Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815–1852)/Okres I/3
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815–1852) |
| Część | Okres I |
| Rozdział | Pierwsze czynności naczelnego prezesa |
| Wydawca | Drukarnia nakładowa Braci Winiewiczów |
| Data wyd. | 1918 |
| Druk | Drukarnia nakładowa Braci Winiewiczów |
| Miejsce wyd. | Poznań |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały okres I Cały tekst |
| Indeks stron | |
Jedną z pierwszych czynności naczelnego prezesa Zerboniego di Sposetti było ustanowienie kursu zdawkowej monety. Dobry grosz pruski miał się równać 4½ groszom polskim, czeski czyli szóstak 3½ groszom polskim, przebite w Księstwie Warszawskim z pruskich ósmaków pięciogroszówki 4 groszom polskim. Bite w Księstwie Warszawskiem, a mniej warte miedziane grosze polskie zredukowano na półgroszki, a tylko stare, nierównie lepsze prusko-południowe grosze miedziane zachowano w pełnej wartości.[1]
Zaczęto też bić groszówki i trzygroszówki miedziane z napisem: W. Księstwo Poznańskie. Groszy takich szło na talar 180 (pruskich groszy 90), wybito zaś takiej monety od r. 1816 — 1819 za 27, 233⅔ talarów.[2]
Aby wybawić z kłopotu właścicieli ziemskich, którzy przy zupełnym braku kredytu nie mogli uiścić się z długów, ogłosił naczelny prezes, że na razie wolno wierzycielom dochodzić w drodze sądowej tylko półrocznych procentów, nie zaś całych sum.[3]
Rozporządzeniem z 16 czerwca przywrócił rząd monopol solny, przykazując kupować hurtownie sól tylko ze składów w Poznaniu, Międzychodzie, Skwierzynie, Wieleniu, Czarnkowie, Motylewie, Nakle, Bydgoszczy, Kępnie, Rawiczu i Wschowie, [4] zniósł natomiast 11 lipca monopol tabaczny.[5]
Dnia 29 sierpnia 1815 r. wydał naczelny prezes rozporządzenie, tyczące się tępienia wilków, tyle się ich bowiem w W. Księstwie Poznańskiem namnożyło, że w samym powiecie wągrowieckim w r. 1814 rozszarpały wilki 16 dzieci i 3 dorosłych ludzi, a w 1815 r. w tymże powiecie 6 dzieci.
Za zabicie więc starego wilka wyznaczył naczelny prezes 6 talarów nagrody, za pochwycenie gniazda młodych wilków 3 talary, za wilczę w żywocie zabitej wilczycy 1 talara. Zarazem polecił trucie wilków t. z. wroniem okiem (nuces vomicae, kulczyby), które funt sprzedawano po 4 — 6 groszy.[6]
Dnia 29 lipca 1815 r. wyszedł rozkaz królewski, zabraniający noszenia „orderu Bonapartego legii honorowej”, Thümen zatem i Zerboni rozporządzili, aby, gdziekolwiekby władze wojskowe i cywilne spostrzegły „zakazane ordery Bonapartego”, odbierały je i odsyłały do naczelnego prezesa.[7]
