[39]B.
Babel hebr. wieża Babilońska; przen. zamieszanie, zamęt, nieład.
Bacalauréat f. (bakalorea) najniższy stopień akademicki we Francji.
Bachanalje ł. uroczystości Bachusowe; pijatyka, hulanka, rozpusta.
Bachantka ł. kapłanka Bachusa; kobieta biorąca udział w orgji pijackiej.
Bachmat tat. grubo-płaski koń tatarski.
Bachus g. bożek wina i pijatyki.
Bacylle ł. laseczniki, żyjątka mikroskopijne, drobnoustroje, mikroby.
Bagaż f. pakunek rzeczy wziętych z sobą w drogę, tłomoki, walizy; rzeczy wojskowe w czasie pochodu.
Bagnet f. rodzaj sztyletu, osadzonego na końcu karabina.
Baisse f. (bes) spadek kursu papierów, spekulacja na obniżkę.
Bajadera f. tancerka i śpiewaczka publiczna indyjska.
Bajazzo w. pajac, śmieszek.
Bajram tur. uroczyste święto u Turków.
Bajroniczny, w duchu Bajrona; ponury, demoniczny, sarkastyczny.
Bajronista, naśladowca, zwolennik Bajrona.
Bajronizm, kierunek w poezji bajroniczny; nastrój ducha bajroniczny.
Bajronizować, naśladować Bajrona; zagłębiać się w nastroju ducha bajronicznym; pisać bajronicznie.
Bakalaureat ob. Bacalaureat.
Bakałarz f. posiadający najpierwszy stopień akademicki; przen. nauczyciel.
Bakszysz tat. napiwek, dar, kuban.
Bakterje g. ob. Bacylle.
Bakterjolog g. uczony zajmujący się badaniem bakterji.
Bakterjologja g. nauka o bakterjach.
Balans f. waga, równowaga; porównanie wpływów i wydatków rocznych (ob. Bilans); drąg używany przez linoskoków dla utrzymania równowagi.
Balanse f. rodzaj kroków w tańcu: przesuwanie się o krok to w lewo, to w [40]prawo z lekkim kołysaniem figury.
Balansjer f. drąg u wagi lub u maszyny parowej.
Balast a. rzeczy ciężkie zabierane w celu obciążenia okrętu lub balonu (worki z piaskiem); przen. ciężar zbyteczny.
Baldachim w. rodzaj ozdobnej opony lub przykrycia, przymocowanego do czterech drążków, używanego przy uroczystościach.
Balet f. utwór sceniczny wyrażony za pomocą tańca i mimiki.
Baletmistrz f. układający tańce w balecie.
Baletnik f. tancerz w balecie.
Balistyka ł. część mechaniki, traktująca o biegu ciał wyrzuconych w powietrze; sztuka wyrzucania pocisków.
Ballada w. poemat epiczny, opisujący jakąś fantastyczną lub romantyczną przygodę; utwór muzyczny w stylu romantycznym.
Balleryna f. tancerka (solistka) na scenie.
Balneografia g. opisanie wód leczniczych.
Balneologja g. nauka o kąpielach i ich skuteczności.
Balneoterapja g. leczenie za pomocą wód mineralnych.
Balotowanie f. głosowanie za pomocą gałek (białych i czarnych).
Balsam g. wonny, żywiczny sok roślinny; przen. ulga, pociecha.
Balsamiczny g. wonny, pachnący.
Balsamować g. namaścić, zabezpieczyć ciała zmarłych od rozkładu.
Baltazarowe głoski, B. groźba ob. Mane, Tekel, Fares.
Balustrada f. ozdobna poręcz na słupkach.
Ban, namiestnik Kroacji i Slawonji.
Banalny f. zwyczajny, oklepany, pospolity.
Banan, rodzaj ciastka z mąki bananowej w kształcie owocu banana.
Banda f. gromada ludzi połączonych w złym celu; brzeg bilardu; brzeg statku; wędrowna orkiestra (muzyka dęta).
