Wikiźródła

Praktyka bałtycka na małym jachcie/Radionamiary

< Praktyka bałtycka na małym jachcie
<<< Dane tekstu >>>
Autor Jerzy Kuliński
Tytuł Praktyka bałtycka na małym jachcie
Wydawca Wydawnictwo Ryt
Data wyd. 1995
Druk Drukarnia „RYT”
Miejsce wyd. Gdańsk
Źródło Skany na Commons
Inne Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron
›››
RADIONAMIARY

 Nawet jeżeli będziecie już dysponować tak doskonałymi instrumentami nawigacyjnymi jak GPS czy Decca – nie powinniście lekceważyć umiejętności określania linii pozycyjnej lub pozycji z namiarów na radiolatarnie morskie i lotnicze. Reorganizacja służb radiolatarnianych przeprowadzona w roku 1992 radykalnie przerzedziła sieć bałtyckich stacji, zredukowała ilość łańcuchów i zmieniła rodzaj emisji. Nie mniej radionamiary pozostały nadal (obok „zliczeniówki”) podstawowym sposobem określania pozycji na jachtach mniej zasobnych armatorów, zwłaszcza polskich.
 Zadaniem tego rozdziału nie jest nauka prowadzenia radionawigacji ani wyszczególnianie zalet tej techniki odnajdywania się na morzu. Robi to fachowo i przystępnie Jacek Czajewski w książce „RADIONAWIGACJA” (wyd. Sport i Turystyka 1987). Ograniczam się więc tylko do podsunięcia podstawowych danych dotyczących radiolatarni bałtyckich i nowości, jakimi nas uraczono 2 lata temu.
 Nowy system radionawigacyjny przydzielił radiolatarniom morskim pasmo od 283,5 kHz do 315,0 kHz, które podzielono na 62 kanały co 0,5 kHz (w tym przedziale są dwie „dziury”). Zatem radiolatarnie pracują teraz albo w „zerach” albo w „piątkach”. Na Bałtyku pozostał dotąd tylko jeden łańcuch pracujący w „trójkach”. Jest nim 5‑latarniowy łańcuch polskiego wybrzeża od Świnoujścia do Rozewia. Należy się liczyć z rychłą zmianą częstotliwości pracy tego łańcucha z 287,3 kHz na 287,5 kHz, tak jak to już zrobiono z łańcuchem Hel – Krynica, zmieniając jego częstotliwość z 310,3 kHz na 310,5 kHz. Żeglarzy najbardziej dotyka innowacja polegająca na zmianie dotychczasowej emisji A2A (Telegraphy by the on‑off keing of tone modulated carrier, Morse code: double sideband) na emisję A1A (Continous wave telegraphy, Morse code). Zmiana ta niestety wyklucza bezpośrednie wykorzystywanie turystycznych radiodbiorników do radionamierzania. Odbiór sygnałów nadawanych w nowej emisji możliwy jest tylko przez urządzenie wyposażone w dodatkową heterodynę (Beat Frequency Oscilator) – wytwarzający wraz z sygnałem radiolatarni – sygnał akustyczny. Radionamierniki nowszych generacji są do tego przystosowane. Przełącznik „IDENT – DF” w pozycji DF (direction-finding) czyli namierzania – uruchamia wewnętrzny BFO i sygnał radiolatarni jest słyszalny. W momencie pisania tego tekstu nieliczne radiolatarnie bałtyckie pracują nadał w emisji A2A.
 Posiadacze turystycznych radioodbiorników, służących dotąd jako radionamierniki mogą je dostosować do nowej techniki po dokonaniu pewnych zmian, o których szczegółowo pisze Antoni Komorowski w książce „URZĄDZENIA NAWIGACYJNE JACHTÓW MORSKICH” (rozdział „Przystosowanie odbiorników turystycznych do radionawigacji”).
 Sposób operowania przełącznikiem BFO przedstawia poniższa tabelka:

emisja podczas namierzania podczas identyfikacji
A1A BFO – WŁĄCZONY (On) BFO – WŁĄCZONY (On)
A2A BFO – WŁĄCZONY (On)
lub – WYŁĄCZONY (Off) 		BFO – WYŁĄCZONY (Off)
NON
A2A 		BFO – WŁĄCZONY (On) BFO – WYŁĄCZONY (Off)

 Jak widać wszystkie bałtyckie latarnie to morskie lub lotnicze RC (Non-directional Radiobeacons). Likwidacji uległy tu wszystkie RD (Directional Radiobeacons).

