Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów/Przyjaciele światła
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów |
Wydawca | M. Arct |
Data wyd. | 1930 |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Inne | P – wykaz haseł P – całość |
Indeks stron |
Przyjaciele światła (niem. Lichtfreunde) sekta protestancka, odrzucająca wszelkie wierzenia chrześcijańskie i cześć dla Chrystusa, a uznająca t. zw. katechizm racjonalistyczny. Założyli ją pastorzy pruscy Uhlich i Wislicenus, jako manifestację przeciwko partji ortodoksyjno-pietystycznej (ob. Pietyzm), która od wstąpienia na tron pruski Fryderyka Wilhelma IV rościła pretensje do wyłącznego opanowania pruskiego protestantyzmu. Pastor Uhlich zwołał w r. 1841 zjazd w Gnadenau, gdzie 16 pastorów zawiązało stowarzyszenie pod nazwą „przyjaciół światła“, mające na celu ochronę zagrożonej wolności religijnej. Na dorocznem zebraniu w Köthen w r. 1844 wywodził jeden ze stowarzyszonych, pastor Wislicenus, że nie biblja, ale przebywający w każdym Duch św. stanowi normę wierzeń protestanckich. Pastor Uhlich ogłosił w r. 1845 książkę, w której odrzuca wszelkie dogmaty chrześcijańskie, a zgromadzenie w Köthen, złożone z 2000 osób, przyznało mu słuszność. Gdy rządy pruski i saski zakazały zebrań „przyjaciół światła“ i złożyły z urzędu wielu pastorów, należących do tej sekty, powstały „wolne gminy“, założone przez „przyjaciół światła“ poza związkiem kościoła krajowego, a ogólna ilość ich członków wzrosła w r. 1849 do liczby 35.000 osób. W r. 1859 połączyli się „przyjaciele światła“ z „Niemieckimi katolikami“ w t. zw. Związek wolnych gmin Niemiec o charakterze wybitnie ateistycznym. Liczą obecnie około 50 gmin i 20.000 członków.