Bandaż f. opaska, przewiązka do owinięcia chorego członka.
Bandera f. flaga, chorągiew okrętowa.
Banderja ł. pochód konny uroczysty urządzany w Austrji dla uczczenia osób znakomitych.
Banderola f. chorągiewka, proporzec; opaska [41]papierowa na towarze, jako znak opłaconej akcyzy.
Bandolet f. pas rzemienny, przewieszony przez ramię, utrzymujący szablę; rodzaj dawnej broni palnej.
Bandura w. instrument muzyczny podobny do lutni.
Bandyta w. opryszek, zbój, łotr.
Banhof n. dworzec kolei żelaznej.
Banicja ł. wywołanie z kraju, skazanie na wygnanie z kraju.
Banita ł. wywołaniec, wygnaniec z kraju.
Bank lub banco w. instytucja handlowa lub finansowa dla obrotów pieniężnych i handlowych i do wymiany pieniędzy.
Bankajz n. hak podtrzymujący (rynnę i t. p.).
Bankiet f. uczta, biesiada.
Banknot ob. Bankocetel.
Bankocetel n. bilet bankowy, banknot, bezprocentowy papier wypuszczany przez bank i mający obieg jako pieniądz.
Bankructwo w. niewypłacalność, upadłość, zamknięcie bilansu z większemi pasywami niż aktywami.
Bankrut w. zawieszający wypłaty, niewypłacalny.
Bant n. obręcz, opaska żelazna; rozpora, zawiasa.
Baptysterjum g. chrzcielnica.
Baptyści g. sekta religijna protestancka, w której chrzest otrzymują tylko dorośli.
Barak f. lekki tymczasowy budynek, przeznaczony dla żołnierzy, robotników, chorych lub ubogich; letni szpital.
Barbaryzm g. wyraz lub zwrot niepotrzebnie z obcego języka przeszczepiony, mogący być zastąpiony swojskim; dzikość.
Barbarzyństwo, dzikość obyczajów, brak cywilizacji, nieludzkość, okrucieństwo.
Bard celt. pieśniarz ludowy, poeta piszący wiersze o przeszłości narodu.
Bardon celt. rodzaj lutni.
Barka f. gatunek płaskiego czółna, łódka.
Barkarola w. pieśń weneckich wioślarzy (gondoljerów); czółno ozdobne bez masztów.
Barnum, słynny spekulant amerykański, „król humbugu“ (ob.)
BanografBarograf g. barometr zapisujący automatycznie zmiany atmosfery.
Barok (barocco) w. nazwa stylu architektonicznego, odznaczającego się linjami nieregularnemi i [42]bogactwem zewnętrznych ozdób i dodatków.
Barometr g. przyrząd do mierzenia ciśnienia powietrza i wskazujący zmiany pogody.
Barometrograf g. ob. Barograf.
Baron n. tytuł wyższej szlachty.
Baronet a. tytuł szlachecki, niższy od barona.
Baroskop g. przyrząd do mierzenia wilgotności powietrza.
Barykada f. zatarasowanie ulicy, rodzaj szańca zrobionego naprędce na ulicy.
Baryton w. głos męski średni (między tenorem i basem).
Bas w. najniższy głos męski.
Bas-bleu f. (ba blö) dosł. niebieska pończocha; nazwa ironiczna nadawana kobietom piszącym, sawantkom.
Basedowa choroba (opisana przez lekarza Basedowa) odznacza się wybałuszeniem oczu, obrzmieniem szyi i biciem serca.
Basen f. wielki zbiornik na wodę; bezpieczne miejsce dla okrętów w porcie; kotlina, nizina, gdzie spływają wody.
Basis g. ob. Bazys.
Basista w. śpiewający basem; grający na basetli.
Baskina hiszp. szeroka wierzchnia suknia hiszpanki; przedłużenie stanika od pasa u sukni kobiecej.