 Absolutna większość bałtyckich radiolatarni pracuje już w reżimie nadawania ciągłego, co w spisach oznaczane jest symbolem H24. Chyba z tego powodu zmieniona została „fotografia” sygnału, której kompozycja obecnie przedstawia się następująco:
* 
identyfikator, przynajmniej dwa razy 
 ok. 13 sek. 
* 
długi dźwięk 
 47 sek. 
 razem 
 60 sek. 

 Dotychczasowa kompozycja sygnału, stosowana jaszcze przez nieliczne latarnie pracujące w starym systemie, zamyka się także w jednominutowym interwale:

* 
identyfikator, 3 do 6 razy 
 ok. 22 sek. 
* 
długi dźwięk 
 25 sek. 
* 
identyfikator, 1 lub 2 razy 
 ok. 8 sek. 
* 
okres ciszy 
 5 sek. 
 razem 
 60 sek. 

 Latarnie pracujące w łańcuchach nadają sygnały na wspólnej częstotliwości w kolejnościach określonych w tabelach, jako minuty po każdej pełnej godzinie: H+n. Polega to na zasadzie 6 minutowego cyklu repetycji sygnału.

KOLEJNOŚĆ 1
Pełna godzina + 00 06 12 18 24 30 36 42 48 54 min.
KOLEJNOŚĆ 2
Pełna godzina + 01 07 13 19 25 31 37 43 49 55 min.
KOLEJNOŚĆ 3
Pełna godzina + 02 08 14 20 26 32 38 44 50 56 min.
KOLEJNOŚĆ 4
Pełna godzina + 03 09 15 21 27 33 39 45 51 57 min.
KOLEJNOŚĆ 5
Pełna godzina + 04 10 16 22 28 34 40 46 52 58 min.
KOLEJNOŚĆ 6
Pełna godzina + 05 11 17 23 29 35 41 47 53 59 min.

 Sygnały radiolatarni zawierają czasami litery, których nie ma w alfabecie języka angielskiego. Oto te, które możecie spotkać na Bałtyku:

Rys. 24.1. To jest stan radiolatarni bałtyckich po „rewolucji”, rozpoczętej w roku 1992. Można oczekiwać, iż tak radykalne zmiany były dobrze przemyślane i prezentowany powyżej stan utrzyma się do chwili podjęcia decyzji o odstąpieniu od tej techniki ustalania pozycji statku na morzu. Zwróćcie uwagę, iż pozostało tylko 6 łańcuchów (Polska, Rosja, Litwa, Łotwa i Estonia)


 Ä (niemiecki), Æ (duński), Ya (rosyjski) – (RT)
 kropka – kreska – kropka – kreska

 Å (skandynawskie)
 kropka – 2 kreski – kropka – kreska

 Ö (niemiecki, szwedzki) – (OE)
 3 kreski – kropka

 Ü (niemiecki), Yu (rosyjski) – (UT)
 2 kropki – 2 kreski

 Aktualne w 1994 roku zestawienie bałtyckich radiolatarni przedstawia poniższa tabela. Mam nadzieję, że przeprowadzenie tak radykalnej reformy zapewni jej ważność na dobre kilka lat.

