 1815 Tekla Herwigowa, babka prezesa Stanisława i profesora Marcelego Mottych. Kwitnęła też od r. 1816 do 1828 w Poznaniu szkoła i pensyonat dla dziewcząt Francuza de Trimail.




  1. Motty M. Przechadzki po mieście III. 115.
  2. Łukowski J. ks. Szkoła tumska. Gniezno 1905.
  3. Gazeta W. Księstwa Poznańskiego. R. 1815, nr 89.





Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Stanisław Karwowski.