Basklarnet w. instrument muzyczny dęty, tonem o oktawę niższy od zwykłego klarnetu.
Bas relief f. (ba reljef) pół wypukła rzeźba, płaskorzeźba.
Basso profundo w. najniższy głos basowy.
Bast n. łyko, łyczko.
Bastard w. dziecko nieprawe, bękart.
Bastjon f. część fortyfikacji, wysunięta z obwałowania.
Bastonada f. kara bicia kijami w plecy i pięty.
Basza tur. wielkorządca, namiestnik lub dowodzący wojskami w Turcji.
Baszta ł. wieża obronna, stanowiąca węgłowe zakończenie murów fortecznych lub stojąca oddzielnie.
Basztan tur. ogród założony na nowiznach, w którym uprawiają melony, kawony, dynie.
Baszybuzuki tur. nieregularne wojsko tureckie bez karności wojskowej.
Batalja f. walka, bitwa, bój.
[43]Bataljon f. oddział żołnierzy pieszych od 600—1000 ludzi.
Batat ob. Patat.
Baterja f. oddział artylerji o pewnej liczbie dział; pewna liczba butelek lejdejskich, potrzebna dla wytworzenia prądu elektrycznego; płyty ułożone w stosie galwanicznym.
Batuta w. pałeczka kapelmistrza do znaczenia taktu, lub dania znaku grającym i śpiewającym.
Batymetr g. przyrząd do mierzenia głębokości wód, zwłaszcza morskich.
Batyst f. bardzo cienka i gęsta lniana tkanina z najdelikatniejszych gatunków lnu wyrabiana.
Baza ob. Bazys.
Bazalt, rodzaj skały wulkanicznego pochodzenia.
Bazar pers. targowisko, skład towarów, wytworne zabudowanie dla sprzedaży rozmaitych towarów; na Wschodzie plac albo ulica ze sklepami.
Bazylika g. kościół katedralny, budowla z dwoma lub czterema rzędami kolumn wzdłuż i trzema lub pięcioma nawami.
Bazyliszek g. gatunek jaszczurki; smok bajeczny, który miał zabijać swoim wzrokiem.
Bazys g. podstawa, fundament; w architekturze: podstawa kolumny.
Beati possidentes ł. szczęśliwi posiadacze.
Beatus qui tenet ł. szczęśliwy kto posiada.
Beatyfikacja ł. zaliczenie w poczet błogosławionych.
Beau monde f. (bo mąd) wyższe stany, arystokracja.
Beauté du diable f. (bote diu djabl) świeżość, wdzięk młodości, piękność nieklasyczna.
Bec-à-bec f. (bek a bek) oko w oko, sam na sam.
Bedel ł. woźny uniwersytecki.
Beduina f. rodzaj długiego okrycia damskiego.
Bej lub Beg tur. pan, tytuł tureckiego dostojnika.
Bejca n. nazwa roztworów chemicznych, używanych w przemyśle do nadawania przedmiotom żądanych własności; zaprawa.
Bela n. jednostka miary papieru, zawierająca 10 ryz.
Belemnity g. skamieniałe szczątki wymarłych głowonogów t. zw. pazury djabelskie lub strzałki piorunowe.
Bel-esprit f. (bel-espri) człowiek dowcipny.
[44]Bel-étage f. (bel-etaż) pierwsze piętro, najwspanialsze piętro; loże 1-go piętra.
Beletrystyka f. literatura piękna, powieści, poezye, opowiadania, nowelle, pisma ku rozrywce i t. p.
Bellevue f. (belwü) dosł. piękny widok; belweder.
Bellicoso w. wojowniczo.
Bellona ł. bogini wojny.
Bellum omnium in omnes ł. wojna wszystkich przeciw wszystkim.
Belweder w. miejsce, skąd roztacza się piękny widok; nazwa wielu ozdobnych budowli w pięknej okolicy.
