Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów/Starokatolicy
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów |
| Wydawca | M. Arct |
| Data wyd. | 1930 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | S – wykaz haseł S – całość |
| Indeks stron | |
Starokatolicy. Uchwały soboru watykańskiego z r. 1870, zawierające postanowienie dogmatyczne o nieomylności (ob.) i o powszechnem biskupstwie papieża, wywołały protest ze strony profesorów uniwersytetu monachijskiego, którzy pod wodzą Jana Döllingera (1799—1890) ogłosili w sierpniu 1870 r. zbiorową deklarację, że tych uchwał nie przyjmują. Do deklaracji Döllingera przyłączyli się niektórzy profesorowie z Bonn, Monasteru, Wrocławia i Pragi. Zwolenników tego protestu nazwano starokatolikami. Przy czynnej pomocy rządów niemieckich, zwłaszcza W Prusach, które zapewniły starokatolikom wspólne używanie kościołów katolickich (ob. Simultaneum) i współwłasność katolickiego majątku kościelnego, ruch starokatolicki, zaznaczający dobitnie swój niemiecki nacjonalizm, zyskiwał szybko zwolenników, którzy zorganizowali się w związek religijny, nazwany w Niemczech i w Austrji „kościołem starokatolickim“ a w Szwajcarji „chrześcijanami katolikami“. W celu zyskania poparcia innych wyznań protestanckich i schizmatyckich starokatolicy, którzy pierwotnie odrzucali tylko dogmat o nieomylności papieskiej, poczęli odstępować i od innych wierzeń i zasad ustrojowych Kościoła katolickiego. Na synodzie w Konstancji w r. 1873 wprowadzili ustrój synodalny, znieśli spowiedź uszną i obowiązek postu, ograniczyli liczbę świąt, na konferencjach pojednawczych z protestantami (1874—1875) wyrzekli się nauki katolickiej o równorzędności tradycji z Pismem św.
jako źródła wiary, nauki o odpustach, dogmatów o Przeistoczeniu (ob. Transsubstancjacja) i o Niepokalanem Poczęciu N. M. P. (ob.). Wobec kościoła anglikańskiego i powstałych z niego sekt episkopalnych uznali apostolskie następstwo ich biskupów a wobec schizmatyków słuszność ich poglądu w sprawie t. zw. Filioque (ob.). Na synodzie w r. 1878 wprowadzili małżeństwo księży a na kongresie w Baden-Baden w r. 1880 język niemiecki we wszystkich czynnościach liturgicznych. Największy swój rozrost w Niemczech, gdzie liczyli w r. 1880 około 50.000 wyznawców (w r. 1891 już tylko 34.000), zawdzięczali starokatolicy poparciu Bismarka, który w czasie t. zw. kulturkampfu (ob.) forsownie ich popierał jako sprzymierzeńców w walce z Kościołem katolickim.
