sie w Baden-Baden w r. 1880 język niemiecki we wszystkich czynnościach liturgicznych. Największy swój rozrost w Niemczech, gdzie liczyli w r. 1880 około 50.000 wyznawców (w r. 1891 już tylko 34.000), zawdzięczali starokatolicy poparciu Bismarka, który w czasie t. zw. kulturkampfu (ob.) forsownie ich popierał jako sprzymierzeńców w walce z Kościołem katolickim.
Obecnie istnieje około 100 gmin starokatolickich z około 30.000 wyznawców w Niemczech a mianowicie w Hesji, Wirtembergji, Prusach, Badenji i Bawarji. W Austrji, gdzie uzyskali uznanie rządowe w r. 1877, liczą ok. 3.000 wyznawców. W Szwajcarji wprowadzenie sekty starokatolickiej stało się powodem prześladowań katolicyzmu ze strony rządów kantonalnych, odbierania katolikom kościołów lub przyznawania starokatolikom wspólności używania kościołów katolickich. Starokatolicy, zwący się w Szwajcarji „chrześcijanami katolikami“, liczą tam około 50.000 wyznawców. Na czele sekty stoi synod narodowy wraz z biskupem w Bernie szwajcarskiem. Od r. 1889 starokatolicy odbywają międzynarodowe kongresy (w Utrechcie lub w Bernie), w których biorą udział różne pokrewne sekty, jak np. janseniści holenderscy a z Polski hodurowcy (ob.) i marjawici (ob.).
Staroluterskie gminy, ob. Separatyści.
Staroobrzędowcy w Polsce. Starowiercy czyli staroobrzędowcy (ob. Rosyjskie sekty) liczą w Wileńszczyźnie 52 parafje, zorganizowane na podstawie statutu, który po zatwierdzeniu przez rząd ogłoszony został w Monitorze Polskim z 12 września 1928 r., Nr. 210. Na czele organizacji stoi rada naczelna, której członków wybiera „wszechpolski zjazd staroobrzędowców“. Statut reguluje stosunki między tym zjazdem (soborem) i radą naczelną. Tak zorganizowany związek religijny staroobrzędowców w Polsce został uznany dekretem Prezydenta Rzeczypospolitej, o stosunku Państwa do Wschodniego Kościoła staroobrzędowego, nie posiadającego hierarchji“ z dn. 22 marca 1928 Dz. Ust. Rzpltej Pol. Nr. 38.
Staropomorcy czyli filipowcy (ob. Rosyjskie sekty).
Starowiercy, ob. Staroobrzędowcy.
Stary Testament, ob. Biblja.
Statystyka wyznań, ob. Religja oraz tablice statystyczne przy artykułach: Ameryka, Azja i Europa.
Stauropigja w Kościele greckowschodnim klasztor, zależny bezpośrednio od patrjarchy lub od synodu.
Stefan, imię dziewięciu papieży.
Stefan I, był papieżem od 254 do 257 r., zwalczał pogląd rebaptyzantów, wymagających ponownego chrztu dla nawróconych heretyków;
Stefan II (752—757) zawezwał na pomoc przeciwko Longobardom Pipina Małego, króla Franków, który oddał papieżowi odebrany Longobardom egzarchat raweński, co uważają za początek państwa papieskiego (ob. Kościelne państwo);
Stefan III (768—772), zwołał w r. 769 sobór w Rzymie, który uznał cześć, oddawaną świętym obrazom, za zgodną z nauką chrześcijańską, wbrew uchwałom soboru w Konstantynopolu z r. 753, który postanowił niszczenie obrazów (ob. Obrazoburstwo);
Stefan IV (816—817);
Stefan V (885—891) w liście do Swatopluka, księcia Moraw, zakazał liturgji słowiańskiej, na którą zezwolił Jan VIII;
Stefan VI (896—897) padł ofiarą toczących się wówczas walk stronnictw rzymskich i toskańskich. Przyłączywszy się do jednego z nich, został przez drugie uwięziony i uduszony w więzieniu;
Stefan VII (929—931);
Stefan VIII (939—942);
Stefan IX (1057—1058).
Stefanowcy, sekta rosyjska, należąca do grupy sekt bezpopowców (ob. Rosyjskie sekty).
Sterkoraniści, przezwisko, stosowane w XI wieku do mnichów greckich, którzy twierdzili, że przez spożycie komunji łamie się post oraz, że podlega ona takiemu samemu procesowi trawienia, jak zwykłe pokarmy.
W czasie t. zw. reformacji teologowie kalwińscy używali tej pogardliwej nazwy wobec luteranów.
Stoicyzm, grecki system filozoficzny, którego twórcą był Zenon z Ki-
Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/390
Ta strona została przepisana.
STAROLUTERSKIE GMINYSTOICYZM
385