Belzebub hebr. bies, djabeł, zły duch; książe djabłów.
Bemol w. w muz. znak zniżenia nuty o pół tonu.
Bene ł. dobrze.
Benedykcja ł. błogosławieństwo; poświęcenie.
Beneficjant ł. obdarowujący dobrami kościelnemi.
Beneficjum ł. dochód z dóbr kościelnych.
Benefis f. zysk, korzyść; dochód z widowiska, danego na korzyść artysty.
Benefisant, artysta, na którego dochód odbywa się przedstawienie benefisowe.
Bene meritus ł. dobrze zasłużony.
Bene natus et possesionatus ł. dobrze urodzony i posiadacz majątku ziemskiego (szlachcic.)
Bene placito w. w muz. dowolnie.
Benewolencja ł. łaska, życzliwość, przychylność.
Bengalski ogień, mieszanina różnych materjałów palnych i barwnych płonąca barwnym płomieniem.
Benjaminek hebr. najmłodszy i ukochany syn; najulubieńsze dziecko, pieszczoch, ulubieniec.
Bera f. gatunek gruszki.
Berajter n. ujeżdżający konie.
Berat tur. patent instalacyjny paszów tureckich.
Berceuse f. (bersöz) kołysanka, pieśń nad kołyską.
Beret w. ob. Biret.
Berlinka, duża łódź żaglowa z przykryciem, do przewożenia zboża i towarów.
Bermyca n. kołpak wojskowy futrzany.
Bersaglier w. żołnierz z oddziału celnych strzelców w wojsku włoskiem.
Beryl g. drogi kamień koloru wody morskiej.
Berżerka f. pasterka; rodzaj krzesła, fotelu.
Bessa f. ob. Baisse.
Bestja ł. dzikie zwierzę; zelżywy przydomek.
[45]Beszamel f. przyprawa do mięsa ze śmietany i jaj.
Betel, mieszanina tłuczonych orzechów palmy areki i wapna, owinięta w liść pewnego gatunku pieprzu, używana do żucia przez mieszkańców Azji połudn.
Bête noire f. (bet nuar) dosł. zwierzę czarne; człowiek którego się najbardziej nienawidzi.
Beton f. masa utworzona z wapna hydraulicznego, piasku i żwiru, twardniejąca w powietrzu i w wodzie.
Bibeloty f. drobne, wytworne przedmioty, ustawiane na etażerkach, graciki.
Bibljofil g. miłośnik i zbieracz książek, głównie naukowych.
Bibljografja g. nauka, mająca za przedmiot znajomość wydań książek i druków, oraz spis ich z wymienieniem autora, tytułu i miejsca druku.
Bibljoman g. namiętny zbieracz rzadkich książek.
Bibljomanja g. zamiłowanie zbierania książek, zazwyczaj z jakichś względów powierzchownych, posunięte do manji, do szaleństwa.
Bibljopola g. księgarz.
Bibjoteka g. zbiór książek, księgozbiór, książnica; miejsce przechowywania książek, gmach zajęty przez księgozbiór.
Bicykl g. i ł. welocyped o jednem dużem i jednem małem kole.
Bifurkacja ł. rozwidlenie, rozszczepienie pasma gór, drogi, rzeki; połączenie się dwóch samodzielnych systematów wodnych.
Bigam a. Bigamista g. zwolennik bigamji, dwużeniec.
Bigamja g. dwużeństwo.
Bigot f. nabożniś.
Bigoterja f. pobożnisiostwo, przesadna gorliwość w powierzchownem tylko przestrzeganiu obrządków wiary i nabożeństwa.
Bila f. kula (bilardowa).
Bilans f. porównanie dochodu i wydatków przy zamknięciu rachunku, zamknięcie rachunku.
Bilbokiet f. zabawka składająca się z rączki, na której jest czareczka do chwytania uwiązanej kulki.
Bill a. w Anglji projekt do prawa, przedstawiony parlamentowi.
