Rozprawa o malarstwie/Rozdział CCXCVIII

<<< Dane tekstu >>>
Autor Leonardo da Vinci
Tytuł Rozprawa o malarstwie
Wydawca nakładem tłumacza
skład: Gebethner i Wolff
Data wyd. 1876
Miejsce wyd. Warszawa
Tłumacz Wojciech Gerson
Tytuł orygin. Trattato della pittura
Źródło Skany na Commons
Inne Cały tekst
Indeks stron

ROZDZIAŁ CCXCVIII.
Czy powierzchnia ciała nieprzezroczystego otrzymuje barwę od przedmiotu?

Uważaj, abyś gdy postawisz przedmiot jaki pomiędzy dwiema ścianami z których jedna będzie biała a druga czarna, taki stosunek pomiędzy częściami oświetloną a ocienioną przedmiotu uczynił w jakim się będą znajdowały ściany, postąp tak samo jeżeli przedmiot będzie barwy błękitnéj, przy malowaniu, zrób w następujący sposób. Czarna barwa udziela się niebieskiéj przyćmiewa ją i zbliża do czarnéj czyli do ciemności ściany, która przypuszczamy, iż ma odbiciem swem wpływać na dany przedmiot, jeżeli się chcesz o tém zasadnie przekonać, postąp tak: Skoro zrobisz ściany, jakiejkolwiek upodobanéj barwy, weź małą łyżeczkę, trochę większą od używanéj do czyszczenia uszu, wreszcie mniejszą lub większą stosownie do rozmiarów pracy przy któréj chcesz tę próbę odbyć, a łyżeczka ta niech ma brzegi jednakowéj wyniosłości i mierz nią ilość barw które potrzebujesz użyć do mieszania. Jeżeli do wykonania téj ściany na cień pierwszy, użyłeś siłę potrójną cieniu, a pojedyńczą światła, czyli trzy zestrychowane łyżeczki, jak się zboże mierzy, a te trzy łyżeczki były czarnéj barwy czystéj pełne a jedną łyżeczkę białego, zrobiłeś mieszaninę bez wątpienia wyborną. Uczyniłeś więc jedną ścianę białą, a drugą ciemną i masz pomiędzy nie wstawić przedmiot błękitny, który ma mieć właściwe barwie téj a prawdziwe światła i cienie, połóż z jednéj strony tę błękitną barwę, ktora ma być bez cieniów, a obok niéj czarną, potém weź trzy łyżeczki czarnéj i pomięszaj je z jedną jasnéj błękitnéj i tém zrób cień najmocniejszy. Zważaj przy téj robocie czy przedmiot ma być kulisty, walco waty, czy czworogranisty, lub jakikolwiek inny. Jeżeli jest kulisty poprowadź linije od ostatnich punktów ściany ciemnéj do środka tego kulistego przedmiotu, a gdzie linije te przetną się z powierzchnią tego przedmiotu, w téj przestrzeni zamkną się najsilniejsze cienie, pod równemi kątami, a potém pocznij rozja śniać jako wskazuje N O, obejmujące tyle cieniu ile może się odbić od ściany A D, a barwę tę zmieszaj z pierwszym cieniem A B z temi samemi wyszczególnieniami.


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronach autora: Leonardo da Vinci i tłumacza: Wojciech Gerson.