nr RS nazwa radiolatarni sygnał
Morse 		reżim
kolejn 		częstotl.
kHz 		emisja zasięg
Mm 		pozycja
N/E
DANIA
0333 Frederikshavn RC FK n/ż 414 A1A 10 57°26,02  10°33,43
0339 Hals Barre RC HB H24 299 A1A 50 56°57,32  10°25,60
0361 Sjaellands Rev RC SG H24 310,5 A1A 50 56°06,08  11°12,17
0363 Nakkehoved RC NA H24 306,5 A1A 50 56°07,18  12°20,81
0377 Stevns Klint RC ST H24 290 A1A 50 55°17,47  12°27,53
0386 Gedser RC GR H24 303,5 A1A 50 54°33,88  11°57,89
0395 Hammerodde RC MN H24 289,5 A1A 50 55°17,97  14°46,43
0393 Ronne-Fauna
Aero RC 		FAU H24 334 NON
A2A 		20 55°01,67  15°54,10
0407 Kiel (Kilonia) RC KI H24 310 A1A 20 54°30,02
 10°16,47
0413 Fehmarnbelt
Landby RC 		FE H24 304 A1A 10 54°36,00
 11°09,00
SZWECJA
0657 Kullen RC KUL H24 294 A1A 70 56°18,10
 12°27,35
0647 Falsterborev RC FV H24 303 A1A 40 55°18,53
 12°39,50
0637 Oland Sodra
Grund RC 		OG H24 313,5 A1A 70 56°04,13
 16°40,92
0625 Hoburg RC OB H24 301,5 A1A 70 56°55,40
 18°09,20
0629 Visby RC VY H24 290,5 A1A 30 57°38,10
 18°16,60
0613 Landsort S RC LO H24 289,5 A1A 55 58°44,40
 17°52,15
0609 Almagrundet RC AL H24 286,5 A1A 70 59°09,30
 19°07,75
0603 Understen RC UN H24 299 A1A 70 60°16,55
 18°55,40
0599 Oskar RC OR H24 291 A1A 70 60°31,67
 18°22,63
0595 Soderhamn
Aero RC 		OZ H24 337 NON
A2A 		45 61°13,67
 17°10,97
0589 Sundsvall
Aero RC 		OS H24 378 NON
A2A 		25 62°27,67
 17°29,33
0585 Skagsudde RC SE H24 306 A1A 70 63°11,35
 19°01,20
0573 Bjuroklubb RC BB H24 303 A1A 70 64°28,87
 21°34,75
0631 Visby Aero RC OV H24 351 NON
A2A 		25 57°43,88
 18°23,88
POLSKA
 Łańcuch 0445, częstotliwość 287,3 kHz
0435 Świnoujście RC OD 5 287,3 A2A 50 53°55,05
 14°17,17
0437 Kołobrzeg RC KB 4 — — — 54°11,28
 15°33,55
0440 Jarosławiec RC JA 3 — — — 54°32,67
 16°33,10
0443 Łeba RC LE 2 — — — 54°46,02
 17°33,50
0445 Rozewie RC RO 1 — — — 54°49,97
 18°20,15
 Łańcuch 0453, częstotliwość 310,5 kHz
0447 Hel RC HL 5 i 6[1] 310,5 A2A 50 54°36,08
 18°48,90
0453 Krynica Morska RC KM 3 i 4[2] — — — 54°23,23
 19°27,18
ROSJA – ENKLAWA KALININGRADZKA
0459 Baltijsk RC BK H24 299 A1A 20 54°38,25
 19°53,90
 Łańcuch 0466, częstotliwość 312,5 kHz, łącznie z RC Litwy i Łotwy
0461 Mys Taran RC BT 5 312,5 A1A 120 54°57,60
 19°58,87
LITWA
 Łańcuch 0466, częstotliwość 312,5 kHz, łącznie z RC Rosji i Łotwy
0463 Klaipeda RC
(Kłajpeda) 		KA 4 312,5 A1A 120 54°43,98
 21°06,17
0462 Nidden RC
(Nida) 		ND H24 315,5 A1A 20 55°18,40
 20°59,90
 Łańcuch 0466, częstotliwość 312,5 kHz, łącznie z RC Rosji i Litwy
0465 Liepaja RC
(Nida) 		LA 3 312,5 A1A 120 57°31,07
 20°59,52
0466 Akmerags RC AK 2 — — 100 56°50,17
 21°03,92
0467 Ventspils RC WW H24 309 A1A 100 57°23,74
 21°32,40
0469 Irbenskij RC YuH H24 285,5 A1A 35 57°45,40
 21°43,80
0475 Mersrags RC MR H24 291,5 A1A 15 57°22,00
 23°07,35
0477 Riga (Ryga) RC
(Daugavgriva) 		DG H24 286,5 A1A 30 57°03,58
 24°01,43