Billet-doux f. (bilje du) dosł. słodki bilecik, liścik miłosny.
Bilon f. moneta zdawkowa z kruszcu zmieszanego z małą ilością srebra, lub z niklu.
Bimetalizm g. system monetarny oparty na [46]podwójnej jednostce pieniężnej: srebrnej i złotej.
Binduga n. miejsce nad rzeką, gdzie składają drzewo na spław przeznaczone.
Binokle f. nanośniki, okulary, trzymające się na nosie za pomocą sprężyny, pince-nez (pęsne).
Binom g. dwumian.
Biografja g. opis życia, życiorys.
Biologja g. nauka o życiu istot organicznych.
Biret śrł. lub Beret w. czapka okrągła lub kanciasta bez daszka, używana przez duchownych i uczonych; kobiece nakrycie głowy w tym samym rodzaju.
Bis ł. dwa razy, powtórnie; żądanie powtórzenia.
Bis dat qui cito dat ł. dwa razy daje, kto prędko daje.
Bisior g. bardzo cienka i droga tkanina lniana, włókna jedwabiste z cieczy pewnych małżów.
Bis repetita placet ł. dwa razy powtórzone podoba się.
Bistr f. farba ciemno-brunatna, używana w malarstwie.
Bistur w. mały nożyk chirurgiczny składany.
Bisurman tur. pogardliwa nazwa mahometan; niewierny; łotr, urwis.
Biszof n. napój z wina, araku, gorzkich pomarańczek i cukru.
Bitum ł. smoła ziemna, gatunek farby czarnej.
Biuletyn f. codzienne sprawozdanie (o wypadkach wojennych, o zdrowiu znakomitych osób, z posiedzeń akademji, o pogodzie, o ruchu pieniężnym.pieniężnym).
Biuralista, f. urzędnik, który przesiąkł porządkiem i zasadami biurowemi; formalista, pedant.
Biurokracja f. nadmierny wpływ i udział sfery urzędniczej w rządzie, z wyłączeniem wpływu obywateli.
Biurokrata f. urzędnik trzymający się przesadnie litery przepisów, bez uwzględniania stosunków ludzkich; zwolennik biurokracji.
Biuromanja f. niepowstrzymany pociąg do pracy biurowej; chęć urządzenia wszystkiego kancelaryjnie.
Biust f. popiersie, gors kobiecy.
Biwak f. obozowisko wojska w ubraniu i z bronią pod gołem niebem, bez namiotów.
Biżuterje, drobne wyroby złotnicze z drogiemi kamieniani służące do stroju.
Blaga f. udawanie, [47]przechwalanie się, pyszałkowatość.
Blagier f. lubiący blagować.
Blagować f. udawać, przechwalać się.
Blaknąć n. pełznąć, płowieć.
Blamanż f. galareta migdałowa.
Blamować się f. ośmieszyć się, kompromitować się.
Blanc-bec f. (bla͡ę bek) żółtodziób, młokos.
Blanco w. akt, weksel lub pełnomocnictwo nie napisane, lecz zawierające podpis wydającego lub wystawiającego weksel, a także żyranta; blanco kredyt, otwarty kredyt; in blanco, bez oznaczenia.
Blankiet f. papier czysty z wydrukowanym nagłówkiem; druk gotowy z miejscami pustemi do wypełnienia.
Blansz f. bielidło do twarzy.
Blasfemja g. bluźnierstwo.
Blejtram n. rama drewniana, na którą naciąga się płótno do malowania.
Blichtr n. szych, pozór, ułuda.
Blindaż f. osłona robót fortyfikacyjnych, pancerz na okręt.
Blindowany f. opancerzony.
Blok f. kloc; krążek ruchomy, służący do przesuwania sznura lub łańcucha; przyrząd do podnoszenia ciężarów; czyste kartki papieru do notatek jednym brzegiem zlepione, celu ich odrywania.
Blokada f. oblężenie, opasanie, osaczenie wybrzeża fortecy lub portu przy pomocy floty.
Blokhaus a. budynek ufortyfikowany ze strzelnicami, strażnica.
Blokować ob. Blokada.
Blondyny f. rodzaj cienkich koronek z surowego jedwabiu.
Bluebook a. (bljubuk) dosł. błękitna księga; księga dokumentów dyplomatycznych w Anglji.
BluetkяBluetka f. drobnostka dramatyczna.
Blumerystka a. zwolenniczka ubioru półmęskiego dla kobiet (od nazwiska amerykanki Bloomer).
Boazerja ob. Buazerja.
Boers holend.Burowie, chłopi osadnicy holenderskiego pochodzenia w Kaplandzie, Transwalu i w Oranje (w połud. Afryce). holend. (burs) chłop osadnik holenderskiego pochodzenia w Kaplandzie.
Bojar r. pan, znakomity szlachcic dawniej w Rosji i na Wołoszczyźnie.
Boje h. beczki na kotwicy, pływające w niebezpiecznych miejscach na morzu, dla przestrogi okrętów.
Bojkotowanie a. zemsta wymierzana przez lud w [48]Irlandji, polegająca na zerwaniu wszelkich stosunków z tym, kogo chcą ukarać.
Bokser a. zapaśnik w walce na pięście.
Boksowanie a. walka na pięście.
Bolero h. narodowy taniec hiszpański z towarzyszeniem kastanjetów; krótki, zwierzchni stanik damski otwarty z przodu.
Bolid g. kamień ognisty meteoryczny, spadający czasem na ziemię.
Bomba f. kula żelazna pękająca, napełniona wewnątrz materjałem palnym wybuchowym; granat; wiadomość sensacyjna; utwór sceniczny pusty a efektowny.
Bombardon f. instrument muzyczny dęty blaszany, o tonie nizkim.
Bombardować f. ostrzeliwać z dział miasto lub fortecę, rzucać gęste pociski, rozbijać.
Bombastyczny n. nadęty, napuszysty, przesadny.
Bombonjerka f. ozdobne pudełko na cukierki.
Bona fide ł. w dobrej wierze.
Bonapartysta, stronnik dynastji Bonapartych we Francji.
Bon genre f. (bą ża͡ęr) sposób wytwornego obejścia się; dobry ton.
Bon gré mal gré f. (bą gre mal gre) chcąc nie chcąc.
Bonifikacja ł. wynagrodzenie za pewien ubytek w korzyściach, odszkodowanie.
Bonitacja ł. sprawdzanie jakości, oszacowanie.
Bon mot f. (bą mo) dowcipne słówko.
Bonomja f. dobroduszność.
Bon ton f. (bą tą) dobry ton, wytworny układukład, dystyngowane obejście, pańskość.
Bonum publicum ł. dobro publiczne, dobro ogółu.
Bonus eventus ł. dobre, szczęśliwe zdarzenie, dobra wieść.
Bon vivant f. (bą wiwa͡ę) człowiek używający życia, hulaka.
Bony a. kwity na należność, upoważnienie do wypłaty, rodzaj losów mających obieg.
Bonza, kapłan buddyjski.
Bookmaker a. (bukmeker) urządzający na wyścigach grę hazardowną, w której zakładający się regulują wysokość stawek podług szansy wygrania, np. 50 przeciw 1.
Bora w. zimny wicher północno-wschodni wiejący [49]nad morzem Adrjatyckiem.
Boraks ar. sól: połączenie kwasu bornego z tlenkiem sodu i wodą.
Bordereau f. (bordero) wykaz, spis ubezpieczeń tow. asek., wykaz weksli, pieniędzy, papierów publicznych; skrawek odcięty od arkusza.
Bordiura f. obramowanie, obszycie, lamówka, ozdobny pasek, przystrajający brzeg materjału, papieru lub jakiego przedmiotu.
Bordo f. barwa brunatnowiśniowa.