 Łańcuch 0479, częstotliwość 306,5 kHz, łącznie z RC Estonii
0473 Kolkasrags RC KL 6 306,5 A1A 100 57°44,90
 22°35,50
ESTONIA
0494 Tallinn RC
(Tallin) 		TN H24 300,5 A1A 25 59°42,70
 24°44,00

 Łańcuch 0479, częstotliwość 306,5 kHz, łącznie z RC Łotwy
0483 Sorve RC SY 5 306,5 A1A 100 57°54,97
 22°03,75
0487 Ristna RC RS 3 — — — 58°56,35
 22°03,15
0489 Ostr. Osmussaar RC OR 2 — — 80 59°18,23
 23°21,67
0479 Kubassaar RC KR 1 — — 100 58°25,65
 23°17,90
0491 Pakrineem RC PA 6 294,5 A2A 80 59°23,25
 24°02,40
0493 Pikasaare Ots RC NG 5 — — 70 59°36,25
 24°30,83
0495 Mohni RC MH 4 — — 70 59°41,05
 25°47,83
ROSJA
 Łańcuch 0499, częstotliwość 294,5 kHz, łącznie z RC Estonii
0499 Kaybolovo RC KA 1 294,5 A2A 70 59°44,75
 28°02,33
0497 Mys Lounatrivi RC
(wyspa Gogland) 		UG H24 294,5 A1A 50 60°00,65
 27°00,60
FINLANDIA
0521 Porkkala RC
(stacja pilotów) 		PR H24 284,5 A1A 60 59°58,51
 24°23,72
0113 Hekka RC Aero HEK H24 344 NON
A2A 		25 60°15,35
 25°29,70
0527 Finno RC Aero
(Kokar) 		FIN H24 354 — 20 59°55,97
 20°54,20
0533 Godby RC Aero GDY H24 392 — 25 60°11,20
 19°57,47
0551 Laanila RC Aero LAA H24 350 A1A 40 64°58,00
 25°12,90
0539 Mantyluoto RC MA H24 297,5 A1A 60 63°32,23
 21°27,90


 Wykaz powyższy zawiera szereg radiolatarni lotniczych. Dlatego uzasadnionym jest przypomnienie, że nie są one kalibrowane do poziomu morza. Przy małych odległościach namiary mogą nie być zbyt dokładne ponieważ emitowane fale są częściowo spolaryzowane poziomo.
 Na zakończenie pragnę przypomnieć 5 kardynalnych zasad prowadzenia radionamiarów nawigacyjnych:
 * do radionamiarów należy wybierać stacje, które nie są oddalone więcej niż 3/4 ich zasięgu nominalnego
 * należy unikać między namiarami kątów zbyt ostrych i rozwartych
 * nie należy prowadzić namiarów o wschodzie i zachodzie słońca
 * namiary powinny być dokonywane z miejsc oddalonych od silnika napędowego i jeśli to możliwe, kiedy on nie pracuje
 * częste pomiary to nie tylko perfekcja ale i eliminacja błędu grubego

 Mam nadzieję, że ten „bryk” radionawigacyjny okaże się pomocny w waszych poszukiwaniach morskiej drogi.





  1. ↑ tylko podczas mgły, podczas dobrej widoczności: H+ 04, 10, 34 i 40
  2. ↑ tylko podczas mgły, podczas dobrej widoczności: H+02, 08, 32 i 38





Tekst udostępniony jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0.
Dodatkowe informacje o autorach i źródle znajdują się na stronie dyskusji.


Udziela się zgody na kopiowanie, dystrybucję i/lub modyfikację tego tekstu na warunkach licencji GNU Free Documentation License w wersji 1.2 lub nowszej, opublikowanej przez Free Software Foundation.
Kopia tekstu licencji umieszczona została pod hasłem GFDL. Dostepne jest również jej polskie tłumaczenie.

Informacje o pochodzeniu tekstu możesz znaleźć w dyskusji tego tekstu.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Praktyka_bałtycka_na_małym_jachcie/Radionamiary&oldid=3282833”