Borealny ł. północny.
Boreasz ł. wiatr północny, zimny.
Borować n. wiercić otwór w drzewie, metalu i t. p.
Borussia ł. łacińska nazwa Prus.
Botanika, g. nauka o roślinach.
Botanizować, zbierać rośliny w celu naukowym.
Bougie f. (bużi) świeca woskowa; rurka chirurgiczna do wprowadzania w kanał ciała.
Bourrée f. (burre) staro-francuski taniec w wesołym stylu.
Brabansona f. pieśń narodowa belgijska.
Brachycefal, g. krótkogłowiec (termin antropologiczny).
Braha n. wywar, pozostałość po odpędzeniu wódki w gorzelni.
Brahma (brama) najwyższe bóstwo u Hindusów.
Brakonjer f. złodziej zwierzyny, kłusownik.
Bramin, kapłan u Hindusów.
Brandmeister n. naczelnik straży ogniowej.
Brandmur n. ściana boczna wzniesiona nad dach dla ograniczenia pożaru.
Brankard f. nosze, tragi; wagon pakunkowy.
Bransza f. gałąź, dział, zawód, fach.
Bratsche n. (bracze) altówka.
Bravissimo w. wybornie, doskonale!
Bravo w. bardzo dobrze!
Brawować f. junakować, narażać się nierozważnie na niebezpieczeństwo.
Brawura f. zuchowatość, junakierja; dzielność; w muz. świetność techniczna.
Breloki f. świecidełka przyczepione do łańcuszka od zegarka.
Bremza n. hamulec.
Brener n. palnik u lampy.
Bresza f. wyłom w murach fortecy.
Breve ł. list papieski zawierający łaski.
Brevet f. (brewe) patent, dyplom, przywilej zabezpieczający od naśladowania.
[50]Brevi manu ł. odręcznie.
Brewjarz ł. księga w języku łacińskim, zawierająca modlitwy i psalmy, szczegóły o Świętych Pańskich ułożone porządkiem dni roku dla duchownych katolickich.
Brezent, nieprzemakalne płótno do okrywania towarów.
Bric à brac f. (brik a brak) rzeczy sprzedawane na tandecie, rupiecie.
Brighta (Brajta) choroba a. chroniczne zapalenie nerek.
Brio ob. Con brio
Brjosza f. ciasteczko drożdżowe.
Brokat f. ciężka materja jedwabna bogato przerabiana złotem albo srebrem, tworzącem wypukłe liście, kwiaty, figury i t. p.
Brokatela f. półjedwabna albo półwełniana tkanina, wyrabiana w wypukłe desenie.
Bronchitis g. zapalenie albo katar oskrzeli.
Bronchje g. oskrzela.
Bronz f. aljaż złożony głównie z miedzi i cyny; spiż.
Bronzowanie, sztuczne nadawanie przedmiotom z metalu, gipsu lub drzewa pozoru wyrobów z bronzu.
Broszura f. cienka książka o niewielu stronicach nieoprawna; publikacja, omawiająca kwestje na dobie będące, pismo ulotne.
Broszurować f. zeszywać (o książkach).
Bruljon f. zeszyt do pisania na brudno; pierwszy układ pisma mający być po ogładzeniu i po poprawieniu przepisany na czysto.
Brusque f. (briusk) gwałtowny, szorstki, opryskliwy.
Brutto w. cena lub dochód ogólny bez potrącenia kosztów, wydatków; waga towaru z opakowaniem; cena sklepowa.
Bryg a. mały statek dwumasztowy z pełnem użaglowaniem.
Brygada f. oddział wojska, składający się z dwóch pułków; oddział robotników.
Brygantyna f. statek korsarski.
Brygantyzm f. rozbójnictwo.
Brylantyna f. proszek do czyszczenia i polerowania metali; puder, rodzaj kosmetyku; gatunek tkaniny.
Brylować f. błyszczeć, wyróżniać się, być przedmiotem podziwu.
Brystol a. gatunek pięknego grubego sztywnego papieru.
Buazerja f. wykładanie drzewne, rzeźbienie w [51]drzewie służące do wykładania niem ścian dla ozdoby.
Bucefał g. nazwa ulubionego konia Aleksandra Wielkiego; przen. koń paradny, ciężki.
Buchalter n. utrzymujący i prowadzący księgi rachunkowe i handlowe.
Bucyfał ob. Bucefał.
Buddaizm a. Buddyzm, nauka Buddy, wyznanie religijne wielu ludów w połud. wschod. Azji.
Buduar f. elegancki, wytworny pokoik damski, do przyjęcia poufalszych gości; przystawka wejściowa przy mieszkaniu.
Budżet a. projekt dochodów i wydatków rocznych; stan i wykaz coroczny przychodów i wydatków.
Buffa w. farsa, krotochwila. Opera buffa ob. Opera.
Bufon f. komik w operach; błazen, śmieszek, trefniś; pyszałek.
Bufonada f. błaznowanie, trefnisiostwo.
Bufor n. przyrząd sprężysty w kształcie krążka, łagodzący uderzenie wagonu o wagon.
Bugzować hol. ciągnąć okręty małemi statkami, holować.
Bukinista f. antykwarjusz, sprzedający książki używane.
Bukoliki g. pieśni pasterskie, sielanki.
Buks, Buksa n. rura żelazna wewnątrz piasty u koła.
Bukskin a. (dosł. koźla skóra) wełniana tkanina na ubranie męskie.
Buksztele n. łuki ze zbitych desek, na których muruje się sklepienie; krążyny.
Bulanżysta, członek partji antyrządowej we Francji (od nazwiska jenerała Boulanger).
Buldog a. gatunek psów angielskich, pijawkami zwanych.
Buletyn f. ob. Biuletyn.
Bulimja g. chorobliwa żarłoczność; wilczy głód.
Buljon f. stężały odwar mięsny; rosół.
Buljony a. złote lub srebrne kręcone frendzle u szlif wyższych oficerów.
Bulla ł. postanowienie papieskie, odezwa papieska na pergaminie; kulista pieczęć przyczepiona do ważnych dokumentów.
Bulwark n. wał drewniany lub kamienny, zabezpieczający brzeg rzeki.
Bulwary f. obszerne ulice, okrążające miasto; spacerowe ulice wśród miasta [52]wysadzone kilkoma rzędami drzew.
Bumelcug n. pociąg drogi żelaznej, idący wolno i długo zatrzymujący się na stacjach (bombel).
Buncik n. wiązka, pęczek.
Buńczuk tur. drzewce z ogonem końskim, sztandar i znak godności baszy tureckiego (ilość ogonów oznaczała stopień).
Bunt n. rokosz, powstanie; wiązka, pęk = 15 sztuk.
Burg n. gród, zamek obronny.
Burgos rodzaj czcionek, mniejszych od garmontu, a większych od petitu.
Burgraf n. dawniej komendant grodu (burgu); zawiadowca zamku, pałacu, burgrabia.
Burleska f. lekki utwór sceniczny, farsa, krotochwila; rodzaj tańca.
Bursa f. giełda; konwikt dla uboższej młodzieży.
Bursz n. student niemieckiego uniwersytetu; młodzieniec wesoły, zuchowaty, junak.
Burta n. bok łodzi, okrętu, czółna, kanału,kanału.
Burżuazja f. mieszczaństwo, we Francji przezwisko dawane ludziom zamożniejszym, żyjącym z kapitału, z przemysłu i handlu.
Bushel a. (buszel) angielska miara dla ciał sypkich.
Business a. (byznes) interes.
Busola f. przyrząd z igłą magnesową i różą wiatrów.
Buzdygan tur. dawniej: oznaka niektórych stopni wojskowych, podobna do buławy.
• PDF 
• MOBI 
